گروه بورس
توصیه رهبر معظم انقلاب اسلامی برای برون‌رفت از مشکلات اقتصادی کشور، همواره اقتصادی مقاومتی بود. ایشان به همین‌منظور سال 95 را سال اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل نامیدند و به همه ارکان نظام توصیه کردند که در این راستا تلاش کنند.
مقام معظم رهبری براساس بند یک اصل 110قانون اساسی، سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی را با هدف رشد پویا و بهبود شاخص‌های مقاومت اقتصادی و دستیابی به اهداف سند چشم‌انداز 20ساله و با رویکرد جهادی، انعطاف‌پذیری، فرصت‌ساز، مولد، درون زا، پیشرو و برون‌گرا ابلاغ فرمودند.
از دید کارشناسان نیز منظور از اقتصاد مقاومتی، اقتصادی است که توانایی پویایی و پایداری در شرایط مختلف را به‌همراه دارد. اقتصاد مقاومتی، اقتصادی است که در شرایط فشار، تحریم، دشمنی‌ها و خصومت‌های شدید می‌تواند تعیین‌کننده رشد و شکوفایی کشور باشد. اقتصاد مقاومتی در واقع الگویی الهام‌بخش از نظام اقتصادی اسلام را عینیت می‌بخشد و زمینه و فرصت مناسب را برای نقش‌آفرینی مردم و فعالان اقتصادی در رشد و شکوفایی اقتصاد کشور مهیا می‌نماید. در واقع اقتصاد مقاومتی به معنی تشخیص حوزه‌های فشار و متعاقبا تلاش برای کنترل و بی‌اثر کردن آن تاثیرها می‌دانند. آنها معتقدند که برای رسیدن به اقتصاد مقاومتی باید وابستگی‌های خارجی کاهش یابد و بر تولید داخلی کشور و تلاش برای خوداتکایی تاکید شود طبق نظر دولتمردان ایران در تعریف اقتصاد مقاومتی، ضرورت مقاومت برای رد کردن فشارها و عبور از سختی‌ها برای رسیدن به نقاط مثبت ملی نیاز است. حال در این راستا یکی از ارکان مالی که می‌تواند نقش موثری داشته باشد بازار سرمایه است. در اقتصادهای بزرگ دنیا بازار سرمایه به عنوان یکی از نهادهای اقتصادی است که همواره به همراه دولت‌ها تا در برنامه اقتصادی دولت
مددرسان باشند و یکی از نقش‌های اصلی بازار سرمایه، تامین مالی است. بورس اوراق بهادار ایران نیز در رسیدن به این هدف می‌تواند نقش بسزایی داشته باشد تقریبا تمام نهادهای مالی بزرگ کشور از دولتی گرفته تا خصوصی، به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم دستی در بورس دارند و می‌توانند از طریق این نهاد، مشکلات خود را مرتفع کنند همچنان که دولت یازدهم در سال 94 برای بازپرداخت بدهی به پیمانکاران، اقدام به انتشار اوراق اسناد خزانه کرد تا بتواند در پایان سال 94 این بدهی به پیمانکاران را تسویه کند بنابراین یکی از راه‌های موثر برای پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی، تامین مالی از طریق بازار سرمایه است.
از جمله اقداماتی که بازار سرمایه باید برای پیشبرد اقتصاد مقاومتی انجام دهد، عبارتند از:
الف) لزوم طراحی و پیاده‌سازی انواع ابزارهاو نهادهای مالی
ب) لزوم توسعه متوازن بازار سرمایه و ثانویه در بازار سرمایه
ج) برای توسعه کارآفرینی لازم است، شرایطی فراهم شود که بنگاه‌های کوچک و متوسط نیز بتوانند جهت انجام فعالیت‌های اقتصادی مولد از طریق بازار سرمایه اقدام به تامین مالی کنند.
د) آموزش و فرهنگ‌سازی
بورس پشتیبان اقتصاد مقاومتی
در همین رابطه، محمد فطانت ریس سازمان بورس در ابتدای سال جاری گفته بود که امیدواریم بازار سرمایه در سال جدید به عنوان بازوی مقتدر برای تحقق اقتصاد مقاومتی عمل کند.
