براساس مطالعات انجام شده، میزان تشکیل سرمایه ثابت در کشورهای درحال توسعه طی یک دهه گذشته تقریباً دو برابر شده است. موسسه تحلیل مالی گلدمن ساچ برای نخستینبار در سال 2007 اعلام کرد پس از کشورهای عضو بریکس، کشورهای بعدی مناسب برای جذب سرمایه خارجی عبارتند از ایران، ترکیه، هند، نیجریه، مکزیک، ویتنام، فیلیپین، پاکستان، اندونزی، بنگلادش و کره جنوبی. این 11کشور معروف به گروه 11 هستند و معیار این انتخاب، رشد سریع جمعیت، رشد بالای مصرف، افزایش درآمد متوسط و ظرفیت صنعتی مناسب است.
ایران دارای جمعیت بالا و تحصیلکرده، زیرساختهای نسبتا مناسب اقتصادی و تولیدی و بورس 100میلیارد دلاری است و به دلیل دور بودن از فضای اقتصاد جهانی میتواند به بزرگترین اقتصاد دارای پتانسیل رشد تبدیل شود.
با ورود به دوران پسابرجام و ظاهر شدن نشانههای بهبود روابط با غرب مشاهده میکنیم که سیلی از سرمایهگذاران خارجی به خصوص از منطقه اروپا که طی سالهای تحریم از اقتصاد ایران خارج شده بودند، برای بررسی شرایط جدید اقتصادی، هیاتهای تجاری خود را به ایران اعزام میکنند و مطمئنا این کشورها در وهله اول به دنبال بازار برای کالاهای خود هستند و در صورت سرمایهگذاری نیز علاقهمند به سرمایهگذاری در حوزههای منابع محور نظیر نفت، پتروشیمی و مواد معدنی خواهند بود.
در این میان رابطه اقتصادی ایران وچین به عنوان دو اقتصاد مکمل از یکی دو دهه پیش شکل گرفته است؛ چراکه طی این سالها همواره ایران تامینکننده مواد اولیه و چین متقاضی آن بوده و گفته میشود اقتصاد دنیا تا سال2050میلادی متکی به آسیا خواهد بود؛ بدینترتیب بدون شک چین یکی از گزینههای اصلی ایران پس از تحریمها است چرا که شرکتهای غربی مدتها از ایران دور بوده و حضور مجدد آنها در اقتصاد ایران زمانبر است. از آنجا که چین بزرگترین خریدار نفت ایران است، مقادیر زیادی از ارزهای خارجی ایران نزد چین است، از نظر فناوری در برخی حوزهها وابسته به چین هستیم و این کشور بازار بزرگی برای محصولات صادراتی ما محسوب میشود لذا نمیتوان اقتصاد چین را مورد توجه قرار نداد.
این درحالی است که قدرت چانهزنی ایران پس از تحریمها با چینیها افزایش خواهد یافت. بر این اساس انتظار داریم پس از تحریم، با شرکتهای تراز اول چینی که به طور عمده با غرب مراوده دارند و به دلیل تحریمها با ایران کار نمیکردند، وارد فعالیت مشترک بشویم.
چگونه با چین تجارت کنیم
موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی وابسته به وزارت صنعت، معدن و تجارت کتاب «راهنمای عملی تجارت با چین: صادرات، واردات و سرمایهگذاری» را منتشر کرده و در اختیار فعالان حوزه تجارت و بازرگانی قرار داده است.
این کتاب را مسعود کمالیاردکانی، عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی و رایزن سابق بازرگانی ایران در چین در سالهای 1388 تا 1392 به رشته تحریر درآورده است که میتواند به عنوان راهنمای عملی صادرات، واردات و سرمایهگذاری در چین مورد استفاده فعالان اقتصادی قرار گیرد.
مولف این کتاب مطالعه آن را به دو گروه توصیه کرده است؛ نخست آن دسته از تجار و فعالان اقتصادی که در نظر دارند تجارتی را با کشور چین کلید بزنند و از بازار چین و نحوه تعامل با افراد و نهادهای تجاری آن هیچ اطلاعی ندارند. دسته دوم بازرگانانی هستند که به تازگی وارد بازار چین شدهاند و اندک اندک درحال کسب تجربه در این بازار هستند.
این کتاب در شش فصل گردآوری شده است. فصل نخست آن ضمن تشریح جایگاه اقتصاد چین در جهان، روابط دو جانبه این کشور با ایران را بررسی میکند. فصل دوم کتاب بر بازار چین و نیازهای آن متمرکز شده و براین اساس پتانسیلهای صادراتی ایران را برشمرده است. در فصل سوم شرایط و ابعاد مختلف واردات مواد اولیه، ماشینآلات و تجهیزات از چین مورد بررسی قرار گرفته است. فصل چهارم که میتواند کمک خوبی برای بازرگانان ایرانی باشد، تشریح شرایط تاسیس شرکت در چین و هزینههای مترتب بر آن است و فصل پنجم نیز به بررسی مناطق توسعه در چین و آخرین اصلاحات منطقه آزاد تجاری شانگهای در سال 2014 میپردازد.
در فصل پایانی این کتاب نیز مطالبی از فرهنگ عمومی، رفتارشناسی و مهمترین ویژگیهای فرهنگ مذاکرات تجارت چینیها ارائه شده است.
کتاب «راهنمای عملی تجارت با چین: صادرات، واردات و سرمایهگذاری» توسط شرکت چاپ و نشر بازرگانی وابسته به موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی چاپ شده است. این کتاب از طریق موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی قابل تهیه و استفاده است.