خوش‌بینی سازمان‌های بین‌المللی به رشد اقتصادی ایران

درمورد نرخ‌های رشد بالایی که توسط مجامع جهانی ازجمله بانک جهانی ارائه می‌شود، باید گفت که باتوجه به شرایط خاصی که اقتصاد ایران دارد، آنچه به‌عنوان نرخ‌های بالای رشد تلقی و اعلام می‌شود قابل حصول است. به این دلیل که این موضوع از جریان عادی رشد اقتصادی یک کشور نشأت نمی‌گیرد، بلکه در پی گشایش در صادرات نفت است. به این معنا که یکباره حجم عظیمی به لحاظ کمی صادرات نفت در عرصه‌های بین‌المللی امکان‌پذیر می‌شود که این حجم عظیم زمانی که از داخل بخش صنعت نفت عمل می‌کند خود به خود ارزش افزوده بالایی را به ارمغان می‌آورد. بنابراین تولید و ارزش افزوده بخش صنعت نفت یکباره با جهش صادرات آن از ارقامی مثل یک میلیون یا دو میلیون بشکه یا بالاتر در روز، طوری خواهد بود که برای کشور رشد بسیار بالایی ایجاد خواهد کرد، یعنی خود همان مقدار کمی، یک رشد حدود 100درصدی خواهد داشت که باتوجه به سهمی که نفت در اقتصاد کشور دارد، می‌تواند رشد اقتصادی 5 یا 4درصدی را برای ما ایجاد کند. بنابراین صرف گشایش کمی صادرات نفت در ماه‌های بعد، امکان نرخ‌های رشد بالای 4 یا 5درصدی را برای ما به‌همراه خواهد داشت، ضمن اینکه اگر افزایش صادرات نفت ایران در زمان گذار محدود به کم باشد، آثار القایی هم از طریق چرخش آن درآمد نفت و عواید آن به شکل درون‌زا در اقتصاد کشور حاصل خواهد شد، یعنی اگر گذر فروش و صادرات نفت از یک میلیون بشکه صادرات در روز به بالای دو میلیون بشکه در روز آن هم در زمان کوتاه و محدودی صورت گیرد، عواید و آثار مثبت آن وارد اقتصاد ایران می‌شود و خود این موضوع می‌تواند گشایش‌های دیگری در سایر بخش‌های اقتصادی علاوه بر خود صنعت نفت ایجاد کند، بنابراین به نظر نمی‌آید که نرخ‌های رشدی که ازسوی نهادهای بین‌المللی اعلام و پیش‌بینی می‌شود، باتوجه به شرایط خاصی که اقتصاد ایران بعد از اجرایی شدن برجام خواهد داشت، نرخ‌های عجیب و غریبی به‌شمار رود. این درحالی است که اگر بحث محدودیت‌های صادرات نفتی نبود، برای یک اقتصاد با رشد منفی یا رشد یک یا 2درصدی که آنچنان هم شرایط خوبی در بخش‌های مختلف خود ندارد؛ چنانچه پیش‌بینی می‌شد که به رشد 5یا 6درصدی برسد این پدیده کمی عجیب به‌نظر می‌رسید، اما باتوجه به محدودیت‌های کمی که داشتیم، این افزایش نرخ رشد به هیچ عنوان دور از دسترس نیست. البته یک عامل مقابل که وارد می‌شود و در این مباحث مداخله‌گر به‌شمار می‌رود، موضوع قیمت نفت است.

اگر قیمت نفت در محدوده 40دلار باقی بماند، افزایش نرخ رشد اقتصادی شاید کمی سخت‌تر باشد، اما اگر قیمت نفت جهانی به کانال 50 یا 60دلاری بازگردد، می‌شود گفت نرخ‌های رشدی که ازسوی سازمان‌های اقتصادی مختلف بین‌المللی بیان شده است چندان دور از واقع نیست و قابل‌تحقق است.

مشاهده صفحات روزنامه