در تحولی دیگر محمد فطانت با اذعان به وجود 500نهاد مالی در بازار سرمایه گفت که ابتدای سال جدید فرصت مناسبی است که بررسی شود چه برنامه‌هایی را باید به مرحله اجرا برسانیم. بازار سرمایه با تمام توان و قدرت خود اعلام می‌کند که پشتیبان اقتصاد مقاومتی است.
فطانت با اشاره به اهمیت بازار سرمایه در پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتى بیان کرد: نخستین نکته که در بخش توسعه اقتصادی مهم است، بسیج رهبران بازار سرمایه و اتحاد میان آنهاست. نکته دوم تعریف استراتژیک و فعالیت‌های کلیدی است که ما را به موفقیت اقتصاد مقاومتی نزدیک‌تر می‌کند و سومین نکته، همسویی تمام بخش‌های اقتصادی و تحقق اهداف و تبدیل آن به فرآیند دایمی است.
وی در ادامه با رونمایی از مدل نوین کارت امتیازی متوازن در خصوص تحقق اقتصاد مقاومتی گفت: روش و مدلی که بازار سرمایه از آن استفاده می‌کند یک روش جدید است. استفاده از مدل کارت امتیازی متوازن جهت تحقق بخشیدن به اهداف استراتژیک اقتصاد مقاومتی در سطح عملیاتی بازار سرمایه بسیار مهم است. بر اساس کارت امتیازی متوازن چهار وجه باید مورد توجه قراربگیرد: وجه یادگیری و رشد، وجه فرآیندهای بازار سرمایه، وجه ذی‌نفعانش و وجه دستاوردهای کلیدی، چهار وجه اصلی برای این کارت امتیازی است. در این بین افزایش سهم بازار سرمایه در تامین مالی و افزایش ثروت آفرینی در کشور نیزاز اهمیت بالایی برخوردار است.
رییس سازمان بورس تصریح کرد: فرآیند تهیه نقشه استراتژی بازار سرمایه به‌عنوان یکی از بخش‌های پیشرو کشور در چارچوب مدل کارت امتیازی متوازن طراحی شده و در سال جدید اقدامات لازم برای تحقق اقتصاد مقاومتی تدوین شده است. در این بین توسعه کمی بازار سرمایه و ارتقای کارایی این بازار از اهداف نقشه استراتژی بازار سرمایه است و امید داریم بتوانیم سال پر از موفقیتی را پشت سر بگذاریم.
تامین مالی بخش تولید از طرق بورس برای تحقق اقتصاد مقاومتی
مدیرعامل تامین سرمایه امین معتقد است: بازار سرمایه با تامین مالی صنایع می‌تواند این فرصت را در اختیار بنگاه‌های اقتصادی و تولیدکنندگان قرار بدهد تا با اجرای طرح‌های توسعه‌یی و پروژه‌های نیمه تمام خود باعث افزایش تولید و رونق آن شوند.
سال جاری در حالی از سوی مقام معظم رهبری به نام «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» نامگذاری شد که بازار سرمایه می‌تواند جایگاه ویژه‌یی در تحقق اقتصاد مقاومتی داشته باشد.
علی سنگینیان، مدیرعامل تامین سرمایه امین و عضو اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با سنا، با اشاره به ملزومات تحقق اقتصاد مقاومتی گفت: تاکید اقتصاد مقاوتی به‌طور عمده استفاده از ظرفیت‌های داخلی است. وی معتقد است برای تحقق اقتصاد مقاومتی باید پتانسیل‌ها و فرصت‌های اقتصادی را از حالت بالقوه به صورت بالفعل تبدیل کرد.
وی درباره جایگاه بازار سرمایه در اجرایی کردن این موضوع و رسیدن به اقتصاد مقاومتی گفت: در این راستا بازار سرمایه می‌تواند نقش مهمی داشته باشد که به رشد اقتصادی و حمایت از اقتصاد ملی بینجامد.
وی معتقد است بازار سرمایه با تامین مالی صنایع می‌تواند این فرصت را در اختیار بنگاه‌های اقتصادی و تولیدکنندگان قرار بدهد تا با اجرای طرح‌های توسعه‌یی و پروژه‌های نیمه تمام خود باعث افزایش تولید و رونق آن شوند. مدیرعامل تامین سرمایه امین تصریح کرد: رشد و رونق تولید باعث رشد اقتصادی و استحکام اقتصاد ملی می‌شود.
