ادامه از صفحه12
ما برای برونرفت از شرایط رکود و ایجاد شغل برای این همه فارغالتحصیل بیکار، چارهیی جز سرمایهگذاری خارجی نداریم حتی اگر تمامی سرمایهگذاران داخلی هم ورود پیدا کنند؛ امکان اینکه حتی 30درصد نیاز کشور را محقق کنند، امکانپذیر نخواهد بود.
مهمتر اینکه برای رقابت در بازارهای جهانی نیازمند کالای رقابتی هستیم؛ کالای رقابتی نیازمند طراحی مدرن و متناسب با سلایق مشتری و تکنولوژی با کیفیت بالا، سرعت سفارشپذیری بالا، لزوم برندسازی، مدیریت، در اختیار داشتن بازار، مواد اولیه مورد نیاز، بستهبندی مطلوب و در نهایت قیمت رقابتی است که همه این موارد به سرمایهگذاری وصل است. اساسا اگر در این حوزه موفق شویم به جرات میتوان گفت از این رکود خارج خواهیم شد و بیکاری که بزرگترین چالش کشور است را مدیریت خواهیم کرد اما در غیر این صورت، امیدی به بهبود اوضاع موجود نخواهد بود.
تاثیر قطع روابط تجاری ما با کشورهای عربی به ویژه کشورهایی مثل جیبوتی، سومالی و... تا چه اندازه میتواند بر روند تجاری ما، اثر منفی بر جای بگذارد؟
لاهوتی: اگر بخواهیم روابط تجاری خود با کشورهای عربی به ویژه عربستان را در نظر بگیریم، میزان تجارت با این کشور رقم چندانی نیست که بخواهد برای ما مشکلساز باشد. اما یک نکته مهم این است که کشور عربستان در زمره سرمایهگذارانی قرار دارد که در ایران، واحدهای تولیدی دارد؛ از این رو با توجه به منع روابط تجاری باید دید که چه تاثیری بر این بخشهای تولیدی خواهد گذاشت.
مساله مهمی که در این بین وجود دارد، این است که امارات متحده عربی شریک اول تجاری ما در منطقه است و قطعا قطع روابط تجاری ایران و امارات به ضرر هر دو کشورها خواهد بود...
چنانچه امارات به دنبال کاهش روابط سیاسی خود با کشور ما بخواهد روابط اقتصادی خود را نیز کاهش دهد با توجه به اینکه نخستین شریک تجاری ما در منطقه است، قطعا روی تجارت خارجی تاثیر منفی خواهد گذاشت؛ چراکه در سال گذشته، حجم تجارت ما فقط با امارات 30میلیارد دلار بوده است. از این رو در کوتاهمدت مشکلاتی را برای ما به وجود خواهد آورد.
البته نکته دیگر اینکه، امارات متحده عربی اصولا یک کشور تولیدکننده و صادرکننده نیست و بیشتر کشوری با تجارت آزاد است؛ این کشور عملا به نوعی یک «کشور واسط» است که ما به دلیل شرایط تحریمی، مجبور بودیم خیلی از نیازهای خود را از طریق این کشور وارد کنیم. از این رو بیشتر اجناس که از امارات وارد میشد؛ مربوط به اتحادیه اروپا و امریکا بود. بر این اساس اگر روابط تجاری ما با این کشورها قطع شود، بالطبع کشورهای اروپایی که تمایل زیادی برای ورود به بازار ایران دارند، جایگزین مناسبی خواهند بود. اما با ورود به دوره اجرای برجام و ورود ایران به شرایط پسابرجام و از سوی دیگر اعزام هیاتهای تجاری کشورهای اروپایی به ایران میتوان جایگزین مناسبی برای امارات پیدا کرد. اگرچه به هر حال اینگونه تنشها خوشایند فعالان اقتصادی نیست. از این رو از سوی دولت و حاکمیت باید برای پرهیز از بروز چنین اتفاقاتی، تدابیر خاصی اندیشیده شود.
علیخانی: با وجود اینکه حجم مراودات تجاری ما با کشور عربستان نزدیک به 30میلیارد دلار است که رقمی بالایی نیست اما مسالهیی که باید در نظر داشت، این است که برخی کشورها از رفتار عربستان تبعیت میکنند. به طور مثال امارات نخستین شریک تجاری ما در منطقه است که قطع روابط با آن روی تجارت ما تاثیر منفی خواهد گذاشت. علاوه بر این کشورهای قطر، یمن و بحرین نیز از قطع روابط تجاری بسیار متضرر خواهند شد؛ چراکه اقتصاد ما بسیار بزرگ است. اما نگرانی جدی که درحال حاضر وجود دارد، این است که برخی افراد با این برخوردها (اشاره به حمله برخی افراد به سفارت عربستان که منجر به قطع روابط سیاسی با این کشور شد) تمامی تلاشهای دولت در این دو سال اخیر را برای تعامل سازنده با دنیا بر هم خواهند زد. در هر حال قطعا اجرای برجام و رفت و آمد هیاتهای تجاری به کشور و آب شدن یخ روابط تجاری با جامعه جهانی همان طور که دوستان ما را خوشحال کرده به همان اندازه دشمنان ما را نیز ناراحت کرده است. به همین دلیل، عربستان و رژیمصهیونیستی از این فرصت طلایی برای راهاندازی تبلیغات منفی علیه ایران استفاده خواهند کرد تا احساس ناامنی را برای برای سرمایهگذاران و
گردشگران خارجی به تصویر بکشند و این امر برای اقتصاد ایران تبعات زیادی به همراه خواهد داشت.
نفر: البته قطع روبط با کشوری مثل عربستان با توجه به بالا نبودن حجم روابط تجاری، تاثیر قابل توجهی بر تجارت ما نخواهد گذاشت. اما نباید فراموش کرد که چرخه اقتصاد بینالملل به هم وابسته است؛ چنانچه اقتصاد کشورها دچار مشکل شود قطعا این موضوع بر اقتصاد جهانی تاثیرگذار است؛ این درحالی است که ایران و عربستان، هاب انرژی در منطقه خاورمیانه به شمار میروند؛ از این رو اگر اختلافات بین دو کشور بالا گیرد، ممکن است موازنه اقتصاد جهان به ویژه در حوزه انرژی به هم بخورد.