سیگنال انتخابات ایران به بازار طلای سیاه

۱۳۹۴/۱۲/۰۸ - ۰۰:۰۰:۰۰
کد خبر: ۳۹۲۷۱

گروه انرژی| حمید مظفر|

شاید بیشتر کسانی که روز گذشته برای انتخاب مجلسی متفاوت از مجلس اصولگرای نهم به پای صندوق‌های رای رفتند هرگز به این فکر نمی‌کردند که رای آنها ممکن است تاثیر قابل توجهی بر بازارهای بین‌المللی نفت و قیمت‌ها داشته‌باشد. اما در روزهایی که ایران ساز مخالف خود را برای همراهی نکردن با طرح رقیب سرسخت منطقه‌یی خودش عربستان برای فریز کردن تولید نفت کوک کرده است، وزیر نفت دولت روحانی بی‌صبرانه منتظر روی کار آمدن مجلسی است که بازوی همراهی برای وی و جذب هرچه بیشتر سرمایه‌گذاران خارجی در فضای پساتحریم باشد و تولید نفت ایران را در کوتاه‌ترین زمان ممکن افزایش دهد. اتفاقی که در مجلس اصولگرای نهم که زاویه‌های اساسی با دولت اعتدال داشت و با مخالفت‌هایی گسترده‌یی که از سوی برخی نمایندگان با قراردادهای جدید نفتی موسوم بهIPC شد تا به امروز رخ نداده است.

اظهارات الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه و محمد‌بن صالح الساده وزیر نفت قطر در روزهای اخیر و پس از آنکه زنگنه طرح فریز نفتی را به مثابه یک جوک دانست، نشان می‌دهد که آنها نیز بر عزم ایران برای افزایش تولید خود و کوتاه نیامدن از حق خود در بازارهای بین‌المللی واقف هستند. به گزارش ایرنا وزیر انرژی روسیه که قرار است در ماه مارس سفری به ایران برای تشکیل کمیسیون مشترک اقتصادی بین ایران و روسیه داشته‌ باشد در تازه‌ترین اظهارنظر خود مبنی بر عدم پیوستن ایران به طرح فریز نفتی گفت: «نیازهای ایران باید به صورت جداگانه مورد ارزیابی قرار گیرد.» وزیر نفت قطر نیز که در روزهای گذشته به ایران سفر کرده ‌بود تا در دیدار خود و وزرای نفت عراق و ونزوئلا با بیژن زنگنه وی را قانع کنند تا به طرح عربستان‌سعودی بپیوندد نیز اعلام کرد که به تصمیم ایران مبنی بر نپیوستن به این طرح احترام می‌گذارد.


عبور قیمت‌ها از روی طرح فریز تولید

به گزارش رویترز روز گذشته بازارهای جهانی نفت مجددا شاهد روند کاهشی قیمت‌ها بود. ریشه این کاهش قیمت این است که تجار نفتی از نتایج مذاکرات تولیدکنندگان نفت برای فریزکردن تولید خود قانع نشدند و این تلاش‌ها را برای توقف پرواز اضافه‌عرضه نفت در بازار کافی نمی‌بینند.

این افت قیمت بعد از آن اتفاق می‌افتد که در روز پنج‌شنبه قیمت‌ها افزایش یافته ‌بود. افزایش قیمتی که کارشناسان علت آن را در افزایش شدید تقاضای امریکا برای بنزین و نیز آنچه بانکANZ استرالیا امید لایتناهی تاجران نفتی برای همکاری کشورهای اوپک می‌داند.

اما این امید با انتشار خبر ملاقات برخی کشورهای عضو اوپک نظیر عربستان‌سعودی، قطر، ونزوئلا و نیز روسیه به عنوان کشوری که خارج از اوپک تولید می‌کند در ماه مارس برای ثابت نگهداشتن تولیدشان در سطح ماه ژانویه بیشتر نیز شده است.

