گروه بورس|
بورس تهران در فروردین‌ماه با نوسانات زیادی مواجه و نهایتا در سراشیبی 1800واحدی متوقف شد. این در حالی بود که پس از خوش‌بینی‌های برآمده از اجرایی شدن برجام، کارشناسان مطرح می‌کردند که سال 95 سال پررونقی برای بورس خواهد بود؛ اما در عمل بورس تهران در ماه ابتدایی سال 95 را با ریزش شدید کار خود را آغاز کرد. از مهم‌ترین دلایل این افت و خیزهای بورس در فروردین‌ماه، انتشار اخبار ضد و نقیض در بازار بود. یکی از اخباری که در آخرین هفته فروردین‌ماه، گریبانگیر بورس تهران شد، سخنان رییس کل بانک مرکزی در شورای روابط خارجی امریکا بود. ولی‌الله سیف، رییس کل بانک مرکزی که برای شرکت در اجلاس بهاره بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول به امریکا سفر کرده بود، در جریان سفر خود با حضور در شورای روابط خارجی امریکا به مفاد برجام و دستاوردهای آن برای ایران اشاره و از برخی نواقص و کاستی‌ها در برقراری ارتباطات و تعاملات پولی و بانکی انتقاد کرد. او همچنین با قاطعیت، خواستار رفع موانع ایجاد شده توسط امریکا و کشورهای غربی در گسترش روابط بانک‌های بین‌المللی با ایران شد. سخنان وی در خصوص مشکلات اجرایی شدن برجام، برای بسیاری از منتقدان توافق
هسته‌یی و دولت یازدهم، فرصتی بود تا به استناد سخنان رییس کل حمله‌های تند و تیزی به دولت و دستگاه دیپلماسی داشته باشند. این اخبار سبب شد تا نمادهای بانکی واکنش منفی نشان داده و افت شدید همراه با صف‌های عرضه سنگین را تجربه کنند. از طرف دیگر، در ماه‌های پایانی سال 95 به دلیل ورود سرمایه‌گذاران خارجی به ایران، یک خبر بیش از همه اخبار بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار داد و آن ورود سرمایه‌گذارانی چون شرکت فیات، پژو، رنو، زیمنس و غیره به بازار خودروسازی ایران بود. این خبر توانست هیجان را به صنعت خودرو هدایت کند و به تبع آن ورود نقدینگی به بازار سرمایه اتفاق افتاد، زیرا فعالان بازار شاهد آن بودند که قیمت سهم ایران خودرو از 1450ریال در اواخر دی‌ماه به 4700ریال در نیمه اسفندماه رسید یا قیمت سهم شرکت سایپا از 800ریال به رقم 2500ریال رسید. این رشد سه برابری سبب ورود سرمایه‌گذاران زیادی به بازار شد، اما در فروردین‌ماه این صنعت 220هزار میلیارد ریالی در بورس نتوانست سهامداران خود را حفظ کند و بی‌مهری به این صنعت سبب افت شاخص کل شد و تاوان این بی‌مهری نیز افت ۱۷۸۹واحد معادل 2.23درصدی بود. همچنین ریزش بیش از حد سهام
خودروسازان سبب شد تا وزیر صنعت با فعالان بازار سرمایه در ابتدای هفته سوم نشستی داشته باشد اما این جلسه نیز ثمری برای بازار نداشت تا جایی که شایعه شده است، عده‌یی به عمد درصدد تغییر قیمت شاخص خودروسازی هستند تا به موقع بهره‌برداری‌های لازم را ببرند. از جمله شنیده‌های بازار اینکه دست‌اندرکاران صنعت خودرو با کاهش سهام خود، دولت را وادار به حمایت کرده‌اند. این شایعات به دنبال نبود نقدینگی در این صنعت ایجاد شده است.
