تولید کشور، نصف ظرفیت اسمی معادن است
انسان‌های ابتدایی از سنگ به عنوان ابزار دفاع، شکار، کشف آتش، جان‌پناه و حتی انتقال مفاهیم (کتیبه‌های سنگی) استفاده می‌کردند. تعداد زیادی از بناهای باستانی نظیر تخت جمشید در فارس، پاسارگاد در شوش، آکروپلیس در یونان، بعلبک در سوریه و بسیاری از بناهای زیبای دیگر موید این موضوع است. آثار خانه‌های از سنگ چیده شده در شمال ایران متعلق به 7000 سال پیش موجود است.
در ساختمان‌های سنگی از سنگ لاشه همراه با ملات‌های گچ و آهک استفاده شده است. در عصر حاضر نیز با پیشرفت علوم فناوری، صنعت سنگ در جهان ازجمله بخش‌های مهم اقتصاد جهان محسوب می‌شود که در این میان ایران با دارا بودن معادن عظیم و متنوع سنگ ازجمله غنی‌ترین بخش‌های معدنی جهان به شمار می‌رود.
طبق اعلام سازمان نظام مهندسی معدن ایران بیش از ۱۰۵۰۰حلقه معدن در کل استان‌های ایران وجود دارد. برای ساماندهی به بازار و سنگ‌های استخراج شده از معادن انجمن سنگ ایران فعالیت خود را شروع کرد. این انجمن به عنوان انجمن فعال حوزه معدن و زیرمجموعه اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران به عنوان یک نهاد مدنی تاسیس شد. این انجمن در راستای توسعه پایدار کشور و به پشتوانه اعضای خود برای تحقق ساماندهی تولید و صادرات سنگ آهن، تقویت ارتباطات فعالان این حوزه، برقراری ارتباط یکپارچه با سازمان‌های ذی‌ربط و دیگر تشکل‌ها، فراهم آوردن امکان همکاری در سطوح گسترده بین فعالان این حوزه و انجام سرمایه‌گذاری‌های مشترک همچنین بهره‌گیری از تجربیات علمی و عملی دست‌اندرکاران و دفاع از منافع مشروع اشخاص حقیقی و حقوقی عضو انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن ایران در جهت دستیابی به مصالح و منافع ملی شروع به فعالیت کرد. تلاش برای ساماندهی کلیه امور تولید و صادرات سنگ آهن، کسب اطلاعات مربوط به تولید، عرضه و تقاضا، قیمت و بازارهای مصرف برای عرضه به اعضا، مشارکت گروهی در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها و تهیه و تنظیم پیشنهادهای مرتبط با تولید
و صادرات کالاهای مربوطه، ایجاد ارتباط با بانک‌ها و سازمان‌های اعتباری کشور همچنین سازمان‌های مالی و پولی بین‌المللی در قالب قوانین جمهوری اسلامی ایران با هدف تسهیل و گسترش خدمات و تسهیلات مالی به اعضا، انجام فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی مرتبط با ماموریت«انجمن» در داخل و خارج کشور، حمایت از منافع مشترک اعضا و ارائه خدمات حقوقی و مشورتی به آنها، تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری مشترک در تولید سنگ و لجستیک صادرات، ایجاد فرصت‌های همکاری و توسعه فعالیت برای اعضا، برگزاری دوره‌های آموزشی مورد نیاز اعضا و برگزاری همایش‌های تخصصی و میزگردها همچنین حضور در همایش‌های مختلف داخلی و خارجی و ترجمه و تالیف مقالات حرفه‌یی، جلوگیری از انجام رقابت‌های ناسالم اعضا با یکدیگر از طریق هماهنگی‌های درون تشکلی و پس از آن اعمال ضوابط کمیته انضباطی اتاق ایران، کوشش برای رفع اختلافات بین فعالان مربوطه و پذیرش حکمیت در این خصوص ازجمله فعالیت‌هایی است که این انجمن می‌تواند در آن جولان دهد. با احمد شریفی، دبیرکل انجمن سنگ ایران هم صحبت شدیم و او انجمن را چنین معرفی کرد؛ «انجمن سنگ ایران، تمام صنعت سنگ کشور اعم از معادن، کارخانجات سنگبری،
واحدهای مشتاق سنگ، فرآوری و ماشین‌آلات در بخش فرآوری انواع سنگ حتی صادرات را تحت پوشش قرار داده است. انجمن صنفی کل صنعت سنگ کشور است.»
