لایحه بودجه سال 94 پانزدهم آذر93 تقدیم مجلس می‌شود. برخلاف سنوات گذشته که دولت دهم تا خرداد سال بعد مجلس را چشم‌انتظار لایحه بودجه می‌گذاشت، قرار است بودجه سال 94 به‌موقع تدوین شده و به مجلس ارسال شود. محمدباقر نوبخت وعده داده که بودجه سال 94 را نه انقباضی و نه انبساطی تدوین نخواهد کرد، بلکه بودجه سال 94 انضباطی و براساس واقعیات و منابع موجود خواهد بود. او در عین حال از بودجه سال 92 که دولت یازدهم در میانه سال 92 آن را اصلاح کرده بود، دفاع کرده است. بودجه‌یی که ارقام آن جابه‌جا شد و کاهش پیدا کرد تا عملیاتی شود. باتوجه به گفته نوبخت که بودجه سال جاری را 100درصد عملیاتی دانسته، انتظار می‌رود بودجه سال آینده نیز با مبنای دقیق‌تری تدوین شود به‌خصوص آنکه دولت باید بسته خروج از رکود را نیز همراه با آن اجرایی کند. البته نوبخت تنها خصوصیتی را که درمورد نظم و انضباط اعلام کرده تقدیم به‌موقع آن به مجلس است و هیچ خصوصیت دیگری را برنشمرده است. بیژن رحیمی‌دانش، کارشناس بودجه در گفت‌وگو با «تعادل»، گفت: بودجه‌ریزی و بودجه‌نویسی در ایران بر مبنای عملکرد سال قبل و پیش‌بینی سال جاری تدوین می‌شود. باتوجه به آنکه هیچ یک از
این گزارش‌ها اعلام نشده، اعلام نظر درخصوص چگونگی تدوین بودجه سخت خواهد بود. به گفته او، بودجه سال 93 در بخش هزینه‌یی، عملیاتی نشده اما بودجه عمرانی با درصد بالایی عملیاتی شده است. رحیمی‌دانش، با بیان اینکه بودجه محل قانون‌گذاری نیست و خود یک قانون است، گفت: دولت براساس بودجه‌یی که ارایه می‌کند، مجوز استفاده از منابع و درآمدهای خود را از مجلس دریافت می‌کند. به گفته او، بودجه سنواتی بهانه‌یی برای تصویب قوانین، تبصره و احکام بود و از شکل اولیه‌یی که مصوب شده بود، خارج می‌شد، اما دولت جدید سال گذشته آن را به 55ماده تبدیل کرد که اقدام خوب و قابل‌قبولی بود. رحیمی‌دانش، با بیان اینکه بودجه باید واقع‌بینانه تدوین شود، درخصوص وضعیت بودجه‌ریزی در کشور، گفت: بودجه سال 92 واقع‌بینانه نبود و دولت یازدهم در ابتدای شروع به فعالیتش با اصلاحیه‌یی آن را از 210هزار میلیارد تومان به 150هزار میلیارد تومان کاهش داد که تا حد زیادی واقع‌بینانه شد، اما مجلس اندکی آن را افزایش داد. اما بر این اساس در بررسی و ارزیابی عملکرد بودجه درصورتی که با رقم اصلاحی دولت آن را بسنجیم، بودجه از نظر عملیاتی و عملکرد، واقع‌بینانه بوده است. این
کارشناس بودجه، در عین حال تاکید کرد: آنچه مسوولان اجرایی به‌عنوان بودجه‌ریزی واقع‌بینانه نام می‌برند، در اصل ارزیابی بودجه از نظر عملکرد است و نتیجه و حاصل آن باید واقع‌بینانه بودن آن را تعیین و اعلام کند. رحیمی‌دانش، سیاست‌گذاری‌های دولت در بخش‌های مختلف را مورد تایید قرار داد و بااشاره به لایحه خروج غیرتورمی از رکود، گفت: دولت برای خروج از وضعیت کنونی و دستیابی به رشد اقتصادی که پیش‌بینی کرده است، راه سختی درپیش دارد و بسته و لایحه خروج از رکود را به‌درستی و کارشناسانه تهیه و تنظیم کرده است، هر چند نقدهایی نیز به آن وارد است. وی نقد خود به بسته خروج از رکود را چنین اعلام کرد: دولت با کاهش سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی، دستیابی به هدف عدم وابستگی به درآمدهای نفتی را به تعویق انداخت. به گفته او، دولت می‌توانست از منابع صندوق استقراض کند و در بخش‌های توسعه‌یی و اجرای برنامه‌های خود، آن را هزینه کند و درنهایت به صندوق توسعه ملی مقروض باشد. اما با کاهش سهم صندوق توسعه ملی به برنامه‌هایی که تهیه و تدوین شده بود، آسیب رساند و امکان تحقق آن را کاهش داد.
بودجه 94 نمی‌تواند انقباضی باشد
تیمور رحمانی، کارشناس اقتصادی، درخصوص بودجه سال 94 و اصولی که دولت باید به آن توجه کند، گفت: ظرف سال‌های اخیر و به‌خصوص 3سال گذشته بودجه‌های عمرانی عملا تحقق نیافته یا افت شدیدی داشته است، دولت باید در بودجه سال 94 به بخش عمرانی کشور توجه بیشتری نشان دهد. او بااشاره به وضعیت اقتصادی کشور و رکود حاکم بر آن، گفت: توجه به رفع رکود و بودجه‌ریزی براساس آن از دیگر ضروریات بودجه سال 94 است. به گفته رحمانی، باتوجه به اصلاح قوانین مالیاتی در مجلس، در سال آینده باید شرایط اجرای آن آماده شود. استاد اقتصاد دانشگاه تهران، بااشاره به تدوین برنامه ششم توسعه و توجه بودجه به برنامه، گفت: انطباق بودجه و برنامه‌های توسعه‌یی کشور یکی از نکات مغفول در بودجه‌ریزی است و عموما این دو با یکدیگر هماهنگ نبوده و تفاوت‌های بسیاری با یکدیگر دارند. دولت باید باتوجه به برنامه ششم، بودجه سال 94 را تهیه و تنظیم کند.
به گفته او، لایحه بودجه سال 94 زمانی به مجلس تقدیم می‌شود که ممکن است مذاکرات به جمع‌بندی مشخصی رسیده باشد، در آن شرایط دولت باید باتوجه به وضعیت ایران و نحوه تعاملات جهانی کشور، برنامه ششم توسعه خود را تهیه و تنظیم کند. رحمانی، درخصوص بودجه‌ریزی در کشور و میزان واقع‌بینانه بودن آن، اظهارداشت: درمورد بودجه سال‌های 92 و 91 نمی‌توان انتظار واقع‌بینانه بودن آنها را داشت، زیرا باتوجه به مشکلاتی که کشور در عرصه بین‌المللی و تحریم‌ها داشت، بخش بزرگی از درآمدهای کشور به‌خصوص در بخش نفت تامین نشد که این مشکل متوجه دولت نیست. به گفته رحمانی، دولت در مواردی در بودجه درخصوص کسب درآمدهای خود پیش‌بینی‌هایی می‌کند اما در زمان اجرا این امر محقق نمی‌شود و انتظارات دولت برآورده نمی‌شود.او درخصوص بودجه‌ریزی سال 94 به‌صورت انقباضی یا انبساطی، گفت: دولت نمی‌تواند بودجه سال آینده را نیز انقباضی تدوین کند، زیرا اقتصاد ایران مناسب تداوم انقباضی نیست.
