قرارداد 17میلیارد یورویی ایران با قاره سبز
گروه تجارت رییس دولت یازدهم در نخستین سفر رسمی خود پس از اجرای «برجام»، به همراه هیاتی دیپلماتیک و تیم اقتصادی صد نفره راهی اروپا شد تا به فرانسه و ایتالیا سفر کند. این سفر رییسجمهور که غیر از اهداف سیاسی، رویکردهای اقتصادی نیز دربردارد، از چند ماه قبل بخش خصوصی ایران را برای مذاکرات اقتصادی با بخش خصوصی ایتالیا و فرانسه ترغیب کرده است. به همین دلیل مقدمات اقتصادی قابل توجهی برای سفر رییسجمهور به اروپا فراهم شده؛ به گونهییکه یک مقام آگاه ایتالیایی از قرارداد ۱۷میلیارد یورویی در سفر روحانی به قاره سبز خبر داده است که به نظر میرسد، این نوع قراردادها بیشتر حوزههایی همچون صنایع هواپیمایی، خودرو و معدن را شامل میشود. برخی اخبار از عقد قرارداد همکاری میان ایرانخودرو و پژو نیز بهطور مشخص طی این سفر حکایت دارد. بر اساس این گزارش سفر روحانی به فرانسه که نخستین سفر یک رییسجمهور اسلامی ایران به این کشور از 1999 تاکنون است، فرصتهایی را برای بهبود روابط با کشوری که از نظر تاریخی مناسبات نسبتا دوستانهیی با ایران داشته ایجاد میکند. به گفته فعالان بخش خصوصی در جریان این سفر، دیدارها و نشستهای اقتصادی زیادی
طراحی شده که نشاندهنده نگاه ویژه دولت به امور اقتصادی در فصل جدید روابط ایران با غرب است. البته پیش از این نیز حسن روحانی رییسجمهور کشورمان، گسترش روابط با کشورهای اتحادیه اروپا را از سیاستهای تهران در دوران پسابرجام عنوان کرده بود. رییس اتاق ایران نیز در این باره گفته است: هدف هیات ایرانی در سفر اروپایی، بازسازی چهره ایران نزد افکارعمومی جهانیان است. این ادامه راهی است که دولتمردان ما از رییسجمهور روحانی تا ظریف و نهاوندیان در صحنه سیاسی از ژنو تا وین تا داووس دنبال کردهاند. نخستین سفر اروپایی ریاستجمهوری ایران به اروپا نقش موثری در این راستا دارد. هیات اقتصادی نیز به عنوان نیمی از هیات کشورمان باید در این مهم نقشآفرینی جدی کند. این مهم است که طرف اروپایی چهرهیی حرفهیی، روزآمد، جدی و قابل اعتماد از جامعه فعالان اقتصادی ایران مشاهده کند تا فصل جدید روابط تجاری ایران و غرب، بهطور مطلوب رقم بخورد.
به گزارش «تعادل» ایتالیا به عنوان یکی از چهار قدرت برتر اتحادیه اروپا (پس از انگلیس، فرانسه و آلمان) و یکی از اعضای مهم 8کشور صنعتی جهان (G8)، جایگاه مهمی از نظر اقتصادی، صنعتی و تجاری در سطح منطقهیی و جهانی دارد و جایگاه صنعتی این کشور این امکان را برای ایران فراهم کرده تا برخی نیازهای خود را از ایتالیا تامین کند تا آنجا که در ردیف مهمترین شریک تجاری ایران در اتحادیه اروپا قرار گیرد و همواره در بین 10کشور اولی که با ایران رابطه تجاری دارند، حضور داشته باشد. ایتالیا که سابقهیی طولانی در روابط اقتصادی با ایران دارد، به دنبال افزایش سطح تجارت با ایران در دوران پس از برجام است و طی ماههای گذشته، هیاتهایی از این کشور راهی ایران شدند تا در زمینه سرمایهگذاریهای مشترک در حوزههای پرپتانسیل ایران رایزنی کنند. سابقه طولانی تجارت با ایتالیا موجب شده است تا زمینه همکاریهای جدید نیز با سرعت بیشتری نسبت به سایر کشورها فراهم شود. در سالهای پیش از تحریم سطح تجارت با ایتالیا به 7میلیارد دلار در سال هم رسیده؛ این موضوع درحالی است که در سالهای اخیر به دلیل تحریمهای نابرابر علیه ایران، حجم تجارت میان این دو کشور
