جهش همزمان تولید و قیمت نفت ایران

گروه انرژی حمید مظفر

در گیرو‌دار بحث فریز نفتی اوپکی‌ها و روسیه، تازه‌ترین گزارش سازمان اوپک برای ماه فوریه منتشر شده است.

از مورد جالب توجه این گزارش وضعیت تولید و قیمت نفت ایران است. ایران که با برداشته‌ شدن تحریم‌های خود به سرعت مشغول افزایش تولید است در ماه فوریه شاهد بیشترین افزایش قیمت در بین تمام اعضای اوپک بود.

این رشد قیمت در کنار افزایش تولید می‌تواند نشان‌دهنده تقاضای قابل توجه برای نفت این کشور باشد.

روند حرکتی قیمت نفت ‌خام

در ماه فوریه برای نخستین بار در سه‌ ماه پیش از آن قیمت نفت بالا رفت و با 8.4درصد رشد معادل 2دلار و 22سنت به سطح قیمت 28دلار و 72سنت در هر بشکه رسید. اما در بازارهای آتی روندهای متفاوتی را شاهد بودیم. درحالی که نفت‌ برنت در بورس ICE با یک دلار و60 سنت افزایش قیمت به 33دلار و 53 سنت در هر بشکه معامله شد در بورس Nymex نفت WTI با یک دلار و 16سنت افت قیمت مواجه شد و به‌طور میانگین در نرخ 30دلار و 62 سنت در هر بشکه معامله شد. اتفاق تازه‌یی که در این ماه افتاد، این بود که روند کاهشی فاصله قیمت نفت برنت و WTI متوقف شد و اختلاف این دو سبد نفتی از 2دلار و 76سنت به 2دلار و 91 سنت رسید.

تقاضای جهانی نفت

جدیدترین بررسی‌ها نیز نشان می‌دهد که رشد تقاضای جهانی نفت در سال 2015 معادل یک میلیون و 540 هزار بشکه در روز بوده که مصرف جهانی نفت در این سال را به میانگین 92میلیون و 980هزار بشکه در روز رساند که در راستای گزارش‌های قبلی منتشر شده است. رشد تقاضای جهانی نفت برای سال 2016 نیز بدون تغییر در سطح یک میلیون و 250هزار بشکه باقی می‌ماند و مصرف جهانی نفت نیز در سطح 94میلیون و 230هزار بشکه در روز خواهد بود.

عرضه جهانی نفت

رشد عرضه نفت توسط کشورهای غیراوپکی برای سال 2015 نیز با اصلاحاتی مواجه شده و با 100هزار بشکه افزایش در روز به یک میلیون و 420هزار بشکه رسیده که رقم تولیدات این کشورها را به 57 میلیون و 90هزار بشکه در روز می‌رساند. این اصلاح در رقم عرضه کشورهای غیراوپکی نشأت ‌گرفته از تجدید نظر در داده‌های سه‌ ماهه چهارم سال 2015 برای کشورهای OECD است. در سال 2016 پیش‌بینی می‌شود که عرضه نفت کشورهای غیراوپکی با کاهش 700هزار بشکه‌یی در روز مواجه شود و به میانگین 56 میلیون و 390هزار بشکه‌یی در روز برسد. حجم تولیدات گاز مایع کشورهای اوپکی نیز پیش‌بینی می‌شود که با افزایش 170هزار بشکه‌یی در سال جاری و به رقم رشد 150هزار بشکه‌یی سال 2015 افزوده شود. در ماه فوریه تولید نفت‌خام اوپک براساس منابع ثانویه 175هزار بشکه در روز کاهش داشته و به میانگین 32میلیون و 280هزار بشکه در روز رسید.

روند بازار بورس

رشد ذخایر تجاری کشورهای OECD در ماه ژانویه در سطح 3میلیارد و 23میلیون بشکه قرار گرفت. با در نظر گرفتن مازاد عرضه 244میلیون بشکه‌یی نفت‌خام و 84میلیون بشکه‌یی از سایر محصولات استخراجی از میادین نفتی، مجموع ذخایر این کشورها حدود 328میلیون بشکه بالاتر از میانگین پنج ‌سال گذشته خود قرار گرفت. این میزان از ذخایر در ماه ژانویه توانایی پوشش بیش از 65 روز نیازهای انرژی این کشورها را داراست که این رقم حدود 6.8 روز بیشتر از میانگین پنج ‌ساله پیش از آن است.

