کاهش قیمت نفت می‌توانست «تلاطم» ایجاد کند اما کنترل شد
بهبود کشتی‌سازی «عقب‌افتاده» از جهت‌گیری‌های برنامه ششم است
وزیر صنعت: باید سالانه ۳ تا ۴میلیارد دلار در صنایع دریایی سرمایه‌گذاری شود
گروه صنعت
با نزدیک شدن به دوران پساتحریم، فرصت‌های جدیدی پیش‌روی اقتصاد ایران قرار خواهد گرفت. از این رو امیدواریم تا روزهای آینده تحریم‌ها لغو و کشور پس از یک دوره فشار، بتواند وارد فاز جدید اقتصادی شود. بنا به گفته معاون اول رییس‌جمهور، باید با عقلانیت و تدبیر برای این دوره برنامه‌ریزی کرد؛ زیرا اگر به درستی برنامه‌ریزی نشود، فرصت‌ها تبدیل به تهدید خواهند شد. جهانگیری در هفدهمین همایش و نمایشگاه بین‌المللی صنایع دریایی و دریانوردی با بیان اینکه طرح‌های «من‌درآوردی» مانند طرح‌های «زودبازده» فایده ندارد، گفت: سالانه باید برای توسعه صنایع دریایی ۲میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه دریایی اختصاص یابد. جهانگیری معتقد است: در برنامه ششم، «اقتصاد دریا» یکی از مهم‌ترین جهت‌گیری‌هایی است که باید به‌طور اساسی به آن پرداخت؛ چراکه صنایع دریایی به معنای کشتی‌سازی کشور به دهه40 برمی‌گردد و عملا کشتی‌سازی ایران «عقب افتاده» است که مهم‌ترین دلیل آن راحت بودن خرید خارجی است. از سوی دیگر وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به دو برنامه ۵ساله برای سرمایه‌گذاری در بخش صنایع دریایی گفت: باید سالانه ۳ تا ۴میلیارد دلار در صنایع دریایی
سرمایه‌گذاری شود.
مشکلات جدی کاهش درآمدهای نفتی
در همین زمینه اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس‌جمهور یکی از مشکلات امروز اقتصاد کشور را «کاهش درآمدهای نفت» عنوان کرد و گفت: در دهه گذشته، قیمت نفت بین 100 تا 140دلار بوده است و اقتصاد کشور در این دهه بر اساس این میزان درآمد نفتی تنظیم شده، اما امروز با کاهش غیرمنتظره قیمت نفت مواجه هستیم؛ به نحوی که بهای نفت به حدود 30دلار کاهش یافته است. معاون اول رییس‌جمهور با بیان اینکه این کاهش غیرقابل پیش‌بینی بود، تصریح کرد: هیچ یک از موسسات معتبر علمی و بین‌المللی در حوزه نفت، کاهش قیمت تا این حد را پیش‌بینی نکرده بودند. به گفته جهانگیری، کاهش بهای نفت برای اقتصاد کشورهایی نظیر ایران بسیار مشکل‌ساز است؛ چراکه اقتصاد ما به درآمدهای نفتی متکی است و بخش زیادی از بودجه دولت نیز به درآمدهای نفتی وابستگی دارد. معاون اول رییس‌جمهور معتقد است: اگر امید مردم به آینده کشور و اعتماد آنها به مدیریت کشور نبود، اتفاقی مانند کاهش بهای نفت می‌توانست تلاطمی در اقتصاد به وجود آورد که کنترل آن غیرممکن بود. وی ادامه داد: کاهش قیمت نفت از 100دلار به حدود 30دلار به دلیل مدیریت مطلوب کشور، نمود چندانی در قیمت سایر کالاها و محصولات ایجاد
نکرده و دولت نیز با تمام وجود برای مدیریت اقتصادی کشور وقت گذاشته است.