افت شدید در واکنش به اخبار رییس کل
بر اساس این گزارش، بورس اوراق بهادار تهران در نخستین روز هفته پایانی فروردین‌ماه به سخنان روز گذشته رییس کل
بانک مرکزی در نشست صندوق بین‌المللی پول واکنش بسیار منفی نشان داد و برای نخستین‌بار در سال جدید با ریزش بی‌سابقه 1600واحدی مواجه شد و از کانال 79هزار واحد تا محدوده 77هزار واحد عقب‌نشینی کرد. در دومین روز هفته اما کمی از ریزش شاخص کاسته شد و افت 468واحدی را تجربه کرد و آماده توقف روند اصلاحی شد. ادامه افت قیمت و افزایش فشار فروش در سهام لیدر بازار یعنی شرکت‌های خودرویی موجب شد تا شرکت‌ها و صنایع دیگر هم روند منفی به خود بگیرند اما روند حرکتی سایر شرکت‌ها نسبت به روز شنبه اندکی متعادل‌تر بود و نویدبخش این بود که بورس در حال توقف روند اصلاحی و ریزشی خود است.
همان‌طور که اکثر کارشناسان و فعالان بازار سرمایه پیش‌بینی کرده بودند، روند ریزشی و اصلاحی بورس تهران در معاملات روز دوشنبه متوقف شد و بورس تهران دوباره به مسیر افزایشی و صعودی خود برگشت. پایان اصلاح قیمتی بازار سهام در معاملات این روز منجر به رشد 752واحدی شاخص و بازگشت آن به کانال 78هزار واحدی تا نیمه معاملات شد و همین موضوع انگیزه خرید را در بین سهامداران تقویت کرد و قیمت سهام شرکت‌ها را افزایش داد.
البته بازار در روز سه‌شنبه واکنشی جدید از خود نشان داد و باعث شد در معاملات روز سه‌شنبه بعد از یک رشد کوتاه در ابتدای معاملات مسیر خود را تغییر داد و با معاملات متعادل و کم نوسانی مواجه شود. برپاشدن مجدد صف‌های فروش شرکت‌های خودرویی و افت قیمت نماد این شرکت‌ها در کل بازار سرمایه اثر گذاشت و موجب شکل‌گیری روند منفی در کل بورس شد؛ به‌طوری‌که شاخص بورس افت 4واحدی را تجربه کرد و در کانال 78هزار و 430واحد باقی ماند.
در پایان هفته نیز شاخص کل بورس در ادامه روند منفی خود و البته پس از یک روز تعادل، با 161واحد کاهش، سهامداران را همچنان منتظر روزهای خوب نگه داشت. طی معاملات آخرین روز از هفته چهارم سال 95، شاخص بورس پس از اندکی صعود دوباره به فاز منفی بازگشت و در پایان معاملات وارد کانال 78هزار واحدی شد. در روز پنجم معاملات هفته گذشته برترین عرضه‌ها مربوط به شرکت‌های ایران‌خودرو، ایران خودرودیزل، گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید و گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو بودند؛ به‌طوری‌که سهامداران برای فروش سهام‌های خودرویی در صف ایستادند. همچنین برترین تقاضاها مربوط به مشارکت شهرداری سبزوار، فولاد خوزستان و تولیدمحورخودرو بود. در حالی بورس اوراق بهادار تهران در آخرین معاملات روز هفته به کار خود پایان داد که سهامداران و سرمایه‌گذاران همچنان در انتظار اخبار مثبت برای روزهای خوب بورس هستند و بسیاری از کارشناسان نیز معتقدند روند منفی شاخص موقتی است.
تحولات هفته گذشته فرابورس
فرابورس ایران هفته گذشته را نیز با معامله یک هزار و 506میلیون ورقه بهادار به ارزش 6هزار و 996میلیارد ریال پشت سر گذاشت. در فاصله روزهای شنبه 28 فروردین‌ماه تا چهارشنبه اول اردیبهشت، شاخص کل نیز با رشد 1.7واحدی معادل 0.2درصد روبه‌رو شد؛ در حالی که ارزش بازار افت 3.2درصدی را تجربه کرد. در مقیاس هفتگی، بازار پایه بهترین عملکرد را در رشد حجم و ارزش معاملات اوراق بهادار نسبت به سایر بازارها شاهد بود.