این عضو هیات‌مدیره انجمن، دغدغه اصلی انجمن سنگ را تشریح کرده و می‌گوید:«در رابطه با بحث حمایت‌های سنگ ایران با مشکلات زیادی روبه‌رو هستیم. صنعت سنگ شامل ۱۵۰۰معدن(انواع سنگ‌های تزیینی) ۶۰۰۰ واحد فرآوری سنگ‌های تزیینی، ۵۰۰ واحد مختلف ماشین و ابزارآلات را داریم حدود ۲۰۰صادر‌کننده تحت پوشش انجمن هستند. «رکود» مشکل عمده‌یی است که گریبان سنگ کشور را گرفته است. سنگ دچار بحران اقتصادی شده که با رکود مواجه شده‌ایم. انجمن محور تعامل خود را با وزارت صنعت، معدن، تجارت در جهت توسعه صادرات برای نجات صنعت سنگ کشور گذاشته است. اگر نتوانیم جنبه صادراتی را سامان و توسعه دهیم این بحران به نقطه اوج خود می‌رسد و بخش عمده‌یی از واحدهای فعال در این صنعت مجبور به ورشکستگی خواهند شد. بازارهای هدف را چگونه پیدا کنیم یا چه پشتیبانی از دولت و وزارتخانه داشته باشیم از تعاملات انجمن و دولت است. در شرایط فعلی حدود ۲۵میلیون تن ظرفیت اسمی معادن ماست که در سال جاری حداکثر تولید کشور ۱۳-۱۴میلیون بیشتر نخواهد بود، دلیل آن هم رکودی که صنعت را فرا گرفته است. در حقیقت کمتر از نصف ظرفیت اسمی معادن را تولید می‌کنیم و متاسفانه خیلی از معادن سنگ
متوقف هستند. در بخش فرآوری حدود ۱۶۰میلیون متر مربع ظرفیت اسمی تولید فرآوری داریم که در سال جاری ۷۰ تا ۷۵میلیون متر مربع تولید خواهیم داشت. حتی کمتر از نصف ظرفیت اسمی واحدهای فرآوری را می‌توانیم به تولید برسانیم. در ارتباط با بحث فرآوری بخشی از رکود سنگ ایران به دلیل رکود در ساخت و ساز است. در سال ۹۲ حدود ۱۴۰میلیون مجوز احداث بنا داشتیم که سال جاری به ۴۰میلیون متر کاهش پیدا کرده است. این ۱۰۰میلیون متر کاهش ساخت و ساز اثر مستقیم روی مصرف سنگ گذاشته است. البته حدود نیمی از ۷۰میلیون تولید نیز در انبارها دپو شده و قابل فروش نیست. انجمن برای مقابله با این بحران با وزارت صنعت، معدن، تجارت صحبت کرده تا امکاناتی ایجاد کنند و تولیدکنندگان سنگ در بازارهای هدف به صادرات دست پیدا کنیم. ضرورتا باید انبارهای صادراتی در بازارهای هدف ایجاد کنیم. به دلیل اینکه کارخانجات ما در کشورهای مصرف‌کننده سنگ این تجربه را ندارند و حضورشان کمرنگ است بنابراین مجبور هستیم از آنها حمایت کنیم و انبارهای صادراتی ایجاد شود. کشور ترکیه در کشورهای هدف انبارهای صادراتی اجاره کرده و ۷۰ تا ۱۰۰درصد اجاره انبارها را پرداخت می‌کند تا امکان حضور
صادرکنندگان ترکیه در بازارهای هدف وجود داشته باشد. دولت ایران هم باید این اقدام را انجام دهد و بستر حضور صادرکنندگان در نمایشگاه‌های بین‌المللی و تخصصی را فراهم کند. ضمن آنکه دولت باید بخشی از هزینه‌های بازاریابی در کشورهای هدف را تقبل کند. در مجموع اگر در بخش صادرات دولت با انجمن و صادرکنندگان همکاری و پشتیبانی کند، این صنعت طبیعتا از وضعیت بحران نجات پیدا می‌کند.»
