پژوهشکده پولی و بانکی درتازهترین گزارش خود با عنوان «پیشبینی تولید صنعتی ایران با استفاده از اطلاعات شرکتهای بورسی» پیشبینی کرده است که «رشد تولید صنعتی حقیقی» درسال 1393 به 21.3درصد خواهد رسید. این درحالی است که آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد که سال پیش رشد صنعتی کشور 3.6- درصد بوده و شاید در نگاه اول چنین پیشبینی کمی دور از دسترس باشد.
این پژوهشکده که به عنوان بازوی تحقیقاتی بانک مرکزی عمل میکند، پیشبینی کرده تولید صنعتی حقیقی درسال 1393 بدون صنعت فرآوردههای نفتی 21.7درصد و رشد حقیقی تولید صنعتی بدون صنعت خودرو و ساخت قطعات 17.2درصد خواهد شد.
پیشبینیها درست بوده است؟
برای رصد و پیشبینی وضعیت تولید صنعتی کشور، مشاهده تولید اسمی شاید به تنهایی نتواند راهنمای مناسبی از وضعیت رکود یا رونق تولید دراقتصاد باشد و لازم است تا اثر قیمتی از پیشبینیهای تولید اسمی حذف تا مشخص شود که شرکتها رشد تولید اسمی را تا چه حد از منشأ رشد تولید و تا چه حد با منشأ رشد قیمتی پیشبینی میکنند.
براساس پیشبینیها، تولیدحقیقی صنعتی شرکتهای بورسی در سال 1393 به 21.3درصد خواهد رسید البته به جز سال 1391 به دلیل شوک غیرقابل پیشبینی ارزی و تحریمها که شکاف مقدار محقق شده با پیشبینیهای اول دوره زیاد بوده در سالهای دیگر پیشبینیها با خطای پایین به وقوع پیوستهاند.
تولید حقیقی پیشبینی شده دربیشتر دورهها از مقدار محقق شده آن بیشتر بوده و درصد خطای پیشبینی مثبت بوده است. به جز سال 1391 که خطای پیشبینی با گذر زمان کمتر شده و خطای پیشبینی درسال 1391 و تا حدودی 1392 به دلیل تغییرات غیرقابل پیشبینی درطول سال مالی پیشبینی اول، دوم هم بیش از 10درصد خطای پیشبینی داشتند. البته با ایجاد ثبات در نیمه دوم 1392 خطای پیشبینی نیز کاسته شد و به حدود 5 درصد رسید. درمجموع بر اساس اطلاعات پیشبینی شرکتها برای سال 1393 رشدحقیقی تولید در این سال 21درصد و رشد شاخص قیمت صنعت 13درصد پیشبینی میشود. این پیشبینیها نشاندهنده انتظارات مثبت تولیدکنندگان درخصوص تولید بخش صنعت همچنین کاهش انتظارات تورمی آنهاست.
پیشبینی وضعیت تولید و قیمت در صنایع
شاخصهای کلی تولید در بخش صنعت و پیشبینی آن میتواند اطلاعات مفیدی از کل فعالیت اقتصادی و وضعیت رکود و رونق اقتصاد بدهد، اطلاعات صنایع مختلف نیز میتواند اطلاعات بخشی در اختیار فعالان اقتصادی قرار دهد. همچنین با توجه به کلیدی بودن برخی صنایع و پیشرو بودن آنها، اطلاعات آنها میتواند به عنوان نشانههایی از وضعیت کلان اقتصاد مطرح باشد. از این رو پیشبینی وضعیت فعالیت در صنایع مختلف میتوان اطلاعات ارزشمندی داشته باشد. جدول زیر رشد تولید حقیقی محقق شده در سال ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ برای صنایع مهم که با استفاده از اطلاعات شرکتهای بورسی ارایه داده است. همچنین پیشبینی هم برای سال ۱۳۹۳ در صنایع مختلف ارایه شده است. طبق آخرین پیشبینی در سال۱۳۹۳دستگاههای برقی، خودروسازی، محصولات دارویی و غذایی بیشترین افزایش را در تولید خواهند داشت.