طی هفته گذشته در این بازار 741میلیون سهام به ارزش
یک هزار و 270میلیارد ریال دادوستد شد که از افزایش 30 و 65درصدی حجم و ارزش مبادلات این بازار نسبت به هفته ماقبل حکایت دارد. همچنین بررسی ارزش بازارهای فرابورس ایران نشان می‌دهد به ترتیب بازارهای دوم، پایه و بازار ابزارهای نوین مالی بیشترین سهم از ارزش کل بازارهای فرابورس ایران را به خود اختصاص داده‌اند. در همین حال سه گروه «فلزات اساسی»، «عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم» و «فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌یی» به ترتیب با سهم 21، 16 و 10.4درصدی ارزش معاملات خرد بازار سهام، سه صنعت پیشرو در هفته گذشته بوده‌اند.
بازار پلیمر در انتظار تعیین تکلیف بهای نفت
در هفته‌یی که گذشت معاملات پلی‌پروپیلن‌ها، پی‌وی‌سی‌ها، پلی‌اتیلن‌های سبک فیلم و پلی‌استایرن‌ها در گروه محصولات پلیمری مورد توجه خریداران قرار داشت. به گفته کارشناسان بازار، عرضه محدود پلی‌پروپیلن‌ها و پلی‌اتیلن‌های سبک یکی از دلایل توجه به خرید این گروه از محصولات است.
این در حالی است که هنوز پی‌وی‌سی‌ها در کانون توجه خریداران قرار دارند، با وجود اینکه با افت قیمت در هفته گذشته روبه‌رو شدند. از سوی دیگر خرید پی‌وی‌سی‌ها نیز براساس سهمیه ماهانه بهین‌یاب انجام شد و این موضوع توانست به تعادل بازار پی‌وی‌سی کمک کند. با این حال به گفته کارشناسان بازار پتروشیمی، روند بازار بستگی بسیاری به قیمت نفت و محصولات پلیمری در بازارهای جهانی دارد. از این رو اکثر معامله‌گران در انتظار تعیین تکلیف در بازار نفت هستند.
افت 2.23درصدی شاخص بورس در فروردین‌ماه
همچنین در جریان معاملات نخستین ماه بهار امسال شاخص بورس با ۱۷۸۹واحد کاهش، معادل 2.23درصد افت کرد. در نخستین ماه امسال تعداد 23446میلیون سهم و حق‌تقدم به ارزش 58699میلیارد ریال در یک‌میلیون و 732هزار دفعه مورد معامله قرار گرفت که به‌ترتیب 38.8، 40.6 و 20.8درصد کاهش را نسبت به اسفند پارسال نشان می‌دهد. ارزش معاملات نرمال هم در این مدت به 58640میلیارد ریال و حجم معاملات نرمال به 23431میلیون سهم رسید که به‌ترتیب با 37 و 35.7درصد کاهش همراه شدند. تعداد 2625667برگه اوراق مشارکت نیز به ارزش 2633میلیارد ریال در فروردین امسال معامله شد که نسبت به اسفندماه94 به‌ترتیب 94.8 و 95درصد کاهش را نشان می‌دهد. طبق این گزارش شاخص کل هم در نخستین ماه بهار امسال با 1789واحد کاهش، معادل 2.23درصد افت کرد و به ارتفاع 78هزار و 431واحد عقب‌نشینی کرد. همچنین شاخص بازار اول با 2050واحد کاهش به رقم 54954واحد و شاخص بازار دوم با 839واحد افزایش به عدد 171107واحد رسید و به ترتیب با 3.60درصد کاهش و 0.49درصد افزایش مواجه شدند.
گروه محصولات چوبی نیز با 27.29درصد، انتشار، چاپ و تکثیر با 13.59درصد، دباغی، پرداخت چرم و ساخت انواع پاپوش با 12.50درصد، سایر محصولات کانی غیرفلزی با 9.67درصد، سایر واسطه‌گری‌های مالی با 7.96درصد و عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم با 6.22درصد بیشترین تغییر در شاخص صنایع را نسبت به سایر گروه‌ها در ماهی که گذشت به خود اختصاص دادند.
