سهم فاوا در رشد سرمایه انسانی ایران چقدر است؟

گروه اقتصاد کلان

شاخص‌هایی همچون تحصیلات، امید به زندگی، درآمد ناخالص ملی، بهداشت، تنها مولفه‌هایی نیست که وضعیت سرمایه انسانی را مورد سنجش قرار می‌دهد، شاخص‌های فرعی دیگری وجود دارند که طی دهه‌های اخیر در برآوردهای جهانی از وضعیت این شاخص، به مرور جایگاه پررنگی پیدا کردند. امروز به سختی می‌توان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات را از انسان امروز جدا دانست؛ همان‌قدر که داشتن یک بستر مناسب فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) به رشد سرمایه انسانی کمک می‌کند، سرمایه انسانی هم منجر به ارتقای سطح استفاده مناسب از این حوزه می‌شود. با وجود آنکه طبق گزارش‌های جهانی وضعیت شاخص سرمایه انسانی در ایران طی سال جاری میلادی نسبت به سال‌های گذشته بهبود نسبی داشته، ما هنوز در برخی مولفه‌های زیرمجموعه فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان زیر شاخه‌های فرعی سرمایه انسانی با وضعیت مطلوب جهانی فاصله داریم. برمبنای گزارش بانک جهانی، ما در برخی مولفه‌ها مانند دسترسی به اینترنت در مدارس، ارتباط تحقیق و توسعه دانشگاه و صنعت و توسعه خوشه‌های نوآوری از متوسط مقیاس‌های در نظر گرفته شده هم پایین‌تر هستیم. به عنوان نمونه مقیاس ما در دسترسی به اینترنت در مدارس 2.68 (از مقیاس کل یک تا هفت) قرار دارد. براین اساس برای بهبود شاخص سرمایه انسانی، ارتقای شاخص‌های مورد ارزیابی در حوزه فاوا، یک الزام برای ایران در حال توسعه است.