ایرج رهبر
رییس کانون سراسری انبوهسازان تهران
معمولا زمانی که یک طرح یا برنامه جدید مطرح میشود، باید براساس سنجش و ارزیابی دقیق از شرایط کشور باشد. باید توجه داشت که نمیتوان انتظار داشت سیاستها و برنامهها در همه موارد یکسان اجرا شود. کشور در حال حاضر دچار وضعیت رکود تورمی است و در چنین اوضاعی باید از تعیین و تصویب هرگونه سیاستی که باعث تعمیق رکود یا تورم شود، پرهیز کرد. از یک طرف اخذ مالیات حق و از اختیارات دولت است و از طرف دیگر مهم این است که دولت این درآمد را کجا هزینه میکند.
بنابراین نباید فقط یک طرف ماجرا را دید. یعنی هم نحوه استفاده از مالیات و هم مساله چگونگی اخذ مالیات باید مورد توجه قرار گیرد. باید دید بهطور کلی هدف از اخذ مالیات از عایدی مسکن چیست.
باید پاسخ این سوال بهوضوح مشخص شود که آیا هدف صرفا ایجاد درآمد برای دولت است؟ و بعد این درآمد چطور استفاده میشود؟ در واقع اعتقاد بر این است که تصویب و اجرای یک طرح باید در نهایت بهنفع مردم تمام شود و باید در جهت افزایش میزان رفاه آنها باشد. در حقیقت دولت نمیتواند هر زمان خواست سیاست جدیدی را دنبال کند و برنامه تازهیی برای اخذ مالیات مطرح کند.
معمولا در هر جامعه دولت مالیات را برای دست یافتن بههدفی دریافت میکند. بنابراین نمیتوان موضوع را با این رویکرد ارزیابی کرد که دریافت کردن مالیات توسط دولت، بهخصوص در مورد عایدی مسکن، کار درستی است یا خیر. بلکه باید به این موضوع توجه کرد که اهداف شکلگیری این موضوع بهطور دقیق چیست و این اهداف تا چه حد میتواند خواست و انتظار مردم از دولت را تامین کند.
اعتقاد کلی بر این است که اگر قرار است طرح یا برنامه جدیدی بهتصویب برسد، قبل از آن باید شرایط و زیرساختهای مناسب آن مهیا شود. ضمن آنکه باید امنیتی برای جامعه ایجاد شود که مردم داوطلبانه اقدام بهپرداخت مالیات کنند. اما زمانی که دولت وظایف خود را بهدرستی انجام ندهد، طبیعی است که شهروندان تمایلی بهپرداخت مالیات نشان ندهند. چون مردم مالیات میپردازند که در قبال آن خدماتی دریافت کنند و به رفاه برسند. در غیر اینصورت مسلم است که احتمال پرداخت مالیات توسط مردم کاهش یابد.