هرچند گرد خزان پاییزی همه جا را در برگرفته، گویا طبع بورس تهران با طبع فصل‌ها سازگار نبوده است چه آنکه آفتاب سوزان تابستانی نتوانست طبع بورس را گرم به بار آورد و حالا به‌نظر می‌رسد طبع پاییزی نیز شاید در روزهای آتی نتواند بورس تهران را با وجود رکودی که در آن حکمرانی می‌کند، با خود همراه سازد، چراکه خبرهای خوبی از نیویورک به تهران رسیده است.
انتظار می‌رود بیش از آنکه این بازار رنگ خزان بگیرد، از خبرهای صوری خوش هسته‌یی- سیاسی که از دستاوردهای دومین سفر رییس‌جمهوری به سازمان ملل است، تاثیر قابل‌توجهی بگیرد. خواه ناخواه بازار سرمایه کشور پیوندی ناگسستنی با سیاست دارد، کوچک‌ترین تغییری در فضای سیاسی داخلی و خارجی بی‌درنگ بر این بازار اثر می‌گذارد. حالا بازی سیاست در نقطه عطفی جریان دارد که اگر قواعد آن تغییر نکند سرمایه را رام خود خواهد ساخت و بورس‌بازان حرفه‌یی را مشتاق‌تر از هر زمان دیگری در این روزهای اوج فترت بورس، به این بازار سرگرم‌تر خواهد کرد. هفته گذشته را بازار سهام با رشد کند و آهسته اما مستمر سپری کرد که بیشتر ناشی از تحولات سیاست خارجی بود، باتوجه به اظهارنظرها و دیدارهای سیاسی رییس‌جمهور و وزیر امور خارجه در مقر سازمان ملل با روسای کشورهای دیگر به‌خصوص وزرای گروه 1+5 که حاکی از وضعیت رو به بهبودی در روند مذاکرات هسته‌یی است، هفته پیشرو نیز احتمالا روی خوشی به این تحولات نشان خواهد داد.
علاوه بر تحرکات فضای سیاسی، گزارش‌های آماری از وضعیت رو به رشد اقتصادی کشور و شیب نزولی تورم و ادعای رسمی دولتی مبنی بر خارج شدن اقتصاد از شرایط رکود، عوامل تعیین‌کننده در جهت‌دهی روند بازار سرمایه و جذابیت آن هستند. صرف علایمی دال بر بهبود شرایط اقتصادی کافی است که سرمایه‌گذاران بیشتری را به‌سوی بازار سهام جذب کند. در حال حاضر به گفته مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه تعداد کدهای سهامداری در بازار سرمایه 7میلیون و 600هزار کد رسیده که از این تعداد یک میلیون کد سهامداری ظرف مدت یک سال و از خرداد 92 تا خرداد 93 به بورس اضافه شده است. به‌عبارت صریح‌تر حدود 10درصد از جمعیت کشور با بازار سرمایه کشور مرتبط هستند و با تعقیب جریانات این بازار دست به اتخاذ تصمیماتی و تعیین محل مناسب برای سرمایه‌های خود می‌کنند.
پتروشیمی‌ها دبه درنیاورند!
اما علاوه بر عواملی که از بعد کلان و کلی بر بستر فعل و انفعالات بازار تاثیر می‌گذارد، عوامل خرد مرتبط با صنعت و تولید و عملکرد شرکت‌ها نیز تعیین‌کننده اصلی روند معاملات بازار هستند که به شرط ثبات شرایط سیاسی و اقتصادی، موثرتر از دیگر عوامل بر بازار عمل می‌کنند. یکی از این عوامل افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌هاست که طی هشت ماهه گذشته از علت‌های عمده ریزش شاخص کل از 15دی سال گذشته از سوی بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار، محسوب می‌شد، تا جایی که بر سر این نرخ منازعات زیادی بین دولت، مجلس و تولیدکنندگان محصولات پتروشیمی شکل گرفت. حالا این روزها دوباره به موضوع چالشی تبدیل شده است، به‌طوری که وزیر نفت از دبه در آوردن پتروشیمی‌ها بر سر نرخ خوراک، نقلی رانده است. زنگنه در آخرین روز هفته گذشته درخصوص خوراک واحدهای پتروشیمی گفته بود که در بحث قیمت خوراک جلسه‌یی با تمامی تولیدکنندگان داشتیم که اگر این‌بار هم مثل دفعه قبل دبه درنیاورند، به قیمت مشخصی در خوراک می‌رسیم. دولت باید قیمت خوراک را تعیین کند و حاضریم درازمدت باشد. اگر دبه نکنند تا 20 روز آینده قیمت خوراک پتروشیمی تا 1404 اعلام می‌شود.
