بازارهای نوظهور با کاهش بیسابقه و رشد اقتصادی روبهرو هستند؛ پدیدهیی که آینده اقتصاد جهانی را تهدید میکند.
به گزارش فایننشال تایمز، محققان صندوق بینالمللی پول در تازهترین گزارش خود با هشدار نسبت به کاهش رشد اقتصادی بازارها نوظهور اعلام کردهاند که این رکود نهتنها تازهواردان به باشگاه اقتصادهای برتر جهان بلکه بسیاری از کشورهای دیگر در سراسر جهان را درگیر خواهد کرد و برخلاف اقتصادهای پیشرفته، صندوق بینالمللی هیچ بهبود اقتصادی را برای این کشورها پیشبینی نمیکند.
محققان همچنین هشدار دادهاند که کاهش رشد اقتصادی نشانه یک تغییر بزرگ در الگوی رشد جهانی بوده و تشدید آن میتواند به اقتصادهای پیشرفته نیز آسیب بزند. حمید فاروقی، رییس یکی از بخشهای تحقیقاتی صندوق بینالمللی پول، در این باره میگوید: «اقتصادهای نوظهور بهعنوان یک گروه، پیش از بحران حدود هفت درصد رشد داشتند. اکنون میبینیم که رشد آنان با حدود پنج درصد
ادامه دارد.»
در گزارش صندوق بینالمللی پول آمده است که روند کاهش رشد اقتصادی نه تنها بزرگترین اقتصادیهای قدرتهای نوظهور، یعنی چین و هند، را درگیر کرده است بلکه تمامی کشورهای در حال توسعه نیز با این پدیده روبهرو شدهاند. فاروقی میگوید: «بهنظر میرسد که روند کاهش رشد اقتصادی کاملا گسترده است. چنین کاهش رشدی در خارج ار فضای رکود اقتصادی یا بحران مالی منحصر به فرد است.»
بنا بر تحقیق صندوق بینالمللی پول، باتوجه به اینکه شرکای تجاری قدرتهای نوظهور شاهد رشد ضعیفتری هستند، روابط تجاری یک دلیل مهم روند کاهش رشد اقتصادی گسترده است. با این حال چون نشانههایی مبنی بر عمیقتر شدن احتمالی این مشکلات وجود دارد. فاروقی میگوید: «واقعیت این است که ما روندی را برای بهبود رشد اقتصادهای پیشرفته پیشبینی کرده و بهدلیل برخی مسایل داخلی، این روند را برای اقتصادهای در حال ظهور کاهش دادهایم.»
براساس ارزیابی صندوق بینالمللی پول، یک درصد کاهش رشد در بازارهای نوظهور، رشد اقتصادی در بازارهای پیشرفته را یک چهارم یک درصد کاهش میدهد که دلیلش حجم کمتر مبادلات است. این بدان معناست که تا پیش از بحران مالی، دو درصد کاهش رشد اقتصادی در بازارهای نوظهور میتوانست به معنی نیم درصد کاهش رشد برای کشورهای ثروتمندی مانند ایالات متحده امریکا بود. این گزارش میگوید که ضعف کشورهای در حال توسعه میتواند دلیلی مهم برای ناامیدی اخیر در مورد رشد اقتصادهای پیشرفته باشد. صندوق بینالمللی پول میگوید، کاهش رشد در یک بازار نوظهور همچنین میتواند به معنی کاهش بیشتر قیمت کالاها و دردسر احتمالی برای بانکها باشد؛ بانکهایی که وامهای کلانی را به کشورهایی که رشد اقتصادیشان فروکش کرده است، پرداخت کردهاند.
بنا بر گزارش تحقیقی اخیر صندوق بینالمللی پول، ضعف رشد اقتصادی میتواند پیشدرآمد متوسط نرخ رشد در سالهای پیشرو باشد، زمانی که سیاستهای مدیریتی بخش تقاضا کمتر از اصلاحات بخش عرضه تاثیرگذار است. در این گزارش آمده است، بازارهای در حال ظهور اگر میخواهند که روند رشد اقتصادی خود را حفظ کنند نیاز خواهند داشت تا تنگناهای عرضه را حذف کرده و بهرهوری را افزایش دهند. در غیر این صورت «عدم تعادل» خطری جدی است که اقتصاد آنها را تهدید کرده و گرفتارشان خواهد کرد.
صندوق بینالمللی پول میگوید: «اقتصادهای پیشرفته نیز باتوجه به شکاف میان تولید زیاد و تورم بسیار کم، باید سیاستهای محرک پولی را ادامه دهند. در این مسیر در حالی که امریکا در خط مقدم سیاستهای پولی قرار دارد، منطقه یورو و ژاپن نیز باید با تورم پایین مبارزه کنند. همچنین برای کاستن از خطرات ثبات مالی بهدلیل یک دوره طولانی نرخ پایین بهره و جلوگیری از افزایش نرخ بهره زودرس، استفاده از ابزارهای کلان باید محتاطانه در خط مقدم قرار گیرد. بر این اساس سرعت و ترکیب تنظیم مالی بهتر است که در هماهنگی با حمایت از بهبود رشد اقتصادی در بلندمدت باشد.
صندوق بینالمللی پول در حالی نسبت به روند کاهش رشد اقتصادی بازارهای در حال ظهور هشدار داده که پیشتر نیز سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، پیشبینی خود را از رشد اقتصادی کشورها در سال 2014 کاهش داده و نرخ بیکاری بالا در اقتصادهای پیشرفته را بهعنوان مشکل اصلی بیان کرده بود.
سازمان همکاری اقتصادی و توسعه در آخرین گزارش خود با استناد به کندی اقتصاد منطقه یورو، افزایش تنشها در خاورمیانه و بحران رشد اقتصادی سال جاری کشورها را نسبت به پیشبینی قبلی خود کاهش داده بود. براساس گزارش این سازمان، اقتصادهای جهان در حال تجربه رشد نامتوازن و حاشیهیی هستند و نرخ بیکاری بالا در اقتصادهای پیشرفته همچنان بهعنوان یکی از مشکلات جدی اقتصادی در آنها باقی مانده است. بر همین اساس این سازمان پیشبینی خود نسبت به رشد اقتصادی منطقه یورو را از 1.2درصد در ماه مه به 0.8درصد کاهش داده بود.