گروه جهان
پس از دو روز مذاکرات فشرده و بی‌وقفه در بروکسل، پایتخت بلژیک، 28 کشور اروپایی بر سر حفظ بریتانیا در اتحادیه اروپا به توافق رسیدند. به اعتقاد «دیوید کامرون» نخست وزیر انگلیس توافق به دست آمده «موقعیت ویژه‌یی» برای این کشور در اتحادیه اروپا ایجاد می‌کند اما مخالفان این توافق معتقدند که هنوز خواسته‌های واقعی آنها عملی نشده است. همه‌پرسی درباره باقی ماندن این کشور در این اتحادیه جهانی در تاریخ بیست و سوم ژوئن برگزار خواهد شد. به گزارش یورونیوز، نشست دو روزه رهبران اتحادیه اروپا در حالی جمعه شب در بروکسل خاتمه یافت که در کنار بحث بحران آوارگان، خروج احتمالی انگلیس از این اتحادیه موسوم به «برگزیت» ازجمله محورهای اصلی مذاکرات اعلام شده بود.
کامرون پیش از این مذاکرات به صراحت خواستار تغییر در برخی قوانین اتحادیه اروپا ازجمله قوانین مهاجرت و نیز سیستم پرداخت به کارگران مهاجر اروپایی، توقف در روند ادغام سیاسی کشورهای اروپایی، دادن قدرت بیشتر به پارلمان کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای رد مصوبات و قوانین نهادهای اروپایی و به رسمیت شناختن واحد پولی پوند در کنار یورو، شده بود. نخست وزیر انگلیس برای نخستین بار در سال 2013 میلادی اعلام کرد که تنها در صورتی از ادامه عضویت انگلیس در اتحادیه اروپا حمایت خواهد کرد که شرایط مربوط به عضویت این کشور در این نهاد تغییر کند.
او در جریان مبارزات انتخاباتی ماه مه سال 2015 نیز وعده داد که در صورت پیروزی، برای تغییر شرایط عضویت انگلیس در اتحادیه اروپا تلاش می‌کند و نتیجه کار را تا سال 2017 میلادی به همه‌پرسی بگذارد. با توجه به شرایط پیش‌آمده قرار است نتیجه این کار تا پایان سال 2016 مشخص شود. انگلیس در سال 1973 میلادی و حدود 16سال پس از تشکیل جامعه اقتصادی اروپا (بازار مشترک اروپا) به این بلوک اقتصادی پیوست که یکی از علل این تصمیم نزول توان اقتصادی این کشور بوده است.
یک وضعیت برجسته
نخست وزیر انگلیس پس از پایان جلسات بروکسل و در آخرین ساعات روز جمعه در سخنانی با بیان اینکه توافق صورت گرفته با اعضای اتحادیه اروپا در چارچوب خواسته‌های یادشده به انگلیس «موقعیت ویژه‌یی» خواهد داد، گفت: «انگلیس کاملا از یک اتحادیه اروپای بیش از پیش یکپارچه بیرون خواهد بود و هرگز عضوی از یک کشور بزرگ اروپایی نخواهد شد. محدودیت‌های جدیدی برای دسترسی مهاجران اروپایی به نظام رفاه اجتماعی انگلیس برقرار می‌شود و دیگر این‌طور نخواهد بود که در ازای چیزی که می‌دهیم، هیچ چیز دریافت نکنیم. هرگز انگلیس به منطقه پولی یورو نخواهد پیوست.»
نخست وزیر انگلیس در ادامه با بیان اینکه انگلیس از بخش‌هایی از اروپا که حاضر به همکاری با این کشور نباشند، خودش را جدا خواهد کرد، گفت: «براساس توافق صورت‌گرفته، برخی معاهده‌های اتحادیه اروپا هم با تغییراتی روبه‌رو می‌شوند.» براساس این تغییرات در مصوبات و معاهده‌های اتحادیه اروپا انگلیس اجازه خواهد داشت که بنا بر مصالح داخلی خود از انجام برخی تصمیمات این اتحادیه معاف شود. او در این باره گفت: «انگلیس با خارج بودن از مرزهای باز اروپایی، از طرح‌های نجات (اقتصادی)، حوزه یورو و از تمامی طرح‌هایی که تمایلی به پیوستن به آنها ندارد جدا خواهد ماند. همچنین تمامی 28عضو اتحادیه اروپا روز جمعه گذشته اصلاحات لازم را در 4حوزه حفاظت مالی، رقابتی بودن اتحاد، مهاجرت و قدرت پارلمان‌های کشورهای عضو به امضا رسانده‌اند.»