تعادل عرضه و تقاضا

تقاضا برای نفت‌ خام اوپک در سال 2015 حدود 29میلیون و 700هزار بشکه در روز تخمین زده‌ شده است. این تخمین نسبت به گزارش قبلی اوپک حدود 100هزار بشکه کمتر شده است و به طور کلی نسبت به سال گذشته تغییر نکرده است. در سال 2016 انتظار می‌رود که تقاضا برای نفت‌ خام اوپک به 31میلیون و 500 هزار بشکه در روز برسد. این تخمین حدود 100هزار بشکه کمتر از تخمین ماه گذشته است و نمایانگر افزایش یک میلیون و 800هزار بشکه‌یی در تقاضای نفت‌ اوپک نسبت به سال گذشته است.

قیمت نفت اعضای اوپک

در ماه گذشته تمامی اعضای اوپک شاهد افزایش قیمت نفت خود بودند به جز یک استثنا، اندونزی! کشوری که به تازگی به عضویت مجدد اوپک در آمده است در ماه فوریه شاهد این بود که نفت میناس معادل یک دلار و 31سنت کاهش قیمت داشته است. اما بیشترین افزایش قیمت نفت متعلق به نفت ایران است. سبد نفت سنگین ایران در ماه فوریه به طور میانگین 3دلار و 21سنت گران‌تر از ماه ژانویه معامله شد و هر بشکه آن با قیمت 27دلار و 28سنت به طور متوسط معامله شد. در ماه فوریه عنوان گران‌ترین نفت اوپک به الجزایر تعلق گرفت که هر بشکه از نفت Sahara Blend خود را با قیمت 33دلار و 26 سنت به فروش رساند که از قیمت نفت برنت با 32دلار و 46سنت و نفت WTI با 30دلار و 33 سنت نیز بالاتر بوده است. ارزان‌ترین نفت اوپک نیز در این ماه در اختیار ونزوئلا بود. این کشور هر بشکه از سبد نفتی Merey را با قیمت 21دلار و 38سنت فروخت.

تولید نفت‌خام اوپک

براساس اطلاعات ثانویه اوپک، در مجموع تولید نفت‌خام کشورهای عضو این سازمان 174هزار و 800 بشکه در روز کاهش داشته است. این کاهش تولید نفت عمدتا وام‌دار کاهش تولید نفت عراق است. عراق در ماه ژانویه 4میلیون و 156هزار بشکه در روز تولید کرده است که نسبت به تولید ماه ژانویه 263هزار و 200بشکه کمتر است. نیجریه، امارات و الجزایر نیز هریک به‌ترتیب 94هزار و 200، 49هزار و 200 و 2هزار و 600 بشکه در روز با کاهش تولید مواجه بودند. براساس این گزارش ایران تنها کشوری است که به طور قابل توجهی تولید خود را افزایش داده است. ایران در ماه فوریه 3میلیون و 132هزار بشکه تولید کرده که نسبت به ماه ژانویه افزایش 187هزار و 800 بشکه‌یی در تولید نفت این کشور را شاهد هستیم. نکته قابل توجه افزایش قیمت نفت ایران با وجود افزایش قابل توجه تولید این کشور است. عربستان و کویت نیز در این ماه حدود 14هزار بشکه در روز تولید خود را افزایش داده است. نوسانات تولید نفت سایر کشورها نیز چندان قابل توجه نبوده است. با احتساب آمارهای ارائه ‌شده در گزارش ماه فوریه اوپک، عربستان کماکان با تولید 10میلیون و 142هزار بشکه در روز با اختلاف در صدر جدول تولیدکنندگان قرار دارد. عراق با وجود بیشترین کاهش تولید در بین اعضای اوپک در ماه فوریه در رده دوم قرار دارد و پس از این کشور ایران در رتبه سوم قرار دارد. پس از ایران نیز امارات‌ متحده ‌عربی و کویت به ترتیب با 2میلیون و 859هزار و 2میلیون 774هزار بشکه در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

مشاهده صفحات روزنامه