ایران به‌دنبال سهم 2 درصدی از خودروسازی جهان
گروه خودرو
حضور خودروسازان ژاپن، آلمان، فرانسه، اتریش، ترکیه و ایتالیا در بازار و صنعت خودرو ایران قطعی شده است. خودروسازان جهانی به بازار خودرو ایران بازگشته‌اند و بعد از برداشته شدن تحریم‌ها و اجرایی شدن برجام، خودروسازان برتر خارجی وارد بازار خواهند شد؛ آنها که در گذشته مذاکراتی برای حضور در صنعت خودروسازی ایران داشته‌اند حالا دیگر آماده مشارکت و همکاری هستند. بر این اساس ژاپنی‌ها که خیلی زود پس از اعمال تحریم‌های بین‌المللی از ایران خارج شدند حالا با رغبت زیادی وارد ایران خواهند شد.
از سویی با توجه به سفر هیات‌های تجاری به ایران به‌نظر می‌رسد ایتالیا که با هیات گسترده‌یی به ایران آمد و با توجه به مذاکراتی که خودروسازان داخلی با ایتالیایی‌ها داشته‌اند، آنها نیز حضور پررنگی در صنعت و بازار خودرو ایران داشته باشند. با این حال به گفته دبیر شورای سیاست‌گذاری خودرو؛ فرانسه، آلمان، اتریش و ترکیه نیز در بازار و صنعت خودرو ایران حضور خواهند یافت و اکنون نیز مذاکرات خود را به انجام رسانده‌اند و علاقه‌مند به همکاری مشترک هستند.
نهایی شدن مذاکرات با اروپایی‌ها
ساسان قربانی همچنین گفت: البته محدودیت‌هایی در تحریم برای خودروسازی و قطعه‌سازی ایران به وجود آمده بود که امیدواریم با عملیاتی شدن برجام، بسترها برای حضور و مشارکت خودروسازان و قطعه‌سازان صاحب‌نام دنیا با ایران فراهم شود. وی اظهار کرد: البته برخی شرکت‌های قطعه‌ساز صاحب‌نام اروپایی مذاکرات خود را با قطعه‌سازان ایرانی نهایی کرده‌اند و هیات‌هایی نیز به ایران اعزام کرده که کار مذاکرات را نهایی کرده‌اند. البته از طرف‌های ایرانی خود خواسته‌اند تا زمانی که تحریم‌ها برداشته شود، نام آنها را اعلام نکنند.
2 نوع قرارداد مشارکت با خارجی‌ها
دبیر شورای سیاست‌گذاری خودرو همچنین از دو نوع قرارداد مشارکت برای همکاری با خارجی‌ها در صنعت خودرو خبر داد و گفت: نخستین نوع قرارداد این است که داخلی‌سازی قطعات خودروهای موجود برندهای بین‌المللی صورت گیرد و تولید خودرو در ایران انجام شود و نوع دوم این است که خودروهای جدید در ایران تولید شود که فرآیند این نوع تولید، سه سال زمان می‌برد که البته هر دو نوع را به صورت موازی دنبال می‌کنیم. در حالت ایده‌آل اگر بتوانیم دو درصد از سهم جهانی صنعت خودرو را به خود اختصاص دهیم شرایط خوبی است.
قرارداد با پژو منعقد می‌شود
قربانی همچنین با اشاره به امضای قرارداد پژو در سفر آتی رییس‌جمهور به فرانسه گفت: اینکه قرارداد همکاری با پژو در حاشیه اجلاس خودرو که قرار است اسفند ماه امسال برگزار شود، امضا شده یا به زمان دیگری موکول شود به نظر مدیرعامل ایران خودرو بستگی دارد.
