گروه ایران پس از ارائه بودجه کل کشور برای سال95 توسط رییسجمهور و تاخیر 42روزه آن، سرانجام بهارستانیها با 159رای موافق، 13رای مخالف و 5رای ممتنع دو فوریت لایحه دو دوازدهم بودجه سال95 را به تصویب رساندند و محمدباقر نوبخت در صحن علنی مجلس، لایحه دو دوازدهم را تقدیم پارلمان کرد. رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور علت تاخیر در ارائه لایحه بودجه سال آینده کل کشور را تعیینتکلیف برجام دانست و گفت: «امیدواریم در فروردین ماه این لایحه به دولت ابلاغ شود و فکر میکنم حتی اگر تا سه هفته بعد از سال جدید این لایحه به صحن بیاید با احتساب اینکه 10 تا 15روز بررسی آن در مجلس به طول خواهد انجامید، دولت میتواند بدون اجرای دو دوازدهم، لایحه بودجه سال آینده را اجرایی کند.» نوبخت درحالی از اجرای لایحه بودجه در سال آینده سخن میگفت که دولت زمانی که لایحه بودجه کل کشور را بدون لایحه چند دوازدهم به مجلس آورده بود بر این موضوع تاکید داشت که فرصت کافی تا پایان سال برای تصویب لایحه بودجه وجود دارد. اما نمایندگان مجلس با استناد به آییننامه داخلی مجلس معتقد بودند باتوجه به تاخیر 42روزه دولت و عدم تعیینتکلیف برنامه ششم، دولت باید
لایحه دو دوازدهم را برای اداره کشور در دو ماهه اول سال بعد ارائه کند و بعدا در فرصت مناسب لایحه بودجه95 به تصویب برسد. برهمین اساس سخنگوی دولت در صحن علنی گفت: مجلس بهدلیل اطمینان از رعایت قانون، لایحه دو دوازدهم را خواستار شد و دولت نیز لایحه دو دوازدهم را تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد.
بودجه 95 معطل برجام
رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی پس از ارائه لایحه دو دوازدهم بودجه سال95 کل کشور در صحن علنی، مهمترین مساله بودجه را پیشبینی منابع دانست و گفت: منابعی که در بودجه95 مشابه بودجههای قبلی برای تامین پیشبینی شده بود، از محل مالیاتها، نفت و اوراق مالی بود ولی نفت به مساله برجام و رفع تحریمها وابسته بود و سیاست نظام نیز بر آن بود که به هیچوجه باتوجه به توافق صورت گرفته برای برجام، آن را قطعی تلقی نکند تا اقداماتی ازسوی طرف مقابل صورت گیرد. محمدباقر نوبخت علت تاخیر ارائه بودجه95 را اجرایی شدن برجام بیان کرد و تاکید کرد: مقدمات لایحه بودجه95 آماده شده بود، اما نمیتوانستیم مانند سنوات گذشته آن را در موعد مقرر تقدیم مجلس کنیم، بنابراین پس از برجام آن را تقدیم مجلس شورای اسلامی کردیم.
وی همچنین در سخنانش از اعضای کمیسیون تلفیق که پس از انتخابات کلیات لایحه دو دوازدهم را به تصویب رساندند، تشکر کرد و با بیان اینکه امیدوارم بتوانیم در روزهای پایانی سال و حتی در هفته سوم فروردین لایحه بودجه را بهصورت مصوبه و قانونمند از مجلس تحویل بگیریم، افزود: بخش درآمدها تمام شده است و وارد بخش هزینهها شدهایم و امیدواریم در آینده نزدیک لایحه بهصورت قانون به دولت ابلاغ شود. پیشبینی میشود اگر این کار به مدت یک هفته مداوم در جلسه علنی مجلس بررسی شود هفته سوم فروردین میتوانیم بدون نیاز به چند دوازدهم، لایحه را به صورت قانون داشته باشیم.