در سطح پایینی رقم خورده است. آمارهای گمرک نشان میدهد که در 9ماهه سال جاری معادل 594میلیون دلار کالا از ایران به ایتالیا صادر شده است. ایتالیا نیز در این 9 ماه، 951 میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده است. بر اساس گزارش اداره آمار ایتالیا نیز مبادلات تجاری ایتالیا و ایران از سال 2002 تا 2011 روندی صعودی داشته است؛ بهطوریکه پس از کاهش مختصری که سال 2009 و آن هم به واسطه بحران اقتصادی بینالمللی به چشم میخورد، سال 2011 حجم مبادلات تجاری دو کشور به بالاترین سطح یعنی 7میلیارد یورو رسیده بود. اما طی سالهای بعد تشدید تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی امریکا و اتحادیه اروپا و در کنار آن اعمال محدودیتهای شدید مالی و تجاری باعث شد مبادلات تجاری ایران و کشورهای عضو اتحادیه اروپا از جمله ایتالیا با کاهش شدیدی روبهرو و به نوعی نیز این سطح روابط قطع شود. همچنین آمارها در 6ماهه اول 2015 نیز حاکی از آن است که واردات ایران از ایتالیا بالغ به 563میلیون یورو رسیده که این رقم معادل دوبرابر صادرات به این کشور یعنی 251 میلیون یوروست.
قرارداد ۲میلیارد دلاری فولادی
در همین حال رییس اتاق بازرگانی ایران از انعقاد قرارداد دومیلیارد دلاری با شرکت فولاد ایتالیا در سفر جاری رییسجمهور به رم خبر داد. محسن جلالپور با اشاره به سفر رییسجمهور به رم گفت: در سفر رییسجمهور به رم قرار است قرارداد همکاری با شرکت «دنیلی» ایتالیا درباره صنایع فولاد، به مبلغ دو میلیارد دلار به امضا برسد.
وی افزود: در این سفر قرار است تفاهمنامه انجمن فنی و مهندسی ایران نیز با مجموعه ایتالیایی درباره کارهای ساختمانی نظیر راه، جاده و ریل به ارزش یک میلیارد دلار به امضا برسد. علاوه بر این موضوعات، هیات اقتصادی همراه رییسجمهور همچنین چندین تفاهمنامه دیگر درباره همکاریهای دارویی و مواد غذایی با صنایع متوسط و کوچک ایتالیا امضا خواهند کرد. وی با اشاره به حضور هیات 100نفره فعالان اقتصادی در جریان این سفر گفت: در سفر به ایتالیا قرار است با اعضای اتاق بازرگانی ایتالیا و فعالان اقتصادی این کشور و بانکداران ایتالیایی جلسات مشترک برقرار و مذاکره کنیم. جلالپور با اشاره به سفر رییسجمهورمان به فرانسه نیز خاطرنشان کرد: در سفر به فرانسه علاوه بر مذاکره با اعضای اتاق بازرگانی این کشور و فعالان اقتصادی و بانکی قرار است قرارداد ساختوساز انجمن خدمات فنی و مهندسی ایران با یکی از بزرگترین شرکتهای فرانسوی به امضا برسد. رییس اتاق ایران گفت: در سفر به فرانسه همچنین قراردادهای دیگری در زمینه صنایع خودروسازی و قطعات، صنایع غذایی، گیاهی، پتروشیمی و ایسیتی میان فعالان اقتصادی ایران و فرانسه به امضا خواهد رسید.
سرمایهگذاری معدنی ۵میلیارد یورویی
از سوی دیگر رییس سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی گفت: تفاهمنامههایی به ارزش ۵ میلیارد یورو برای سرمایهگذاری در صنایع معدنی با ایتالیا آماده شده است. مهدی کرباسیان افزود: همچنین شرکت فولاد مبارکه و شرکت «ایریتک» تفاهمنامه جداگانهیی برای سرمایهگذاری در بخشهای دیگر از جمله ساخت نیروگاه آماده کردهاند که در سفر رییسجمهور و هیات همراه به ایتالیا نهایی خواهد شد و با مشخص شدن محل تامین مالی این طرحها حدود همکاریها معین میشود. وی گفت: در تفاهمنامههایی که با شرکت «پرشین متالیک» ایتالیایی به صورت 60درصد سهم ایتالیا و 40درصد سهم ایمیدرو آماده شده است نیز سرمایهگذاریهایی مشترک در حوزه فولاد و زنجیره فولاد در جنوب کشور از چابهار تا بندرعباس یا جاسک انجام میشود. کرباسیان در عین حال با بیان اینکه مرحله دوم طرح سالکو (آلومینیوم جنوب) را با چینیها و ایتالیاییها در منطقه چابهار در دستور کار داریم، افزود: تفاهمنامهیی هم درباره صنایع پاییندستی آلومینیوم با شرکت «فیو» فرانسه در چارچوب همکاریهای اقتصادی دوکشور آماده کردهایم که در آینده نزدیک اجرایی خواهد شد.