همچنین مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز در این راستا گفته است تا 20 روز آینده، بررسی‌ها انجام خواهد شد و نرخی مناسب به‌عنوان نرخ ثابت 10 ساله برای خوراک اعلام می‌شود تا از سال 1394 تا 1404 اعمال شود. معاون وزیر نفت تصریح کرد: اینکه نرخ تثبیت 10ساله خوراک پتروشیمی‌ها چقدر باشد را مجلس و دولت با همدیگر تصمیم می‌گیرند.
ازسوی دیگر در ارتباط با پتروشیمی‌ها خبری از سوی مدیرعامل شرکت ملی پتروشیمی اعلام شد مبنی بر بازگشت مدیریت سهام عدالت واگذار شده در قالب واگذاری پتروشیمی‌ها به شرکت ملی صنایع پتروشیمی بود. عباس شعری‌مقدم با بیان اینکه نظارت سهام عدالت واگذار شده در قالب پتروشیمی‌ها به شرکت ملی پتروشیمی بازگشته است، گفت: در این راستا مدیریت 10 شرکت به شرکت ملی پتروشیمی بازگشته است.
معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی در جمع خبرنگاران با تاکید بر اینکه مدیریت سهام عدالت در شرکت‌های پتروشیمی واگذار شده به بخش خصوصی به شرکت ملی صنایع پتروشمی بازگشته است، گفت: به‌طور مثال در شرکت هلدینگ خلیج‌فارس 40درصد از سهام این شرکت مربوط به سهام عدالت است که با احتساب 20درصد سهام NPC در این هلدینگ مدیریت سهام این شرکت در هلدینگ خلیج‌فارس به 60درصد رسیده است.
400میلیارد تومان سهام معامله شد
در هر حال بیست‌وهفتمین هفته تالار شیشه‌یی در سال جاری شاخص کل را نسبت به هفته ماقبل آن به میزان 48/0درصد افزایش داد. به‌عبارتی این میزان رشد در شاخص کل نشان می‌دهد که در هفته منتهی به دوم مهر، یک میلیارد و 819میلیون سهم به ارزش 4هزار و 759میلیارد ریال در بورس اوراق بهادار تهران معامله شده است. به گزارش روابط عمومی بورس تهران، در پایان معاملات هفته منتهی به 2 مهر 1393، شاخص کل با 345 واحد افزایش نسبت به هفته قبل، به رقم 71هزار و 788واحد رسید. همچنین شاخص‌های صنعت، بازار اول و بازار دوم نیز به ترتیب با 0/ 46درصد، 57/0درصد و 29/0درصد افزایش نسبت به هفته قبل مواجه شدند. در 5 روز کاری این هفته ارزش کل معاملات سهام و حق‌تقدم به 4759میلیارد ریال بالغ شد که نسبت به هفته قبل6/24درصد کاهش یافته است. در ضمن تعداد 1819میلیون سهم در 175هزار دفعه موردمعامله قرار گرفت و به ترتیب 6/11درصد و 3درصد کاهش را نسبت به هفته گذشته تجربه کرد. همچنین ارزش معاملات نرمال به 3424میلیارد ریال و حجم معاملات نرمال به 1494میلیون سهم و حق‌تقدم بالغ شد و به ترتیب 22درصد و 7درصد کاهش را نسبت به هفته گذشته شاهد بود. بر این اساس 324894هزار برگه اوراق مشارکت به ارزش 384میلیارد ریال معامله شد که نسبت به هفته گذشته کاهش 15درصدی را نشان می‌دهد. طی هفته جاری سهام خودرو و ساخت قطعات با 06/7درصد، سایر واسطه‌گری‌های مالی با 39/6درصد، مواد و محصولات دارویی با 03/6درصد، انتشار، چاپ و تکثیر با 97/5درصد و زراعت و خدمات وابسته با 90/5درصد بیشترین تغییر در شاخص را نسبت به سایر گروه‌ها به خود اختصاص دادند. براساس آمار موجود، در این مدت، یک میلیارد و 494میلیون سهم به ارزش سه هزار و 424میلیارد ریال به‌صورت خرد و بلوک خریداری شده است. از ابتدای امسال 75میلیارد و 655میلیون سهم و حق‌تقدم به ارزش 331هزار و 729میلیارد ریال دادوستد شده است. در این مدت، تعداد یک میلیون و 952هزار و 431سرمایه‌گذار، در 6میلیون و 398هزار و 593دفعه این تعداد سهام را خریداری کرده‌اند. بازار سهام از ابتدای سال 124 روز کاری فعالیت داشته است.