نماینده بازار سرمایه در پارلمان بخش خصوصی با اشاره به اینکه تامین مالی تولید مهم‌ترین وظیفه بازار سرمایه است، افزود: بازار سرمایه با اجرای بهتر این وظیفه می‌تواند بزرگ‌ترین مشکل بخش تولید کشور که منابع مالی است را برطرف کند و با رونق تولید، تحقق اقتصاد مقاومتی امکان‌پذیر است.
سنگینیان به تنوع بخشی در ابزارهای تامین مالی نیز اشاره کرد و افزود: بازار سرمایه در این راستا برنامه‌های خوبی را تا امروز اجرا کرده اما از این به بعد نیز باید برای توسعه تامین مالی از این بستر تلاش بیشتری داشته باشد. وی معتقد است بازار سهام نقش مهم و پررنگی می‌تواند در تحقق اقتصاد مقاومتی با رونق تولید داشته باشد.
بازار بدهی، هسته اصلی اقتصاد مقاومتی
حسین خزلی‌خرازی، مدیرعامل کارگزاری بانک کشاورزی، در خصوص نامگذاری سال جدید با عنوان «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» گفت: در سه بخش از متن ابلاغیه اقتصاد مقاومتی با صرف نظر از کلمه بیمه و بانک، کلمه «مالی» به کار رفته است.
وی با اشاره به اینکه در بندهای یک، 7 و ۱۱ این ابلاغیه کلمه مالی به کار رفته است، گفت: نکته اصلی اقتصاد مقاومتی، اقتصادی درون‌زا و برون‌نگر است که مهم‌ترین مساله برای رسیدن به چنین اقتصادی، تامین مالی است.
وی با اشاره به اینکه در کشور ما تامین مالی مبتنی بر بازار سرمایه همیشه عقب بوده است، افزود: در چند سال اخیر به این نوع تامین مالی بیشتر از گذشته توجه شده است.
وی به تجربه موفق شرکت ملی نفت در روزهای پایانی سال گذشته اشاره کرد و گفت: در کمتر از ۵ دقیقه ۵ هزار میلیارد تومان اوراق این شرکت در بازار سرمایه به فروش رفت که نشان از پتانسیل بزرگ و عمیق بازار سرمایه برای تامین مالی پروژه‌های بزرگ است. وی با تاکید بر اینکه در سراسر دنیا بانک‌ها مسوولیتی برای تامین مالی پروژه‌های بزرگ ندارند، گفت: ساختار اقتصاد ما اشتباه است چراکه در اقتصادهای بزرگ اصل و ستون تامین مالی بازار سرمایه است و بنگاه‌های اقتصادی برای تامین مالی پروژه‌های بزرگ و انتشار انواع اوراق، بازار سرمایه را انتخاب می‌کنند.
وی در ادامه تصریح کرد: بنابراین وظیفه اصلی اقتصاد مقاومتی یعنی تامین مالی بر عهده بازار سرمایه است. بر همین اساس است که برای بازار سرمایه سهم ۷۰ درصدی تامین مالی در رشد اقتصادی ۸ درصدی را هدف‌گذاری می‌کنند.
مدیرعامل کارگزاری بانک کشاورزی معتقد است وقتی تامین مالی از طریق بازار سرمایه انجام شود به این مفهوم است که سرمایه‌های مردمی وارد بخش تولید شده است و پایه‌های اقتصاد مقاومتی نیز بر این اساس بنا شده که تامین مالی از پول‌های مردمی و سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه به جای بانک‌ها انجام شود. وی با تاکید بر اینکه با این مبنا اقتصاد مقاومتی به درستی از مسیر بازار سرمایه اجرایی می‌شود، افزود: در حال حاضر انواع مختلفی از اوراق در سررسیدهای مختلف با روش‌های متنوع پرداخت سود و درجه ریسک‌پذیری مختلف در بازار سرمایه وجود دارد. وی در پایان تصریح کرد: بازار بدهی هسته اصلی اقتصاد مقاومتی است که در بازار سرمایه ایجاد شده است.