تذکر دوباره به دولت
الیاس نادران نماینده تهران در مجلس نهم نیز در جریان بررسی دوفوریت لایحه دو دوازدهم بودجه سال95 کل کشور، در تذکری آییننامهیی گفت: بارها این مساله در مجلس مطرح شد که بهدلیل تاخیر دولت در ارائه لایحه بودجه سال95، باید لایحه چند دوازدهمی به پارلمان تقدیم شود. از طرف دیگر براساس ماده186 آییننامه داخلی مجلس، دولت باید تا 15آذرماه سال94 لایحه بودجه سال95 را به مجلس ارائه میکرد و در صورتی که این مساله با تاخیر روبهرو میشد، باید لایحه چند دوازدهمی میداد. نادران در حالی نسبت به دولت انتقاد داشت که رییس مجلس تذکر او را وارد ندانست و خاطرنشان کرد: براساس آییننامه داخلی مجلس دولت باید لایحه بودجه سال95 را تا 15آذرماه سال94 به مجلس ارائه و در صورت تاخیر لایحه دو دوازدهمی را در این مدت تقدیم پارلمان میکرد. البته در این باره دولت اعلام کرده چون در مراحل پایانی مذاکرات هستهیی قرار داشتیم و نمیدانستیم که چه وقت این مساله به نتیجه میرسد، از اینرو مشخص نبود که لایحه بودجه با چه ساختاری باید به مجلس ارائه شود و بههمین دلیل، لایحه با تاخیر به پارلمان تقدیم شد.
علی لاریجانی ادامه داد: همه دوستان دولت میدانند که مجلس و کمیسیونهای تخصصی بهویژه کمیسیون تلفیق تمام تلاش خود را برای بررسی و تعیینتکلیف لایحه بودجه انجام دادند، اما بهدلیل آنکه لایحه با تاخیر به مجلس ارائه شده است و مجلس باید لایحه مذکور را از نظر کلیات، درآمدها و هزینهها مورد بررسی قرار میداد، این مساله به سال آینده موکول شد. رییس قوه مقننه بااشاره به اینکه من در همان زمان به رییسجمهور آییننامه را نشان دادم و گفتم که در صورت تاخیر دولت باید لایحه دو دوازدهمی به مجلس ارائه کند و ایشان این مساله را پذیرفت، تاکید کرد: حال معلوم نیست که چرا در این فاصله زمانی، در ارائه لایحه مذکور تاخیر کردهاند. از طرف دیگر مقدمه نوشته شده در لایحه دو دوازدهمی، مقدمه بجایی نیست و در این مقدمه، برخی مسائل به مجلس شورای اسلامی متصل شده است.
مخالفان و موافقان چه گفتند
قبل از تصویب کلیات لایحه دو فوریتی دو دوازدهم بودجه سال95 توسط نمایندگان، ایرج عبدی در مخالفت با دو فوریت لایحه دو دوازدهم بودجه95، کشور را برای 6ماهه اول سال بینیاز از قانون بودجه اعلام کرد زیرا که میتوان براساس بودجه سال گذشته کشور را اداره کرد. علیرضا محجوب نیز در مخالفت با دو فوریت لایحه مذکور تاکید کرد: بودجه تنخواهگردان، بودجه نیست و راهی است که آییننامه برای شرایط اضطرار و خاص پیشبینی کرده است درحالی که ما نه در شرایط اضطرار قرار داشتیم و نه در شرایط خاص، کمیسیون تلفیق نیز باید جلسات سه شیفتهیی برگزار میکرد تا لایحه بودجه را هر چه سریعتر به نتیجه میرساند.
همچنین محمد قسیم عثمانی نماینده بوکان در موافقت با کلیات این لایحه گفت: کشور برای سال آینده نیاز به قانون دارد از این رو لایحه دو دوازدهم دولت نیاز به مخالفت ندارد. وی تصویب دو دوازدهم را راهی برای دولت برای پرداخت هزینههایش در سال دیگر اعلام کرد و افزود: دولت برای سال آینده نیاز به قانون برای بودجه دارد، اینطور نیست که اگر اعتبارات عمرانی مشکل نداشته باشد اعتبارات جاری با مشکل روبهرو نباشد. اگر قانون بودجه تصویب نشود دولت یک ریال هم نمیتواند پرداخت داشته باشد.
پس از سخنان و تذکرات مخالفان و موافقان و تصویب دوفوریت لایحه، علی لاریجانی از بررسی کلیات رایگیری و جزئیات آن براساس ماده188 آییننامه داخلی مجلس، در جلسات بعدی خبر داد.