مازاد تراز تجاری به 916میلیون دلار رسید
گروه تجارت|
براساس آمار مقدماتی گمرک از 12 ماهه سال 1394، حجم تجارت غیرنفتی ایران در مجموع، به 83میلیارد و 914میلیون دلار رسید. این در حالی است که در 12ماهه سال 1393، حجم تجارت غیرنفتی ایران 91میلیارد و 592 میلیون دلار بوده است. آمار گمرک حاکی است که تجارت خارجی ایران در سال ۹۴، کاهش ۱۶.۱۱درصدی در بخش صادرات و ۲۲.۵۳درصدی در بخش واردات داشته است. بر اساس گزارش گمرک ایران، تراز تجاری کشورمان از فروردینماه سال ۱۳۹۴ تا پایان اسفندماه مثبت ماند و در نهایت در پایان سال ۱۳۹۴ کارنامه تجارت خارجی کشورمان با ۹۱۶میلیون دلار مازاد تراز تجاری بسته شد که در تاریخ تجارت خارجی کشورمان سابقه نداشته است. در سال ۱۳۹۴، در مجموع به میزان ۴۲میلیارد و ۴۱۵ میلیون دلار انواع کالا صادر و ۴۱میلیارد و ۴۹۹ میلیون دلار کالا نیز وارد کشور شد. از سوی دیگر، این آمار حاکی از آن است که در سال ۱۳۹۴ به میزان ۱۲میلیارد و ۷۰میلیون دلار ارز کمتری نسبت به سال۱۳۹۳ صرف واردات شده است. همچنین در این مدت، حجم صادرات کشورمان به ۹۳میلیون و ۵۲۰ هزار تن و حجم واردات کشورمان به ۳۵ میلیون و ۷۰هزار تن رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، به ترتیب 18/7درصد و
47/18درصد کاهش داشته است. بر این اساس ما شاهد افزایش میانگین قیمت کالاهای صادرات کشورمان در سال گذشته بودیم که از کاهش نسبتا محسوس خامفروشی حکایت دارد؛ بهطوری که متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی کشورمان در سال گذشته، به ۴۶۱ دلار رسید و 22/1درصد افزایش یافت. همچنین متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی به یک هزار و ۱۸۳دلار رسید که ۵درصد کاهش داشته و نشان میدهد، سهم مواد اولیه از واردات کشورمان در سال گذشته افزایش یافته است. این آمار حاکی از تفاوت قیمتی 722 دلاری واردات و صادرات به ازای هر تن کالاست و عملا واردات کشور به این میزان، گرانتر از صادرات تمام شده است.
کاهش صادرات محصولات پتروشیمی
بررسی اقلام عمده کالاهای صادراتی کشورمان در سال ۱۳۹۴ نشان میدهد، جایگاه میعانات گازی در میان کالاهای صادراتی بهشدت افت داشته و سال گذشته 42/52درصد، صادرات میعانات گازی افت داشته و تاثیر قابلتوجهی بر افت صادرات غیرنفتی کشورمان گذاشته است که تحت تاثیر نوسانات شدید قیمت نفت صورت گرفته است. با این وجود صادرات انواع محصولات پتروشیمی و سایر کالاها با روند کاهشی بسیار کمتری مواجه بوده و فقط ۲درصد کاهش داشتهاند که البته در صورت تفکیک محصولات پتروشیمی از سایر کالاها شاهد افزایش صادرات پتروشیمیها هم بودهایم. اما در مجموع، عمده کالاهای صادراتی به ترتیب شامل گازهای نفتی و هیدروکربورهای گازی شکل مایع شده با سهم 40/4درصد از کل ارزش صادرات، پروپان مایع شده با سهم 98/3درصدی و قیر با سهم 47/3درصدی بوده است. عمده کالاهای وارداتی کشورمان هم به ترتیب شامل ذرت دامی با سهم 39/3درصدی از کل ارزش واردات، گندم با سهم9/2صدم درصدی، لوبیای سویا با سهم 75/1درصدی، برنج با سهم 64/1 درصدی و کنجاله سویا با سهم 62/1درصدی قرار دارد.
کاهش 18درصدی واردات کالای چینی
در سال ۱۳۹۴به ترتیب کشورهای چین، عراق، امارات متحده عربی ، افغانستان و هند عمدهترین خریداران کالاهای ایرانی بودهاند که سهم کشورهای امارات متحده عربی و افغانستان از کالاهای صادراتی ایران در مقایسه با سال ۱۳۹۳ افزایش داشته و سهم هند نیز ثابت مانده است، اما سهم چین از کالاهای صادراتی ایران بیش از ۲۳درصد کاهش داشت. عمدهترین کشورهای صادرکننده کالا به ایران در سال گذشته نیز به ترتیب شامل چین، امارات متحده عربی ، کرهجنوبی، ترکیه و سوییس بودهاند که مهمترین نکته در این خصوص کاهش ۱۸درصدی واردات کالای چینی به کشورمان در سال ۱۳۹۴ بوده است. همچنین آمارها نشان میدهد که سهم کشور سوییس به عنوان کشوری که محل انجام معاملات کالاهای سایر کشورها در آنجا بوده از تجارت خارجی کشورمان به میزان ۵درصد افزایش یافته و سهم امارات متحده عربی در انجام معاملات کالاهای وارداتی به ایران ۳۶ درصد کاهش داشته است.