وی با اشاره به اینکه در بخش صادرات توجه کنید که حدود ۱/۱ تجارت جهانی سنگ را در اختیار داریم، می‌افزاید:«این درحالی است که ایران ۱۰درصد تولید سنگ جهان در اختیار دارد. تفاوت عمده‌یی بین تولید و صادرات و سهم ما در بازارهای بین‌المللی وجود دارد. درحال حاضر ایران ۲۰۰میلیون دلار صادرات سنگ دارد ولی ترکیه ۲/۵ میلیارد دلار صادرات دارد. انجمن برنامه‌یی تدوین کرده که به ۱۰درصد سهم خودمان (که رقمی حدود ۲میلیارد دلار است) در بازارهای جهانی برسیم ولی دولت برای دستیابی به این رشد باید از بخش سنگ ایران حمایت کند.»
دبیرکل انجمن سنگ ایران با تشریح تعاملات انجمن و دولت می‌گوید:«در انجمن یک شورای سیاست‌گذاری سنگ‌های تزیینی کشور را در حوزه معاونت معدنی وزارت صنعت، معدن، تجارت تشکیل دادیم و دکتر سردینی ریاست آن را به عهده گرفته و مدیران کل وزارتخانه، سازمان توسعه تجارت، بخش خصوصی و خبرنگان صنعت سنگ در این شورا عضو هستند و مشکلات صنعت سنگ در آن مطرح خواهد شد. قرار است مصوبات این شورا به مرحله اجرایی و عملیاتی برسد و به صنعت سنگ و صادرات آن کمک شایانی شود.»
انجمن توانسته با کشورهای هدف صنعت سنگ ایران تعامل داشته باشد. احمد شریفی در این مورد نیز تاکید می‌کند:«یکی از کشورهای مهم جهان در صنعت سنگ کشور ایتالیاست. انجمن سنگ ایران توانسته با انجمن سنگ ایتالیا تفاهمنامه‌یی امضا کند. حدود یک ماه قبل این تفاهمنامه با حضور آقای نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن، تجارت ایران و وزیر تجارت ایتالیا به امضا رسید. در آن تفاهمنامه قرار است انجمن سنگ ایران و انجمن ایتالیا فعالیت‌های گسترده‌یی داشته باشند.
دبیرکل انجمن سنگ ایران با اشاره به این فعالیت‌ها می‌گوید:«قرار است که نمایشگاه‌های مشترکی را با انجمن سنگ کشور ایتالیا برگزار کنیم. ایتالیایی‌ها در نمایشگاه سنگ ایران و ایرانی‌ها در نمایشگاه سنگ ایتالیا حضور خواهند داشت. ایتالیایی‌ها در کشورهای هدف انجمن سنگ ایران حضور بیشتری دارند. بنابر تفاهمنامه‌یی که امضا شده قرار است ایتالیایی‌ها در بخش آشنایی به این بازارهای بین‌المللی به صادرکنندگان و واحدهای فرآوری ایران کمک کند. در بخش آموزش هم قرار است یک انیستیتویی بین ایران و ایتالیا در ایران ایجاد شود و کارشناسان ایتالیایی ایرانی را آموزش دهند. فعالیت‌های گسترده‌یی را در این تفاهمنامه گنجانده‌ایم و به دنبال اجرایی شدن آن هستیم. ضمن آنکه انجمن درحال مذاکره با کشورهای دیگر مانند چین، ترکیه، برزیل و... و به دنبال فعالیت مشترک با این کشورها هستیم.»