وی درخصوص تعرفه واردات خودرو گفت: در پیوستن به سازمان جهانی تجارت که به شدت از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت پیگیری می‌شود باید سطح عمومی تعرفه‌ها در نهایت به صفر میل کند. این در شرایطی است که در دوران ابتدایی عضویت به این سازمان اجازه داده می‌شود که به مدت محدودی، سطح تعرفه‌ها بالا باشد اما به مرور باید به صفر میل کند و کاهشی شود.
برگزاری همایش بین‌المللی خودرو
البته احتمال انعقاد قرارداد با پژو در زمان برگزاری سومین همایش بین‌المللی صنعت خودرو وجود دارد. قربانی با بیان اینکه این همایش در سالن اجلاس سران برگزار خواهد شد، خاطرنشان کرد: بیش از 500 میهمان خارجی از 300 شرکت خودروسازی و قطعه‌سازی از 25کشور جهان در این همایش حضور خواهند داشت.دبیرکل سومین همایش بین‌المللی خودرو ادامه داد: مدیران ارشد شرکت‌های خودروسازی و قطعه‌سازی از کشورهایی چون آلمان، ایتالیا، فرانسه، ژاپن، کره‌جنوبی، اتریش، اسپانیا و سوئد ازجمله شرکت‌کنندگان در سومین همایش بین‌المللی صنعت خودرو خواهند بود. قربانی افزود: زمان برگزاری این همایش از آذرماه به نهم اسفند ماه تغییر یافت تا با اجرایی شدن برجام، شرکت‌های خارجی بیشتری امکان حضور در این همایش را داشته باشند.
عقبماندگی ۳۶۰ هزار دستگاهی
اما خودروسازان با توجه به رکود بازار خودرو با کاهش تولید مواجه شده‌اند که به گفته دبیر شورای سیاست‌گذاری خودرو، تولید خودرو از برنامه‌ها عقب مانده است و احتمال اینکه به برنامه تعیین شده برای تولید خودرو برسیم، کم است ولی جبران تولید در ماه‌های آینده برنامه‌ریزی شده و سعی می‌شود عقبماندگی تولید را جبران کنیم البته روند تولید افزایش یافته ولی اینکه برنامه محقق شود، احتمال اندکی است.
دبیر شورای سیاست‌گذاری خودرو افزود: اینکه بتوانیم چه میزان از عقبماندگی ۳۶۰هزار دستگاهی را جبران کنیم سوال سختی است و پارامترهای متعددی دارد ولی هم‌اکنون نسبت به سال قبل ۱۷درصد از برنامه عقب هستیم و تنها ۶۵درصد از برنامه را محقق کرده‌ایم اما تمام تلاش این است که حداقل به تولید خودرو در سال قبل برسیم و این در دستور کار خودروسازان برای ماه‌های باقیمانده سال قرار دارد.
برداشتی متفاوت از تسهیلات 25 میلیونی
از سوی دیگر با وجود همه انتقادها درباره اختصاص تسهیلات برای خرید خودرو از سوی دولت، دبیر شورای سیاست‌گذاری خودرو تعبیر متفاوتی از این موضوع دارد. وی در این باره تصریح کرد: در همه جای دنیا لیزینگ‌ها برای فروش خودرو وارد عمل شده‌اند و به این شکل که به خریداران تسهیلات داده شود، عمل نمی‌شود؛ این در شرایطی است که تسهیلات ۲۵میلیون تومانی که دولت برای خرید خودرو به مردم داد، حمایت از مصرف‌کنندگان خودرو بود و حمایت از تولیدکنندگان به شمار نمی‌رفت. قربانی معتقد است: متاسفانه در قالب این طرح، دولت مسیر خوبی را برای حمایت از خودرو انتخاب نکرد و در مجموع این طرح، متمرکز بر حمایت از خودروسازان نبود. باید به این نکته هم توجه داشت که تولیدات ایرانی باید رقابتی شوند و با توجه به استانداردهای بین‌المللی به تولید بپردازند؛ ضمن اینکه نمی‌توان با روند تولید محصولات موجود جایگاه خوبی در صنعت خودرو جهان داشته باشیم.