ولی تمام ماجرا به افت قیمت روز جمعه ختم نمی‌شود. چرا که تاجران نفتی پیش‌بینی می‌کنند که فریزکردن تولید نفتی که از آن صحبت می‌شود باعث حذف اضافه‌عرضه‌یی که در بازار وجود دارد و سبب افت 70درصدی قیمت نفت‌خام از سال 2014 شده است، نخواهد شد.

نگاهی به بازار نفت در روز جمعه نشان می‌دهد که قیمت هر بشکه نفت برنت در بازارهای آتی به 35دلار و 11سنت رسید که 18سنت از آخرین معامله این نفت کمتر بوده است. همچنین قیمت هر بشکه نفت‌خام WTI نیز با 5سنت کاهش به 33دلار و 2سنت رسید.

یکی از تاجران نفتی در گفت‌وگو با رویترز از بی‌نتیجه بودن طرح فریزنفتی برای کاهش اضافه‌عرضه در بازار و افزایش قیمت نفت خبر می‌دهد: «ثابت‌ نگهداشتن تولید نفت در سطح ماه ژانویه در حالی که بازار با بیش از یک‌میلیون بشکه مازاد عرضه نفت بر نیازهای مشتریان مواجه است به هیچ‌وجه سبب کاهش اضافه عرضه‌یی که در بازار موجود است، نخواهد شد. در حقیقت نظر به این مساله که ایران از ماه ژانویه فعالیت خود را برای بازگشت به بازار آغاز کرده است این طرح سبب بدتر شدن اوضاع خواهد شد.»بارها اعلام شده است که ایران امید دارد با برداشته‌شدن تحریم‌های بین‌المللی صادرات نفت‌خام خود را تا یک‌سال آینده یک‌میلیون بشکه در روز افزایش دهد.

اما در این سراشیبی سقوط قیمت نفت هرازگاهی برخی اتفاقات سبب می‌شود که قیمت‌ نفت برای ساعات یا روزهایی افزایش پیدا کند. نمونه آن افزایش قیمت نفت در بورس‌های بین‌المللی به سبب افزایش تقاضا برای بنزین به خصوص در ایالات متحده امریکاست.

ویان‌ لی، تحلیلگر بانک ملی‌ استرالیا در این باره معتقد است: «این ایده که تقاضای بنزین واقعا در حال افزایش است این مساله را به ذهن متبادر می‌کند که قیمت‌های پایین نفت‌خام حقیقتا سبب گسترش مصرف این محصول شده است.» اما دیگر تحلیلگران معتقدند که این میل شدید به مصرف بنزین که در روزهای گذشته خود را نمایان کرد، مانا نخواهد بود. خصوصا اینکه امریکا و اروپا در حال واردشدن به فصل بهار هستند. فصلی که تقاضای مصرف بنزین در آن پایین است.


انتخابات ایران

اما روز گذشته ایران شاهد برگزاری انتخابات مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی بود. پایگاه خبری رویترز در گزارشی به تحلیل تاثیر این انتخابات بر نقشی که ایران در آینده تعیین قیمت نفت بازی خواهد کرد، پرداخته است. نکته‌یی که این انتخابات را از سایر انتخابات متمایز می‌کند، این است که رای مردم ایران در 7اسفند نه تنها نخستین حضور آنها در پای صندوق رای در دولت میانه‌روی حسن‌ روحانی است بلکه این نخستین مشارکت آنها در انتخابات در دوران پساتحریم و بعد از لغو تحریم‌هاست. در صورت انتخاب‌شدن کاندیداهای میانه‌رو ایران قادر خواهد بود تا با افزایش اعتمادزایی بین خود و کشورهای غربی حجم زیادی از سرمایه‌گذاران و شرکت‌های خارجی را به این کشور بکشاند و این مساله سبب افزایش تولید نفت این کشور خواهد شد. اما از سوی دیگر انتخاب طیف تندرویی که نگران تسلط‌یافتن بیگانگان و غربی‌ها بر منابع عظیم نفت و گاز ایران هستند، ممکن است جریان نفتی که ایرانی‌ها وعده آن را در دوران پساتحریم داده‌بودند را به حالت قطره‌چکانی در بیاورد و البته این موضوع کمک خواهد کرد تا قیمت‌های آسیب‌دیده نفتی کمی فرصت بازسازی خود را پیدا کنند.

