کشمکشهایی که بر سر قیمتگذاری خودرو در این چندماهه ایجاد شد، خریداران را برای خرید خودرو دچار تردید کرده و کسادی را برای نمایشگاهداران بهدنبال داشت
چند هفته از اعلام نهایی قیمت خودروهای داخلی میگذرد و انتقادات به افزایش قیمت نیز رفتهرفته کاهش یافته است. هرچند نمایندگان مجلس هر ازگاهی به این موضوع میپردازند و نسبت به قیمتهای اعلامشده ابراز نارضایتی میکنند اما حتی در انتقادهایشان نیز از تبوتاب گذشته خبری نیست. بهنظر میرسد قیمت جدید خودروهای داخلی مورد قبول خودروسازان نیز بوده است چرا که خبری از اعتراض آنها نیست. تعلل در اعلام قیمت خودرو و مناقشات بهوجودآمده در این خصوص باعث شد نمایشگاهداران دو فصل از سال۹۳ را همراه با رکود سپری کنند. فعالان بازار خودرو در این مدت از کاهش تقاضا در بازار خبر میدادند درحالیکه خودروسازان افزایش تولید را در دستور کار خود داشتند. هرچند درماههای اول سال جاری، فعالان بازار معتقد بودند که کمبود برخی از خودروها در بازار برطرف شده و انواع خودرو را میتوان در بازار تهیه کرد اما تنوع محصول در این بازار مکاره نیز نتوانست خریداران را به حرکت در آورد و بازار را از رکود خارج کند. در اردیبهشت امسال، بنزین گران شد. درحالیکه بهنظر میرسید این اتفاق در شرایط بازار تاثیر منفی بگذارد اما تنها زمان رونق بازار خودرو در این
ششماهه را میتوان همان زمان دانست. زیرا زمزمههای افزایش قیمت پیش از اعلام قیمتهای جدید خریداران را به سوی بازار روانه کرد. اما این رونق مدت زیادی دوام نیاورد و نمایشگاهداران مجددا روزهای سختی را تجربه کردند. کشمکشهایی که بر سر قیمتگذاری خودرو در این چندماهه ایجاد شد، خریداران را برای خرید خودرو دچار تردید کرده و کسادی را برای نمایشگاهداران بهدنبال داشت. از سویی افزایش دوبرابری واردات خودرو و ورود خودروهای ۲۵۰۰سیسی به بالا گریبان واردکنندگان را گرفت و باعث شد آنها نیز از تیر انتقادات مصون نمانند. البته پیش از این نیز خودروهای وارداتی همگام با داخلیها با کاهش حجم معامله روبهرو بودند. افزایش تولید خودروهای داخلی بههمراه افزایش واردات خودرو بیانگر این مساله است که بازار با کمبود عرضه مواجه نیست بلکه تقاضا در بازار کاهش یافته است. در چندماهه ابتدایی سال جاری بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران معتقد بودند که تفاوت قیمت کارخانه و بازار منجر به ورود دلالان به بازار خودرو شده است. بنابراین حتی خودروهایی که توسط کارخانهها بهصورت فروش فوری عرضه میشود به مصرفکننده واقعی نمیرسد. در شرایطی که همگان
انتظار داشتند کاهش تفاوت قیمت خودرو در کارخانه و بازار موجب شود مصرفکنندگان به خرید روی آورند، اما این ترفند هم نتوانست رونق را به بازار بازگرداند. باتوجه به اینکه بازار خودرو هر سال در پاییز با رکود نسبی مواجه بوده است، امسال نیز باتوجه به رکود ششماهه ابتدایی سال، به نظر میرسد پاییز هم با بازاری راکد مواجه باشیم. درواقع میتوان گفت در سال۹۳ رکود بر بازار خودرو سایه افکنده است.