کاهش 23درصدی واردات از ترکیه
در همین حال، واردات کالا از ترکیه در سال گذشته با رسیدن به رقم 013/3میلیارد دلار نسبت سال قبل کاهش 07/23درصدی داشته است. چهارمین شریک وارداتی ایران در جهان بر اساس آمار گزارش مقدماتی تجارت کشور در سال 1394 علاوه بر کاهش 23درصدی ارزش دلاری واردات از این کشور نسبت به سال قبلش، سهم 26/7درصدی از کل واردات ایران را به لحاظ ارزش دلاری از جهان داشته است که به لحاظ وزنی نیز واردات از همین کشور با 6/2میلیون تن که نسبت به سال قبل 27.03درصد کاهش داشته است، 42/7درصد از حجم وزنی کل واردات کشور را به خود اختصاص داده است. بنا بر جزییات آمار واردات در 11ماهه سال 1394، تجار ایرانی 3998 گروه کالایی را از ترکیه وارد کردند که 10 قلم عمده آن 2/25 درصد از کل واردات از ترکیه را تشکیل میدهند. بر اساس این آمار 10 قلم عمده کالای وارداتی از ترکیه شامل موز سبز تازه یا خشک کرده، سایر به صورت دانه جز گندم دامی، سوپر فسفاتکها، سیگار حاوی توتون، تختههای فیبری از چوب یا سایر مواد چوبی، کاغذ مقوا، سایر مکملهای دارویی برای خردهفروشی که تولید داخلی مشابه ندارند، لوبیای سویا جز دانه حتی به صورت خرد شده و فسفات کلسیم طبیعی، فسفات
آلومینوکلسیک طبیعی وگل سفید فسفاته آسیاب شده است.
واردات 51 هزار دستگاه خودرو
در سال گذشته یکی از موفقترین سیاستهای دولت در جلوگیری از واردات خودروهای بالای ۲۵۰۰ سیسی یا لوکس پیاده شد، به نحوی که در سال ۱۳۹۴ با اجرایی شدن این سیاست و چشمپوشی دولت از درآمدهای حاصل از محل واردات خودرو به دلیل ممنوعیت واردات خودروهای بالای2500 سیسی، واردات خودرو بیش از ۵۰درصد کاهش یافت و تعداد ۵۱هزارو ۵۲۲ دستگاه انواع خودرو وارد کشورمان شد. میزان واردات خودرو در سال ۱۳۹۳ به تعداد ۱۰۳هزار و ۹۱۸ دستگاه بود. از سوی دیگر ارزش واردات خودرو هم کاهش قابلتوجهی داشت و با 80/42صدم درصد کاهش به یک میلیارد و ۲۳۰ میلیون دلار رسید. در سال ۱۳۹۳ به میزان ۲ میلیارد و ۱۵۱میلیون دلار صرف واردات انواع خودرو شده بود.
خودرو در صدر واردات از امارات
واردات ایران از امارات در سال گذشته به رقم 7 میلیارد و 837 میلیون دلار رسید که خودرو در صدر جدول واردات از این کشور قرار دارد. بر اساس آمار مقدماتی تجارت خارجی ایران در سال 1394، واردات از امارات متحده عربی در این سال با رقم 8/7 میلیارد دلار معادل 88/18 درصد از سهم کل ارزش واردات کشور را تشکیل میدهد که این رقم نسبت به سال قبلش تا 36درصد کاهش داشته است. همچنین میزان واردات وزنی از امارات نیز با 6میلیون و 314 هزار تن، با اختصاص سهمی مشابه ارز دلاری از کل حجم واردات به خود تا 24درصد کاهش را نسبت به سال قبل نشان میدهد. جزییات آمار 11ماهه تجارت ایران و امارات به عنوان دومین شریک وارداتی ایران نشان میدهد که تجار ایرانی در سالی که گذشت 3635 گروه کالایی را وارد ایران کردند که 10 قلم عمده واردات به لحاظ ارزش دلاری از این کشور، 26 درصد از کل واردات از امارات را شامل میشود که خودرو و وسایل نقلیه موتوری در صدر جدول واردات از این کشور قرار دارند. 10قلم عمده کالای وارداتی از امارات متحده عربی به ترتیب ارزش دلاری شامل وسایل نقلیه موتوری با حجم سیلندر 1500 تا 2000 سی سی جز آمبولانس و هیبریدی، وسایل نقلیه دارای موتور
پیستونی درونسوز تناوبی جرقهیی بین 2000 تا 2500 سیسی، کنجاله (Oilcake) و سایر آخالکهای جامد که از استخراج روغن سویا به دست میآید، قطعات بیاستخوان منجمد از نوع گاو، محصولات از آهن یا فولاد غیر ممزوج تخت وگرم نوردشده، کره بستهبندی شده، محصولات از فولادهای ممزوج تخت فقط گرم نوردشده، موز سبز تازه یا خشک کرده، اجزا و قطعات توربینهای بخار و جو به استثنای بذر است.
5 محصول کشاورزی رکورددار واردات
بنابراین گزارش بر اساس جدیدترین آمار ارائه شده گمرک در 12ماهه سال گذشته یکهزار و 405 میلیون دلار ذرت با سهم ارزشی 3.39درصد، رتبه اول واردات کشور و میزان واردات گندم خوراکی 867 میلیون دلار با سهم ارزشی 2.09درصد است. میزان واردات لوبیای سویا 728میلیون دلار با سهم ارزشی 1.75درصد، واردات برنج 680میلیون دلار با سهم ارزش 1.64درصد و واردات کنجاله سویا 672 میلیون دلار و سهم ارزش آن 1.62درصد، در 12 ماه سال 94 است.