نخست وزیر انگلیس در توضیح موارد توافق‌شده گفت: «برای نخستین بار کشورهای عضو اتحادیه اروپا به صراحت حق نگهداری پوند و نیز وجود چند ارز را در این اتحادیه به رسمیت شناختند. با توجه به این مساله، مسوولیت نظارت بر ثبات مالی در انگلستان در دست‌های بانک مرکزی انگلیس باقی خواهد ماند. دومین مورد از مذاکرات، رقابتی کردن بیشتر اروپا بود که این مساله می‌تواند سبب ایجاد شغل‌های بیشتر و تامین مالی بیشتر خانوارهای انگلیسی شود.»
شرایط سخت برای مهاجران
این توافق موجب شد تا یکی دیگر از خواسته‌های انگلیس در رابطه با قطع کمک به مهاجران وارد شده به خاک این کشور میسر شود. نخست‌وزیر انگلیس در این باره گفت: «سومین هدف ما از مذاکرات با رهبران اروپایی، کاهش سطح مهاجرت در داخل اتحادیه اروپا، با جلوگیری از سوءاستفاده از حرکت آزاد نیروی کار و ممانعت از اینکه سیستم رفاهی ما به عنوان یک آهن‌ربا سایر مردم را به سوی انگلیس جذب کند، بوده است. این توافق همچنین به کشورمان اجازه می‌دهد مستقل از قوانین اتحادیه اروپا با کشیدن «ترمز اضطراری» برای مدت 7سال پرداخت‌های رفاهی را برای مهاجران اروپایی تازه‌وارد متوقف کند.»
کامرون در این باره گفت: «مهاجران اروپایی حق دریافت حقوق بیکاری، کمک‌های رفاهی در حالی که به دنبال کار هستند نخواهند داشت و در صورتی که ظرف 6ماه نتوانند کاری را در انگلیس به دست آوردند لازم است این کشور را ترک کنند. همچنین کمک‌های رفاهی برای کودکان مهاجران اروپایی که در خارج زندگی می‌کنند، نیز قطع خواهد شد».
دفاع از استقلال پارلمان
از دیگر اهداف کامرون، مذاکره برای قدرت بخشیدن به پارلمان اروپا بود که این هدف نیز در قالب این بسته توافقی به دست آمده است. نخست وزیر انگلیس در این باره گفت: «از زمان پیوستن ما به اتحادیه اروپا بحث همگرایی سیاسی در این اتحادیه مطرح بوده و ما هرگز خواهان آن نبوده‌ایم. از جمله اهداف ما حفاظت از کشورمان در برابر همگرایی و یکپارچگی سیاسی بیشتر اروپایی بوده است. امروز این مساله مورد تایید قرار گرفت که انگلیس را هرگز نمی‌توانند وادار به یکپارچگی سیاسی کنند.»
به گفته کامرون، امتیاز به دست آمده مربوط به حق حاکمیت انگلیس است و «کارت قرمز» نام گرفته است. بر مبنای آن، درصورتی که اکثریت نمایندگان پارلمان این کشور با قوانین مصوب اتحادیه اروپا موافق نباشند، این قوانین از سوی دولت انگلیس اجرایی نمی‌شود. همچنین بر اساس این توافق انگلیس همچنان مسوولیت امنیت ملی و نیز ارتش خاص خودش را در اختیار داشته و به ارتش اروپایی نخواهد پیوست.
مخالفان چه می‌گویند؟
با وجود آنکه نخست وزیر انگلیس با خوشحالی ابراز می‌کند که توانسته با مذاکره به اهدافش دست پیدا کند اما مخالفان ماندن این کشور در اتحادیه اروپا معتقدند که تغییرات صورت‌گرفته «اندک و بی‌ثمر» بوده است. کمپین‌های حمایت از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا (برگزیت)، طی ماه‌های گذشته شدت گرفته و بسیاری از نمایندگان مجلس عوام هم معتقدند «وقت آن رسیده که انگلیس سرنوشتش را خود در دست بگیرد.»
نخستین انتقاد آنها این است که قطع شدن کمک‌های رفاهی به کودکان مهاجران اروپایی که در خارج از انگلیس زندگی می‌کنند تا سال2020 میلادی به اجرا درنخواهد آمد. از سویی ترمز اضطراری قرار است برای 7سال به اجرا گذاشته شود و این در حالی است که کامرون به دنبال اجرای 13ساله آن بوده است.
به گفته تحلیلگران، مساله بزرگ طی ماه‌های آینده این است که آیا کامرون قادر خواهد بود رای‌دهندگان انگلیسی را به ماندن در اتحادیه اروپا مجاب کند یا خیر. احتمالا این کار برای وی باتوجه به حمایت شمار قابل‌توجهی از نمایندگان پارلمانی حزب محافظه‌کار و برخی اعضای کابینه‌اش از برگزیت، سخت‌تر از توافقی است که در نشست اتحادیه اروپا به دست آورد.