بازار آنقدرها هم راکد نیست
درحالیکه بسیاری از فعالان بازار در این چند ماه بازار خودرو را بیرونق میدانستند، عدهیی هم عقیدهیی مخالف این را ابراز میکنند. نایبرییس اتحادیه نمایشگاهداران تهران در گفتوگو با ساعت۲۴ میگوید: به نظر من بازار خودرو آنقدرها هم که میگویند کساد نیست و شاهد خریدوفروش خودرو هستیم. منصوری در ادامه با اشاره به رکود بازار گفت: باتوجه به ممنوعیت ورود خودروهای بالای ۲۵۰۰سیسی، بازار خودروهای داخلی نسبت به گذشته رونق یافته است. وی درخصوص واردات خودرو و تاثیر آن بر تولید ملی اظهار داشت: ترجیح ما این است که خودروهای داخلی را در بازار به خریداران عرضه کنیم. وی به قیمتهای بازار نیز اشاره کرد و گفت: درحالحاضر قیمت خودروهای داخلی با تغییرات چندانی مواجه نبوده است اما خودروهای وارداتی با حجم موتور ۲۵۰۰سیسی به بالا باتوجه به دریافت حکم ممنوعیت واردات، با افزایش قیمت مواجه شدهاند. اما در همین خصوص رییس اتحادیه نمایشگاهداران اتومبیل مشهد از تشدید رکود در بازار خودرو خبر داد. وی با انتقاد از کیفیت خودروهای داخلی خواهان توجه ویژه به این موضوع شد. حمیدرضا حیدری با اشاره به اینکه پیشبینی میشد در اواخر تابستان
وضعیت بازار خودرو بهبود یابد، تصریح کرد: متاسفانه بهدلیل ثبتنام نمایندگیها، بازار خودرو در اواخر تابستان برخلاف پیشبینی ما دچار رکود بیشتری نسبت به قبل شد. از وضعیت کیفیت خودروهای داخلی، اظهار کرد: از خودروسازهای داخلی انتظار داریم به کیفیت در ساخت توجه کنند ولی متاسفانه درحالحاضر فقط بحث کمیت مطرح است. حیدری درخصوص وضعیت کیفیت خودروهای داخلی، عنوان کرد: در بازار خودروی ما رقابت و نظارت وجود ندارد و این امر باعث شده خودروهای بیکیفیت با قیمت بالا به فروش برسد. رییس اتحادیه نمایشگاهداران اتومبیل مشهد تصریح کرد: خودروسازهای داخلی از ورود خودروهای چینی جلوگیری میکنند، این درحالی است که بخش زیادی از قطعات بیکیفیت برای ساخت خودروهای داخلی از چین وارد میشود و حدود 35درصد از خودروها در داخل کشور مونتاژ میشوند. در مونتاژ، خودروسازها به کیفیت پایین قطعات اعتراضی نمیکنند و با این موضوع برخوردی صورت نمیگیرد. وی با بیان اینکه خودروهای بیکیفیت چینی بخشی از بازار خودرو را به خود اختصاص دادهاند، اظهار کرد: اگر قرار است انرژی و سرمایه مملکت از بین برود و درمقابل فقط شاهد تولید انبوه خودروهای بیکیفیت داخلی
باشیم بهتر است روی خودروهای خارجی سرمایهگذاری کنیم. برای بهبود وضعیت بازار خودرو باید یک مجموعه دستبهدست هم دهند و با تشدید نظارتها و ایجاد بازار رقابتی بتوان به بهبود وضعیت این صنعت در کشور کمک کرد.
بازار خودرو در نیمه دوم سال
شاید بعد از دو فصل رکود در ماههای گرم شش ماهه اول سال 93، فروشندگان خودرو در شش ماهه سرد سال انتظار بازاری گرم را برای خودرو دارند. هرچند به نظر میرسد خوشبینی به بازار خودرو در حالی که اقتصاد همچنان رکود را حس میکند چندان واقعبینانه نباشد. اما آمارهای غیررسمی نهادهای دولتی نشان میدهد که در سهماهه نخست سال 93، صنعت خودرو رشد بالای 70درصدی را شاهد بوده است. این نشان از حرکت این صنعت و افزایش تقاضا در این صنعت دارد. انتظار بر این است که این افزایش تولید در 6 ماهه دوم نیز ادامه داشته باشد. از سوی دیگر نباید فراموش کرد که بازار خودرو در ایران را باید به دوقسمت تقسیم کرد. بازار خودروهای داخلی و بازار خودروهای وارداتی. در 6 ماهه دوم بازار خودروهای وارداتی عملا سردمدار جهتدهی به کل بازار خودرو خواهد بود. با ممنوعیت واردات خودروهای بالای 2500سیسی، قیمتها در این بازار افزایش یافته و همچنان این روند صعودی با شیبی ملایم ادامه خواهد یافت. همچنین احتمال افزایش نرخ ارز در روزهایی که احتمال توافق هستهیی کمرنگ است نیز میتواند به افزایش قیمت در این بازار کمک کند. با افزایش قیمتها و با رونق بازار خودروهای وارداتی، بازار جایگزین یعنی بازار خودروهای داخلی نیز از رونق نسبی برخوردار خواهد شد. هرچند بازار خودروهای داخلی تابع قیمتگذاری دولت و سیاستگذاریهای دولتی است اما این گرما از بازار خودروهای وارداتی به بازار خودروهای داخلی منتقل خواهد شد و با اثری اندک بر قیمتهای خودروهای داخلی، تقاضا را در این بازار افزایش خواهد داد و اثر مثبتی بر فروش خودروسازها خواهد گذاشت. از سوی دیگر، بازار شب عید نیز خود میتواند بهانهیی برای افزایش اندک در قیمت خودروهای داخلی و وارداتی باشد. آن طور که به نظر میآید، بازار خودرو در سرمای پاییز و زمستان گرمایی دلپذیر را تجربه خواهد کرد. گرمایی که خود را بیشتر در افزایش خرید و فروش و اندکی هم در قیمتها نشان خواهد داد.