برنامه‌ریزی برای اشتغال در برنامه ششم
معاون اول رییس‌جمهور یکی دیگر از چالش‌ها و مشکلات اقتصادی را فقدان فرصت‌های شغلی برشمرد و گفت: در طول برنامه ششم توسعه، به‌طور سالانه 890هزار فارغ‌التحصیل دانشگاهی خواهیم داشت که باید برای اشتغالزایی برای این افراد برنامه‌ریزی کنیم. جهانگیری با تاکید بر اینکه اشتغالزایی جز با سرمایه‌گذاری و افزایش تولید میسر نیست، تصریح کرد: باید به سمت صنایع کوچک که با سرمایه کم و اشتغال بیشتر همراه است، برویم و سرمایه‌گذاری‌ها باید توجیه اقتصادی داشته باشد.
دردسرهای کاهش قدرت خرید مردم
معاون اول رییس‌جمهور، گریزی به کاهش قدرت خرید مردم در طول سال‌های اخیر نیز زد و متذکر شد: یکی از ماموریت‌های اقتصاد کشور این است که علاوه بر اشتغالزایی، قدرت خرید و رفاه مردم را نیز افزایش دهد. جهانگیری متذکر شد: برای مقابله با این چالش‌های اقتصادی، نیازمند سیاست‌های عالمانه و دقیق هستیم. یکی از دلایل تاخیر دولت برای تصویب برنامه ششم توسعه، این بود که یک‌بار دیگر برنامه ششم بازنگری شود تا مطمئن شویم اقتصاد مقاومتی در این برنامه لحاظ شده است. معاون اول رییس‌جمهور، یکی از محورهای مهم اقتصاد مقاومتی را توجه به ظرفیت‌های داخلی کشور عنوان کرد و گفت: از رویکردهای اقتصاد مقاومتی «درون‌زایی» است؛ بدین معنا که باید از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های داخل کشور استفاده کنیم و یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین ظرفیت‌های داخلی، دریاست.
همه‌چیز برای ساخت کشتی‌های بزرگ مهیاست
جهانگیری با اشاره به سواحل متعدد کشور و ظرفیت‌های موجود در این حوزه گفت: ایران جزو کشورهایی است که می‌تواند با اتکا به دریا، اقتصاد خود را توسعه دهد؛ از این رو اقتصاد دریامحور یکی از جهت‌گیری‌های دولت خواهد بود. وی با اشاره به اینکه بخش زیادی از منابع نفت و گاز کشور در مناطق دریایی قراردارد، بیان کرد: سالانه چندده‌میلیون تن کالا به کشور وارد و خارج می‌شود که متکی به حمل و نقل دریایی است؛ یعنی از ظرفیت‌های ویژه‌یی برای توسعه اقتصاد با استفاده از ظرفیت‌های دریا برخوردار هستیم. معاون اول رییس‌جمهور افزود: در برنامه ششم توسعه یکی از جهت‌گیری‌ها، توسعه سواحل دریای عمان است و معتقدم که جاسک باید به یکی از قطب‌های صنعتی کشور تبدیل و سواحل مکران نیز باید جزو مناطق آباد کشور باشد. وی ادامه داد: با خرید خارجی صنایع دریایی کشور راه نمی‌افتد، همه‌چیز صنایع دریایی ایران برای ساخت کشتی‌ها بزرگ مهیاست. بخش خصوصی باید خودش را آماده کند تا دکل‌های دریایی را در کشور بسازند؛ اکنون این دکل‌ها از جاهای مختلف خریداری می‌شوند. جهانگیری در ادامه با بیان اینکه در ایران سالانه ده‌ها هزار کشتی جابه‌جا می‌شود، یادآور شد: اکنون
کشتی‌های ایرانی برای تعمیرات به جاهای دیگر مراجعه می‌کنند و این بخش از بازارهای بزرگی است که باید برای آن برنامه‌ریزی کنیم.
خرید از خارج توجیه‌پذیر نیست
محمد‌رضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در این مراسم با اشاره به برخی نواقص موجود در حوزه صنایع دریایی یادآور شد: وجود پنج هزار و 800کیلومتر خط ساحلی، هفت استان ساحلی که 25درصد خاک ایران زمین را دربرگرفته و جمعیتی که عمده آنها در مناطق فاقد امکانات و تسهیلات متمرکز شده‌اند؛ از عواملی هستند که باید به‌طور جدی مورد توجه قرار گیرند. وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد: در 10سال اخیر حدود 20دستگاه جک‌آپ از خارج خریداری شده که این مساله منطقی نیست.
