جهان با بحران خاک دست و پنجه نرم میکند. از دست رفتن خاک به معنای از دست رفتن منابع غذایی است. تولید هر سانتیمتر خاک از ۱۰۰ سال تا ۱۰ هزار سال زمان میبرد و این در حالی است که یکسوم خاک جهان را تاکنون از دست دادهایم. با این وجود، بحران خاک حتی از کمترین توجه رسانهها و کارشناسان هم بیبهره بوده است. کارشناس مسوول بررسیهای آلودگی خاک سازمان حفاظت از محیطزیست با بیان اینکه خاک از چندین لحاظ اهمیت حیاتی دارد، میگوید: «نخستین موضوعی که اهمیت بسیاری دارد و خیلی از نگرانیهای جهان امروز در آن ریشه دارد بحث امنیت غذایی است.»
دکتر لادن رضی با اعلام اینکه تا سال ۲۰۵۰ برای ۷ میلیارد نفر از جمعیت احتمالا ۹ میلیارد نفری جهان، خاک مناسب برای تولید غذا نخواهیم داشت میگوید: «اصلا ریشه اینکه فائو و سازمان ملل نگران وضعیت جهانی خاک شدهاند، برمیگردد به همین موضوع امنیت غذا. ما تاکنون یکسوم خاکهای جهان را تخریب کردهایم. در نشستی که طی آن سال ۲۰۱۵ را به عنوان سال جهانی خاک نامگذاری کردند مطرح شد که اگر روند کنونی تخریب ادامه پیدا کند تا سال ۲۰۵۰ سرانه جهانی زمین قابل کشت و زراعت تا یکچهارم میزان سال ۱۹۶۰ تغییر پیدا میکند و در سال ۲۰۵۰ وقتی جمعیت ما احتمالا به ۹میلیارد نفر برسد، میزان خاکی که میتواند ماده غذایی تولید کند تنها برای ۲میلیارد نفر کافی خواهد بود. یعنی ۷ میلیارد نفر غذا نخواهند داشت.»
به گفته رضی، ارزش دیگر خاک در حفاظت از تنوع زیستی نهفته است چرا که خاک درون خودش تنوع زیستی دارد و تنوع زیستی جهان هم به آن وابسته است چون اگر خاکی نباشد مرتع و جنگلی نداریم و در نتیجه تنوع زیستی هم نخواهیم داشت و پایه هرم غذایی را از دست خواهیم داد. از سوی دیگر خیلی از دانشمندان میگویند حداقل به اندازه تنوع زیستی که روی زمین است، داخل خاک هم هست. خاک انواع باکتریها، قارچها و میکروارگانیسمها و برخی ماکروارگانیسمها را در خود دارد.
کارشناس مسوول بررسیهای آلودگی خاک سازمان حفاظت از محیطزیست با بیان اینکه تنوعزیستی موجود در خاک نقش بسیار ارزشمندی در ترسیب کربن دارد، میگوید: «الان یکی از راهکارهایی که برای ترسیب کربن و کاهش گازهای گلخانهیی مورد بحث است، این است که اگر بتوانیم باکتریهایی که ترسیب کربن را انجام میدهند داخل خاکهایمان افزایش بدهیم و این باکتریها را از بین نبریم، اینها میتوانند دیاکسید کربن هوا را جذب کنند و به این ترتیب کاهش گازهای گلخانهیی را هم داشته باشیم و تحقیقاتی در این زمینه در حال انجام است.»
به گفته رضی اهمیت دیگر خاک در بحث سیل و خشکسالی است: «خیلی از سیلهایی که در شمال کشور اتفاق میافتد به این دلیل است که جنگل را در سراشیبی از بین بردهاند. وقتی جنگل را در سراشیبی از بین میبرید، یک بارندگی متوسط و نه یک بارندگی سخت و سیلآسا، باعث فرسایش شدید خاک میشود. یعنی مادهیی که قدرت نگهداری آب را داشته است و آب را در خودش نفوذ میداده دیگر رفته است و دیگر هیچ چیزی مانع آب نیست و این موضوع منجر به بروز سیلابهای وحشتناک میشود.»