عضو انجمن قطعه‌سازان گفت: اگر نرخ سود به چهار درصد کاهش یابد، قیمت خودرو ۱۸درصد کاهش خواهد یافت. وی درباره شرایط خودروسازان در دیگر کشورها نیز گفت: زمانی که رقیب ما در آلمان با نرخ سود دو تا پنج درصدی تسهیلات دریافت می‌کند و ما برای تسهیلات دریافتی باید نرخ سود 20 تا 25 درصد پرداخت کنیم، روشن است که این فضا، رقابتی نیست و ما در فضای رقابتی کار نمی‌کنم. اگر نرخ سود به چهار درصد کاهش یابد، قیمت خودرو 18درصد کاهش خواهد یافت.
تبدیل ایران به مرکز صادرات قطعات پژو
همچنین محمدرضا نجفی‌منش، عضو شورای سیاست‌گذاری خودرو در پاسخ به سوالی مبنی بر سهم قطعه‌سازان از تسهیلات ۲۵میلیونی خرید خودرو گفت: پیشنهادی که وزیر صنعت، معدن و تجارت به خودروسازان داده، این است که ۷۰درصد از منابع حاصل از فروش خودرو با وام ۲۵میلیون تومانی را به قطعه‌سازان بدهند و ۳۰درصد را برای تولید خودرو بردارند اما هنوز این پیشنهاد عملیاتی نشده است. عضو هیات‌مدیره انجمن قطعه‌سازان ایران نیز اظهار کرد: طبق مذاکرات صورت گرفته با شرکت پژو مقرر شده که ایران به مرکز صادرات قطعات محصولات پژو در منطقه تبدیل شود. وی با بیان اینکه با «رنو نیسان» نیز برای تبدیل ایران به مرکز قطعات محصولات این شرکت مذاکره شده است، تصریح کرد: پژو می‌خواهد ساخت داخل محصولاتش در ایران را به بیش از 80درصد افزایش دهد.
آلایندگی 50 برابری خودروهای فرسوده
در کنار رکود بازار خودرو و گمانه‌زنی‌ها برای همکاری با خودروسازان خارجی، موضوع اسقاط خودروهای فرسوده نیز مطرح است؛ چراکه با توجه به آلودگی هوا در روزهای گذشته به نظر می‌رسد یکی از راهکارهای کنترل آلودگی خروج خودروهای فرسوده است که در این باره دبیر انجمن خودروسازان ایران گفت: آلایندگی یک دستگاه خودرو فرسوده 50 برابر یک دستگاه خودرو نو با استاندارد آلایندگی یورو4 است. احمد نعمت‌بخش اظهار کرد: حدود چهار میلیون دستگاه خودرو فرسوده سبک شامل انواع سواری و وانت در سطح کشور تردد می‌کنند. وی با بیان اینکه 1.5میلیون دستگاه از خودروهای فرسوده در تهران هستند، خاطرنشان کرد: بنابراین 1.5میلیون دستگاه خودرو سواری و وانت فرسوده درحال تردد در تهران معادل 75میلیون دستگاه خودرو یورو 4 آلایندگی ایجاد می‌کنند.
وی افزود: بنابراین دولت باید با ارائه مشوق‌هایی چون پرداخت تسهیلات ارزان قیمت، مالکان خودروهای فرسوده را تشویق به از رده خارج کردن این خودروها کند. نعمت‌بخش با بیان اینکه از آن سو باید محدودیت‌هایی چون افزایش هزینه بیمه شخص ثالث، افزایش عوارض شهرداری و اجباری شدن معاینه فنی هر 6 ماه یک بار برای خودروهای فرسوده وضع شود، تصریح کرد: از رده خارج شدن 1.5میلیون دستگاه خودرو فرسوده درحال تردد در تهران نقش زیادی در بهبود وضعیت هوای این کلان‌شهر خواهد داشت.