رشد 38درصدی ارزش معاملات فرابورس ایران
در فروردین‌ماه سال جاری، 5هزار و 530میلیون ورقه بهادار به ارزش 31هزار و 532میلیارد ریال در بازارهای پنج‌گانه مورد معامله قرار گرفت که نسبت به مدت مشابه سال قبل از رشد 38درصدی ارزش و افت 2درصدی حجم معاملات حکایت دارد. فرابورس ایران نخستین ماه از سال95 را با رشد 38درصدی ارزش معاملات نسبت به فروردین‌ماه94 به پایان رساند.
در همین حال بررسی معاملات فروردین‌ماه بازارهای فرابورس ایران نشان می‌دهد درحالی که در بازار اول بالغ بر 625میلیون سهام به ارزش یک‌هزار و 273میلیارد ریال دادوستد شده و این ارقام در مقایسه با ماه مشابه سال قبل با افت همراه بوده است، اما در بازار دوم با افزایش ارزش معاملات سهام روبه‌رو بوده‌ایم. ماه گذشته در بازار دوم بالغ بر 2هزار و 698میلیون سهام به ارزش 9هزار و 694میلیارد ریال مبادله شده که با افزایش 18درصدی ارزش معاملات همراه است. به این ترتیب در 20روز معاملاتی ابتدایی سال جاری روزانه به‌طور متوسط 291میلیون اوراق بهادار به ارزش یک‌هزار و 660میلیارد ریال در بازارهای فرابورس ایران دادوستد شده است.
عملکرد بازار ابزارهای نوین مالی
ماه گذشته در بازار ابزارهای نوین مالی تعداد 135میلیون ورقه بهادار به ارزش 16هزار و 798میلیارد ریال معامله شده که از رشد چشمگیر 447 و 45درصدی حجم و ارزش معاملات این بازار در مقایسه با ماه مشابه سال قبل حکایت می‌کند. صکوک، صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله و اوراق گواهی تسهیلات مسکن سه ابزار مورد معامله در بازار ابزارهای نوین مالی بوده‌اند که حجم و ارزش معاملات آنها در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با رشد روبه‌رو شده است. در فروردین‌ماه بالغ بر 16میلیون ورقه صکوک به ارزش 15هزار و 69میلیارد ریال، 118میلیون صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله به ارزش یک‌هزار و 234میلیارد ریال و یک‌میلیون ورقه «تسه» به ارزش 495میلیارد ریال در این بازار مورد معامله قرار گرفته است.
صنایع پیشرو بازار سهام
بررسی ارزش معاملات خرد بازار سهام (اول، دوم و پایه) به تفکیک گروه‌های صنعت نشان می‌دهد، ماه گذشته گروه فلزات اساسی صدرنشین صنایع فرابورسی با بیشترین ارزش معاملات سهام به میزان یک‌هزار و 900میلیارد ریال بوده است. این رقم 18درصد از ارزش کل معاملات سهام در سه بازار اول، دوم و پایه را نشان می‌دهد. به ترتیب گروه‌های عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم و نیز بانک‌ها و موسسات اعتباری نیز با 17 و 10درصد از ارزش کل معاملات سهام در این سه بازار، در رده‌های بعدی قرار گرفته‌اند. همچنین در این ماه بازارهای دوم، پایه و ابزارهای نوین مالی به‌ترتیب بیشترین ارزش بازار از کل ارزش بازارهای فرابورس ایران را به خود اختصاص داده‌اند.
از‌سوی دیگر ماه گذشته شاهد رخدادهای متنوعی در فرابورس ایران بودیم که از آن جمله می‌توان به آغاز و اتمام پذیره‌نویسی اوراق مرابحه برای تامین مالی سیمان شرق در بازار سوم، عرضه یکجای 72.66درصد از سهام کنترلی شرکت سرمایه‌گذاری جامی در بازار پایه توافقی و قطعیت معامله یکجای سهام مدیریتی غیرکنترلی شرکت پتروشیمی کازرون در همین بازار اشاره کرد.