گذری به انتخابات ایران، تبلیغات و خواسته‌های رای‌دهندگان به خوبی مشخص می‌کند که احیای اقتصاد ایران یکی از اصلی‌ترین مباحث این رویداد سیاسی است. مردم ایران معتقدند که هنوز راه زیادی در پیش است تا منافع اقتصادی ناشی از مبادله با کشورهای غربی که با رفع تحریم‌ها میسر شده است را به صورت ملموس و کامل حس کنند. اما برای رسیدن به این خواسته ایران ناگزیر است که سرمایه‌گذاران خارجی را ترغیب کند تا برای افزایش تولید این کشور از ذخایر نفتی خود وارد عمل شوند که در صورت تحقق پیش‌بینی می‌شود که ایران را به چهارمین تولیدکننده بزرگ نفت در جهان تبدیل کند. در این بین اصلاح‌طلبان معتقدند که انتخاب افراد بیشتری از میانه‌روها برای ورود به پارلمان به حسن روحانی کمک خواهد کرد تا به آزادسازی بیشتر اقتصاد و ایجاد پل‌های ارتباطی بیشتر با سرمایه‌گذاران بین‌المللی دست یابد. اما در آن سوی ماجرا طیف محافظه‌کار ایران مضطرب از نقشه‌های غرب و انحصار نفت ایران در دستان آنها هستند.


تولید 4میلیون و 600هزار بشکه

بیژن زنگنه که خود یکی از چهره‌های اصلاح‌طلب دولت است، برنامه‌ریزی کرده تا در پنج‌سال آینده تولید نفت ایران را به 4میلیون و 600هزار بشکه در روز برساند. برای نیل به این هدف وی نیازمند جذب میلیاردها دلار سرمایه از شرکت‌های بزرگ بین‌المللی نفتی است. شرکت‌هایی که تندروهای ایران به آنها اعتماد ندارند.

اگر نگاهی به کشور همسایه ایران یعنی عراق بیندازیم، مشاهده می‌کنیم که سرمایه‌گذاری کمپانی‌هایی نظیر BP، شل و اگزان‌موبیل در این کشور سبب شده است که عراقی‌ها بتوانند صنعت نفت خود را بازسازی کنند و تبدیل به دومین تولیدکننده بزرگ نفت اوپک شوند. وزیر نفت ایران امیدوار است، کشورش بتواند چنین اقدامی را شبیه‌سازی کند اما ممکن است با چیره‌شدن تندروها در انتخابات ایران نتواند پیشنهادهای رقابتی را به کمپانی‌های بزرگ برای ورود به ایران ارائه کند.

این در حالی است که کشورهای عضو اوپک به دنبال دست‌یافتن به فریز تولید این به اصطلاح کارتل هستند. اوپکی‌ها در انتظار این نشسته‌اند که ببینند ایران چه میزان صادرات نفت خود را افزایش خواهد داد. ایران در حال حاضر ادعا می‌کند که بعد از برداشته‌شدن تحریم‌ها بلافاصله 500هزار بشکه به صادرات نفت خود خواهد افزود. اتفاقی که اثر کاهش تولید نفت شیل امریکا در بازار به خاطر قیمت‌های پایین نفت را از بین خواهد برد. پیروزی قابل توجه میانه‌روها و اصلاح‌طلبان احتمالا سبب واکنش‌های احساسی بیشتری در بازار نفت و افت بیشتر قیمت‌ها خواهد شد. چرا که این پیروزی احتمالا به منزله سهل‌شدن ورود سرمایه‌گذاران خارجی به صنعت نفت این کشور و افزایش سریع‌تر تولید نفت ایران خواهد شد. در واقع می‌توان گفت که رای مردم ایران در انتخابات 7اسفند به نحوی جهت حرکت قیمت‌‌های نفتی در سال آینده را تعیین خواهد کرد.

مشاهده صفحات روزنامه

ارسال نظر