گروه جهان
آتشبس در سوریه از بامداد امروز اجرایی شد، آتشبسی که همگان امید دارند مقدمهیی برای ازسرگیری مذاکرات صلح باشد. رویترز به نقل از یک منبع در دولت سوریه اعلام کرد که احتمالا مذاکرات صلح سوریه نیز هفتم مارس در ژنو ازسر گرفته شود.
بنا بر این گزارش، با ادامه تحرکات بینالمللی برای حل و فصل سریع بحران سوریه، اخیرا روسیه و امریکا توانستند طرحی را برای آتشبس در این کشور تدوین کرده و آن را به طرفهای سوری برای اجرا کردن آن و پایان دادن به رنج و مشکلات مردم سوریه ارائه کنند. مسکو اعلام کرده که با موافقت برخی گروههای مخالف روی خاک سوریه اجرا کردن طرح آتشبس عملا آغاز شده اما همهچیز به اوضاع در میدان جنگ و میزان پایبندی به آتشبس روی خاک سوریه و سناریوهای نظامی و سیاسی بستگی دارد. اما با این حال مساله حائزاهمیت این است که دو کشور روسیه و امریکا توانستند به توافقی درباره آتشبس در سوریه و جنگ علیه یک دشمن مشترک بهنام داعش و جبهه النصره دست یابند؛ آنهم پس از پشتسر گذاشتن اختلافات شدید و شرایطی بسیار سخت. این آتشبس دو هفتهیی در سوریه قابل تمدید است. به اعتقاد ناظران، اگر آتشبس در سوریه کاملا اجرایی شود و طرفهای سوری به آن پایبند باشند اقدامی بیسابقه برای از بین بردن داعش در این کشور خواهد بود و میتواند مقدمه خوبی برای ازسرگیری مذاکرات صلح و اجرای توافقهای وین و ژنو و درنتیجه بهدنبال آن برگزاری انتخابات و تشکیل دولت جدید در سوریه
باشد. این درحالی است که برخی طرفهای بینالمللی و منطقهیی اجرای آتشبس را دشوار میدانند ازجمله باراک اوباما، رییسجمهوری امریکا که گفته اجرای آتشبس در سوریه دشوار است اما واشنگتن برای موفقیت آن تلاش خواهد کرد. اجرای آتشبس در سوریه در شرایطی آغاز شده که همچنان صحبت از برنامهریزی عربستان و ترکیه برای انجام عملیات زمینی در سوریه ادامه دارد؛ دو کشوری که از آغاز بحران در سوریه موضع خصمانهیی نسبت به نظام این کشور اتخاذ کرده و همچنان بر برکناری بشار اسد، رییسجمهور سوریه تاکید دارند.
کشورهای منطقه در انتظار
همگان اتفاقنظر دارند که جنگ در سوریه تنها در محدوده جغرافیایی این کشور منحصر نمیشود بلکه به تمام منطقه رسیده و کشورهای همجوار سوریه بیشترین تاثیر مستقیم را از جنگ در این کشور پذیرفتهاند. خاورمیانه و حوزه خلیجفارس در حال حاضر در مرکز معادلهیی قرار دارد که کشورهای ابرقدرت درباره آن تصمیم خواهند گرفت. شاید ویژگی مشترک میان کشورهای منطقه این باشد که همگی منتظر سرنوشت این معادله یعنی اجرای آتشبس در سوریه هستند البته هرکدام به نحوی متفاوت. کشورهایی که سرنوشت این آتشبس برای آنها مهم است، عبارتند از:
لبنان
اینکه لبنان در منطقه در سایه ناامنی گسترده در خاورمیانه و حتی جهان یکی از باثباتترین کشورها باقیمانده موجب تعجب همگان است هرچند که اوضاع سیاسی در لبنان تعریف چندانی ندارد اما با این حال ویژگی مثبت این شرایط این است که لبنانیها به چنین وضعیتی در کشورشان عادت کردهاند. لبنان پس از بحران سوریه در معرض مشکلات زیادی قرار گرفت و خاک لبنان عرصه تلافی بسیاری از گروهها و افراد تبدیل شد، علاوه بر این لبنان میزبان پناهندههای زیادی از سوریه بوده است.
عراق
عراق نیز مهمترین کشوری است که بهطور مستقیم از بحران سوریه تاثیر پذیرفته و اهمیت رخدادهای این کشور تقریبا مساوی با اهمیت رخدادهای سوریه است. عراق مرزهای مشترکی با سوریه دارد و تروریستها از طریق این مرزها به هر دو کشور رفتوآمد دارند. آتشبس در سوریه بیتردید بر اوضاع در عراق و حتی بهبود اوضاع امنیتی در این کشور تاثیر خواهد گذاشت. مساله مهم دیگر مساله کردهاست. عراق حق دارد نگران تلاش کردها برای جدایی و استقلال باشد چراکه جدایی کردها به منزله تجزیه عراق است.
اردن
اردن در حال حاضر هیچ هم و غمی جز مساله فلسطین ندارد. باوجود افزایش خطر تروریسم اما اردن همواره نگران این بوده که اوضاع فلسطین تا کجا پیش خواهد رفت و چه تاثیری بر ثبات خاورمیانه خواهد گذاشت. اردن درباره رخدادهای سوریه محتاط بوده و مواضع بسیار جدی را در این زمینه اتخاذ نکرده بلکه تاحدی حتی در سایه باقی مانده و اوضاع را کنترل میکند تا حوادث پشتپرده خود را نمایان کرده و اوضاع تغییر کند.
عربستان و کشورهای شورای خلیجفارس
نمیتوان موضع عربستان را درباره آتشبس در سوریه جدا از موضع دیگر کشورهای شورای همکاری خلیجفارس دانست. بر هیچ کسی پوشیده نیست که اوضاع عربستان در دوره اخیر بهدلیل عدم داشتن قدرت تصمیمگیری و در مرکز نبودن و قرار گرفتن در جبهههای مختلف در بدترین وضعیت قرار داشته است. سابقه نداشته که عربستان به این صورت برخورد کند. مواضع عربستان از تمام حد و مرزها تجاوز کرده چه از نظر روابط با ایران یا کشورهای عربی و چه از نظر روابط در سطح امنیتی و نظامی. فریاد بلند امروز عربستان بیانگر تنگنایی است که این کشور بهدلیل تحولات اخیر ازجمله بحران اقتصادی سخت در آن قرار گرفته است. عربستان دیگر نمیتواند بر منطقه سیطره داشته باشد البته با یک تصمیم اجباری، چراکه دیگر شرایط منطقه بهگونهیی تغییر کرده که زمام امور در دست این کشور نیست.