استقبال ایتالیا از سفر رییسجمهور
در همین حال یک مقام ایتالیایی گفت: قرار است، رییسجمهور ایران در سفر خود به ایتالیا، قراردادهایی به ارزش حدود ۱۷میلیارد یورو (۱۸.۴ میلیارد دلار) با این کشور به امضا برساند. وی افزود: انتظار میرود روحانی قرارداد خرید 114 جت ایرباس را نهایی کند و قراردادی را با شرکتهای خودروسازی پژو سیتروئن و رنو به امضا برساند. همچنین روزنامه «لارپوبلیکا» نیز در زمینه سفر رییسجمهور ایران به ایتالیا نوشت: «در بین قراردادهایی که انتظار میرود در طول این سفر به امضا برسد، یک قرارداد 5 میلیارد دلاری با شرکت «سایپم» برای توسعه خطوط لوله نفت نیز منعقد میشود.»
فرصتی برای جبران روابط اقتصادی
در همین راستا «پائولو جنتیلونی»، وزیر امور خارجه ایتالیا گفت: توافق هستهیی فرصتی برای جبران روابط اقتصادی ایتالیا و ایران خواهد بود و ایتالیا یقینا در دوران تحریمها از نظر روابط اقتصادی با ایران رنج دیده است. وی افزود: توافقی که در وین حاصل شد، به ما فرصت جبران تدریجی روابط اقتصادی را میدهد و در این روابط نکته مهم ایجاد یک مشارکت و نه فقط افزایش مبادلات تجاری فیمابین است.
ایتالیا؛ نخستین شریک تجاری ایران
همچنین «فدریکا گوئیدی»، وزیر توسعه اقتصادی ایتالیا نیز گفت: در آینده نزدیک و با وجود لغو تحریمهای بینالمللی، روابط میان ایتالیا و ایران را احیا میکنیم. ایتالیا همواره روابط اقتصادی و تجاری بسیار عالی با ایران در زمان پیش از تحریمها داشته و ما نخستین شریک تجاری ایران بودیم و مبادلات تجاری میان دو کشور در سال 2011 میلادی به بیش از 7میلیارد یورو میرسید، در حالی که امروز به کمی بیش از یک میلیارد یورو کاهش یافته است. وی ادامه داد: تقریبا تمام شرکتهای بزرگ ایتالیایی در بازار ایران حضور داشتند؛ بنابراین تمایل ما ازسرگیری روابط اقتصادی دوجانبه میان ایتالیا و ایران در پی توافق هستهیی و چشمانداز لغو تحریمها از سال 2016 است. در تلاشیم تا حجم مبادلات خود با جمهوری اسلامی ایران را به سطح پیش از تحریمهای بینالمللی، یعنی سالانه هفت میلیارد یورو برسانیم. همچنین «ساکه»، آژانس اعتبارات صادراتی ایتالیا گفته صادرات کالاهای ایتالیایی به ایران ممکن است طی 4 سال و در فاصله سالهای 2015 تا 2018 حدود 3 میلیارد یورو افزایش یابد. ارزش کل صادرات ایتالیا به ایران در سال گذشته 1.56 میلیارد یورو بود.
نخستین جلسه هیات ایران با «ساچه»
این گزارش حاکی است، نخسین جلسه هیات اقتصادی ایران با گروه «ساچه» ایتالیا صبح دوشنبه پنجم بهمن ماه جاری در رم شروع شد. گروه بیمهیی ساچه ایتالیا در تسهیل امور همکاریهای اقتصادی بین شرکتهای ایتالیایی و دیگر کشورها فعال بوده و از طریق صدور بیمه نامههای صادراتی و تضمین تسهیلاتی که توسط بانکهای ایتالیایی به صادرکنندگان ایتالیایی ارائه میکند، زمینه صدور انواع ماشینآلات و کالاها و خدمات فنی و مهندسی را فراهم میآورد.