آذر جزایری|
سهمیهبندی بنزین با نزدیک شدن به
9سالگی حضورش در ایران امروز بهطور رسمی با جایگاههای بنزین خداحافظی میکند و بنزین از این پس تنها با نرخ 1000 تومان و به صورت تکنرخی عرضه خواهد شد.
هر چند که مسوولان بنزینی کشور امروز را روز خداحافظی با این طرح نمیدانند و همچنان بنزین از طریق کارتهای سوخت عرضه میشود اما با توجه به اساس تولد طرح سهمیهبندی بنزین که برمبنای ارائه بنزین سهمیهیی و دو نرخی در جامعه، بنابراین باید گفت اول آذر سال 1394 روز خداحافظی با طرحی است که تنها نصب دستگاههای آن روی سکوجایگاههای کشور بیش از 34 میلیارد تومان هزینه در بر داشته است. هر چند که به گفته بیژن حاج محمدرضا از سال 88 تاکنون بیش از 16 میلیارد تومان این رقم توسط جایگاهداران پرداخت شده و مبلغی از سوی دولت در ازای آن به آنها تا این زمان ارائه نشده است.
در این بین آنچه بیش از دیگر موارد به عنوان هشداری جدید برای دولت مدنظر قرار میگیرد اظهارات حاج محمدرضا مبنی بر افزایش زمان سوختگیری از 5 تا 10 دقیقه به 25 تا 30 دقیقه از امروز است.
به گفته رییس اتحادیه جایگاهداران سوخت کشور، بسیاری از متقاضیان سوخت آزاد تا روز گذشته از کارتهای موجود در جایگاه استفاده میکردند و کمتر متقاضی برای دریافت سوخت آزاد از کارت خود استفاده کرده بنابراین از امروز این احتمال قوت میگیرد که به دلیل کمبود کارت آزاد در جایگاهها مدت زمان سوختگیری در جایگاهها افزایش یابد. مسالهیی که میتواند ایجاد صفهای طویل در مقابل جایگاهها را بار دیگر به عنوان یکی از معضلهای اساسی کشور مطرح کند.
در حال حاضر به ازای هر خط در جایگاه یک کارت آزاد در اختیار دارد که در صورت احتساب 6 تلمبه در هر خط هر متقاضی باید منتظر بماند تا خودرو جلوتر بنزین را دریافت و در انتظار دریافت کارت باقی بماند. در حالی که با منتفی شدن طرح سهمیهبندی بنزین و پیش از اجرایی شدن عرضه تک نرخی بنزین باید برای این مشکل فکر اساسی میشد. هر چند که بیژن حاج محمدرضا به این نکته اشاره دارد که این مساله به عنوان یک هشدارجدی در قالب نامهیی رسمی به شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ارسال شده است اما پاسخی برای آن دریافت نشده است و از امروز قرار است طرحی اجرا شود که بیشتر نحوه اجرای آن شبیه آزمون و خطا به نظر میرسد. از سویی دیگر در حالی دولت بر عرضه تک نرخ بنزین به نرخ هزار تومان تاکید میکند و اصرار دارد که بحث افزایش قیمت این فرآورده در دست بررسی نیست اما برآوردها نشان میدهد که در حال حاضر دولت به ازای هر لیتر بنزین 890 تومان یارانه پرداخت میکند که در صورت احتساب مصرف 65 میلیون لیتر بنزین در هر روز البته به صورت میانگین، دولت در حال حاضر تنها از محل فروش بنزین ماهانه بیش از هزار میلیارد تومان ضرر میکند. بنابراین با احتساب پرداخت یارانه
نقدی به مردم و مشکلات مالی پیش آمده برای دولت پیشبینی میشود در سه ماهه اول سال آینده افزایش قیمت بنزین بهطور جدی اجرایی شود. دراین بین بسیاری از کارشناسان افزایش قیمت بنزین در سال آینده را از 1700 تومان به بالا اعلام میکنند. چراکه در شرایط فعلی بار پرداخت یارانه بر دوشهای دولت سنگینی میکند و ادامه روند فعلی میتواند منجر به ورشکستگی دولت شود.
با این حال آنچه رسمی منتشرشده اظهارات مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی است. به گفته سید ناصر سجادی، فعلا هیچ سناریویی برای افزایش قیمت یا بازگشت سهمیههای بنزین وجود ندارد.
براساس اظهارات وی، در حال حاضر وزارت نفت هیچ سناریویی برای افزایش قیمت بنزین به دولت ارائه نکرده است. این مقام مسوول همچنین در خصوص جریمه خرید بنزین با استفاده از کارت سوخت جایگاهداران، بیان کرد: تاکنون سناریوهای مختلفی از سوی وزارت نفت به دولت ارائه شده اما هیچ یک از سناریوها تاکنون تصویب و برای اجرا به شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ابلاغ نشده است.
همچنین مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران در نشست خبری ٢٤ آبانماه امسال، باقیمانده بنزین ٧٠٠ تومانی موجود در کارتهای سوخت را ٤٠٠ میلیون لیتر اعلام کرده بود. به گفته سید ناصر سجادی، بیش از ٣٠٠ میلیون لیتر از این مقدار به خودروهای نظامی و انتظامی مربوط میشد. وی تصریح کرده است که بیشتر مردم سهمیه بنزین ٧٠٠ تومانی خود را مصرف کردهاند.
براساس این گزارش، از امروز بنزین معمولی به صورت تک نرخی و با بهای ۱۰۰۰ تومان و بنزین سوپر با قیمت ۱۲۰۰ تومان در جایگاههای کل کشور عرضه میشود، بر این اساس عرضه بنزین با قیمت ۷۰۰ و ۸۰۰ تومانی در جایگاهها متوقف شده است.
اما آنچه تا امروز مشخص است اگر تا روز گذشته مصرف 100 میلیون لیتر از باقیمانده بنزین سهمیهیی در کارتها را در نظر بگیریم و با احتساب 300 میلیون لیتر بنزین سوخت شده باید گفت دولت با اتخاذ چنین تصمیمی در ساعات اولیه این طرح و یکشبه
90 میلیارد تومان نسبت به پیش از آن سود کرده است.
با اینحال باید منتظر ماند تا دید سرنوشت کارتهای سوخت با منسوخ شدن طرح اجرایی آن به کجا خواهد رسید. سرنوشتی که از این پس بسیار تیره و تار به نظر میرسد. بنابراین باید منتظر ماند تا دید مسوولان بنزینی کشور برای صفهای طویل جایگاهها و افزایش زمان سوختگیری به دنبال چه راهحلی خواهند بود؟