گروه دانش و فن مرجان محمدی
فاز اول طرح ترابردپذیری شماره تلفن همراه یا جابه‌جایی شماره موبایل بین اپراتورها بنا به اعلام علی‌اصغر عمیدیان رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی قرار قرار است از ۲۲بهمن امسال اجرایی شود. بهره‌برداری شود. این طرح قرار است برای افزایش میزان رضایتمندی کاربران اپراتورها اجرایی شود بدین صورت که اگر مشترکی از خدمات و کیفیت اپراتور خود ناراضی بود می‌تواند به شبکه تلفن همراه اپراتور دیگر مهاجرت کند. البته این مهاجرت تنها دو بار در هر سال مجاز است. با اجرای این طرح، اختیار شماره از اپراتور سلب شده و دراختیار مالک سیم‌کارت قرار می‌گیرد. این درحالی است مشخص نیست ودیعه مشترکان اپراتور اول که برای دریافت سیم‌کارت ودیعه پرداخت کرده‌اند در این طرح چه می‌شود، و به‌نظر می‌رسد این ابهام همچنان باقی بماند، چرا‌که طبق قانون مشترک می‌تواند با پس دادن سیم کارت خود به اپراتور ودیعه خود را دریافت کند، حال اینکه با اجرایی شدن این طرح اختیار سیم‌کارت از اپراتور سلب شده و دراختیار مالک سیم‌کارت قرار می‌گیرد و در این بین سرنوشت میلیاردها تومان ودایع در هاله‌یی از ابهام قرار می‌گیرد.
به نظر می‌رسد اجرایی شدن این طرح ایرادات خاصی داشته باشد، ایراد‌هایی که از لحاظ قانون و حفظ حقوق مشترک باید برطرف شود، در غیر این صورت اجرایی شدن فاز اول طرح نه تنها به نفع مشترک نیست بلکه باعث زیان برخی مشترکان می‌شود.
بد نیست بدانید با اجرای این طرح هر مشترک می‌تواند اپراتورش را تغییر دهد. این مزیت برای افرادی که از هزینه، کیفیت و تنوع خدمات یک اپراتور خسته شده‌اند، بسیار مناسب است، زیرا می‌توانند بدون تغییر شماره خود این کار را انجام دهند. تنها محدودیت در این طرح دو بار تغییر اپراتور در سال بوده و محدودیت دیگری برای تغییر اپراتورها ندارد.
با اجرای ترابردپذیری، اپراتورهای تلفن همراه ایران به‌خاطر اینکه مشترکان خود را از دست ندهند، به سمت ارائه خدمات متنوع و سرویس‌های جذاب خواهند رفت. این طرح‌های می‌تواند مانند دیگر کشورهای دنیا به صورت قراردادهای چند ساله به همراه باندلینگ باشد. البته این رقابت می‌تواند در زمینه کاهش تعرفه برخی سرویس‌ها یا ارائه بسته‌ها و خدمات نوین به مشترکان ارائه شود. این بازار رقابتی می‌تواند پیشترفت فنی و مالی اپراتورها را دربر داشته باشد. با اجرای طرح ترابردپذیری از ارزش شماره‌های تلفن همراه در بازار کاسته می‌شود و تفاوت شماره تلفن همراه میان همراه اول، ایرانسل و رایتل از بین می‌رود. باتوجه به این موضوع شماره‌های عادی کدهای مختلف سه اپراتور موبایل ارزش یکسانی پیدا می‌کنند؛ چون دیگر مشخص نمی‌شود که کدام شماره در کدام شبکه فعال است. به‌همین دلیل قیمت شماره‌های عادی در بازار سیاه کاهش می‌یابد.
بسیاری از کاربران به خصوص مدیران و مسوولان شرکت‌های خصوصی و دولتی و صاحبان کسب‌وکار نمی‌توانند راحت اپراتورهای خود را تغییر بدهند؛ زیرا شماره آنها دراختیار سازمان‌ها و افراد بسیاری است و باید با تغییر اپراتور شماره‌شان را تغییر داده و آن را به سازمان‌ها و افراد زیادی اطلاع دهند تا به کسب‌وکار و اعتبار آنها ضربه نخورد. اما با اجرای طرح ترابردپذیری دیگر مشترکان هیچ نگرانی بابت تغییر شماره هنگام مهاجرت از اپراتور مبدا به اپراتور موردنظرشان نخواهند داشت.
آنتن‌دهی نامناسب شبکه تلفن همراه در منزل جدید از دغدغه‌های اجاره‌نشین‌ها است. برخی مستاجرها سالانه مجبور به تغییر منزلشان هستند. مشکل آنتن‌دهی موبایل در خانه جدید در بیشتر مواقع مستاجران را کلافه می‌کند. اما با اجرای ترابردپذیری شماره تلفن همراه، اجاره‌نشین‌ها می‌توانند با اطلاع از آنتن‌دهی اپراتورها در محله جدیدشان، به‌راحتی اپراتور مورد نظر را انتخاب کرده و به شبکه مورد نظر کوچ کنند.
این درحالی است که علاوه بر بلاتکلیفی ودایع طرح ترابردپذیری معایب دیگری نیز دارد به‌طوری که پیش از این شماره‌های رند همراه اول گرانتر از دیگر اپراتورها بود و قیمت شماره‌های رند ایرانسل و رایتل ارزان‌تر بود. پس از ترابردپذیری شماره‌ها، تفاوت میان شماره‌های اپراتورها از بین می‌رود و در این میان با حذف بازار سیاه کدهای مختلف، ارزش شماره‌های رند افزایش می‌یابد. این افزایش قیمت شامل هر سه اپراتور می‌شود؛ اما شماره‌های رند ایرانسل و رایتل افزایش بیشتری پیدا می‌کنند و ارزش شماره‌های‌شان به نزدیکی شماره‌های رند همراه اول می‌رسد.
اجرای ترابردپذیری باعث می‌شود، اپراتور انتخابی کاربران از شماره‌شان قابل تشخیص نباشد. به همین دلیل تشخیص تماس‌های درون و برون شبکه قبل از برقراری تماس با مخاطبان سخت می‌شود. یعنی شما اگر شماره شما کد ۰۹۱۲ باشد و با شماره‌یی دارای همین کد تماس بگیرید شاید تماس برون شبکه حساب شود.
هر اپراتور تلفن همراه کدها و شماره‌های کاربردی دارد که کاربران در صورت تماس یا ارسال پیام می‌توانند عملیات خاصی انجام دهند. این شماره‌ها و کدها در اپراتورها متفاوت است. در صورت جابه‌جایی شماره در اپراتورها، کاربران با این شماره‌ها و کدها ناآشنا هستند و مدتی طول می‌کشد که آنها را به ذهن بسپارند.
در هر صورت به نظر می‌رسد مسوولان مخابراتی و ارتباطی کشور و سازمان تنظیم مقررات باید راهکاری برای ودایع در نظر یگیرد تا حقی از مشترکی ضایع نشود.