نیاز سالانه 4میلیارد دلاری
نعمت‌زاده تصریح کرد: برنامه راهبردی ما برای 10سال آینده (دو دوره 5ساله) سرمایه‌گذاری سالانه حدود 4میلیارد دلار در صنایع دریایی است، به عبارت دیگر سالانه 3 تا 4میلیارد دلار در صنایع دریایی سرمایه‌گذاری طی یک برنامه 5ساله انجام شود. در برنامه 5ساله دوم هم باید سالانه 700 تا 800میلیون دلار در این بخش سرمایه‌گذاری شود. وی تصریح کرد: اگر از خارج کشتی خریداری شود، حدود 85درصد از قیمت آن فاینانس می‌شود و این مشوق‌های خوبی برای توسعه صنایع دریایی است؛ این در حالی است که این نظام در ایران تجربه نشده و البته یکسال و نیم است که با کمک بانک صنعت و معدن به دنبال راه‌اندازی این سیستم هستیم. به گفته نعمت‌زاده، با وجود حجم گسترده جوانان آماده اشتغال و تحصیلکرده، اما همچنان 20درصد نیروهای متخصص و فعال در شرکت‌های کشتیرانی کشور، خارجی هستند.
ظرفیت ۵میلیون تنی جابه‌جایی
علی‌اصغر مونسان، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش هم که این مراسم در منطقه تحت مدیریتش برگزار شده، معتقد است: صنعت دریایی با وجود تحریم‌ها در مسیر رشد بوده و در پایان تحریم‌ها در مسیر توسعه قرار گرفته و بازارهای جدیدی را تجربه می‌کند. مونسان گفت: در سال‌های گذشته، بخش اعظمی از فناوری این صنعت در کشور بومی شده و ساخت شناورهای گوناگون، تجهیزات دفاعی، تجهیزات بندری اقدام شده است. وی با اشاره به اینکه بندر تجاری کیش دارای 17اسکله است، یادآور شد: ظرفیت‌های کیش باعث شده تا این بندر سالانه 5میلیون تن تخلیه و بارگیری داشته باشد، ضمن آنکه ظرفیت جابه‌جایی مسافری بندر سالانه 1.5میلیون نفر است. وی با بیان اینکه بندرگاه مسافری کیش 12پست انواع اسکله مانند «رو رو»، سوختی 25هزار تنی و اسکله 12هزار تنی دارد، گفت: سالانه 5میلیون تن تخلیه و بارگیری در بنادر جزیره کیش انجام می‌شود و دو ترمینال مسافری با ظرفیت سالانه 1.5میلیون نفر در کیش فعال است. مدیرعامل منطقه آزاد کیش با بیان اینکه سالانه 105هزار دستگاه خودرو از طریق بندرگاه کیش جابه‌جا می‌شود، گفت: کیش به دنبال احداث اسکله 35هزار تنی، اسکله «رو رو» ، همچنین ترمینال کانتینری
بندرها را در دست ساخت دارد.
سهم ایران از بازار 3میلیارد دلاری
همچنین رییس هیات‌مدیره انجمن مهندسی دریایی ایران با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود تا سال 2015 ایران جزو 10کشور برتر علمی در حوزه دریایی شود، گفت: 30هزار شناور کوچک و بزرگ در ایران وجود دارد که با ادامه این روند، ایران می‌تواند در بازار 3میلیارد دلاری حوزه کشتی‌سازی سال 1404 سهم قابل توجهی داشته باشد. محمدسعید سیف با اشاره به وجود 24شرکت بخش خصوصی در حوزه دریا در کشورمان گفت: اخیرا وزیر راه و شهرسازی ابلاغیه‌یی مبنی بر ممنوعیت انعقاد قرارداد با کارکنان و بازنشستگان از سوی شرکت‌ها منتشر کرده که این به معنای حمایت از بخش خصوصی واقعی است. رییس هیات‌مدیره انجمن مهندسی دریایی ایران همچنین با اشاره به سیاست‌های غلط خرید تاسیسات دریایی از خارج کشور گفت: درحالی‌که 20سال گذشته توانستیم سکوی جک‌آپ نفتی را بسازیم، اما می‌بینیم که امروز برخی‌ها سفارش خرید تاسیسات دریایی به خارج از کشور را می‌دهند.