وی با توضیح به نگرانی دیگری که انجمن آن را پیگیری می‌کند، می‌افزاید:«یکی از بحث‌هایی که صنعت سنگ با آن دست به گریبان است مالیات بر ارزش‌افزوده که مشکلات بسیاری را برای واحدهای این صنعت به وجود آورده است. مالیات ارزش‌افزوده در ارتباط با صنایع به ویژه صنعت سنگ خوب جا نیفتاده و درست هم اجرایی و عملیاتی نشده است. ما معتقدیم دولت باید مالیات بگیرد ولی بستر مالیات ارزش‌افزوده در صنعت سنگ هنوز فراهم نشده است. این مالیات را باید مصرف‌کننده پرداخت کند ولی در صنعت سنگ نمی‌توان این مالیات را از مصرف‌کننده دریافت کرد. از سوی دیگر وزارت اقتصاد و دارایی به واحدهای این صنعت فشار زیادی می‌آورد و می‌خواهد مالیات بر ارزش‌افزوده را از آنها دریافت کند.
مالیات ارزش‌افزوده‌یی که عملا باید مصرف‌کننده پرداخت کند را واحدهای صنعت سنگ پرداخت می‌کنند در نتیجه این ظلم مضاعفی است که به این صنعت وارد می‌شود. انجمن سنگ ایران جلسات متعددی با وزارت اقتصاد و دارایی، سازمان امور مالیاتی و مجلس برگزار کرده و مستندات خود را در مورد این معضل به سمع و نظر این سازمان رسانده و با مساعدت این سازمان، انجمن سنگ ایران توانسته قول‌هایی هم بگیرد. طبق قول‌هایی که به ما داده‌اند تا پایان ۹۴ این مشکل حل و فصل می‌شود و برنامه‌یی دارند که از سال ۹۵ واحدها با شرایط اقتصادی، سیاسی و اجرایی کشور آمادگی این را داشته باشند که حتی‌المقدور مالیات ارزش‌افزوده را بگیرند و به وزارت اقتصاد و دارایی پرداخت کنند.»
وی با اشاره به اینکه درحال حاضر در گمرک مشکل عمده‌یی برای صنعت سنگ وجود ندارد، می‌گوید: «باز هم مشکل عمده در گمرک برمی‌گردد به تصمیم دولت در رابطه با دریافت مالیات ارزش‌افزوده از صادرات سنگ خام مالیات ارزش است. طبق توافقی که با وزارت اقتصاد و دارایی داشتیم مالیات ارزش افزوده از سال ۹۵ از فعالان در صنعت سنگ دریافت شود بنابراین بخش صادرات ما را درگیر معضلاتی خواهد کرد. قطعا در ارتباط ارزیابی و مسائل صنعت سنگ مشکلاتی را برای فعالان به وجود خواهد آورد.»
دبیرکل انجمن سنگ ایران با اشاره به تعامل با دولت در جهت رفع مشکلاتی که سد راه فعالان این صنعت است، می‌گوید: «متاسفانه دست دولت خالی است. با دولتی مواجه هستیم که توان مالی خودش ضعیف است. این ضعف باعث شده که تعامل دولت و بخش‌های خصوصی تعامل شفاهی باشد و هیچگاه به مرحله عملیاتی و اجرایی نمی‌رسد چراکه احساس می‌کنیم در جلساتی که برگزار می‌کنیم خیلی خوب است ولی در عمل نتیجه‌یی ندارد. باید حمایت‌ها و امکاناتی فراهم شود. دولت نتوانسته شرایط اقتصادی کشور را تغییر دهد اما شعار آن همیشه هست.»
به گفته احمد شریفی عمدتا عملیاتی شدن این تفاهمنامه‌ها و اقدامات انجمن سنگ ایران به دوران بعد از تحریم برمی‌گردد. در این دوران است، اگر صادرات صنعت سنگ را توسعه دهیم و از ۲۰۰میلیون به ۲میلیارد دلار برسانیم فقط به دلیل لغو تحریم‌هاست. اگر تحریم‌ها همچنان پا برجا بود دسترسی به این حجم صادرات امکان‌پذیر نخواهد بود.
