گروه جهان
شی جین پینگ، رییسجمهوری چین در نخستین دیدار با «ما ئینگ جئو» همتای تایوانی خود پس از 70سال گفت: چین و تایوان نباید به طرفداران استقلال اجازه دهند که بین آنها شکاف بیندازند تا به این ترتیب با وجود دیدار با رهبر تایوان به طور ضمنی بر موضع چین مبنی بر مخالفت با استقلال تایوان تاکید کرده باشد.
رهبران چین و تایوان «شین جی پینگ» رییسجمهور چین و همتای تایوانی پیش از آغاز مذاکرات در هتل مجلل «شانگری لا» سنگاپور مقابل صدها دوربین رسانهها حضور یافتند و با یکدیگر دست دادند سپس به همراه هیاتهای خود پشت میز مذاکره نشستند.
این گفتوگوها کمتر از یک ساعت به طول انجامید اما دیداری سنگین و سرشار از کنایات و اشارات ضمنی بود. برای مثال دو رییسجمهوری یکدیگر را آقا و بدون القاب رسمی خطاب میکردند تا به این ترتیب چین هنوز از شناسایی رسمی تایوان به عنوان کشوری مستقل سرباز زده باشد.
در عوض «ما یینگ جو» رییسجمهوری تایوان که دیدارش با رییسجمهوری چین در کشورش با انتقاد و مخالفت زیادی از سوی گروههای رقیب مواجه شده است، دو طرف را به احترام متقابل به نظامهای حکومتی متفاوتشان فراخواند و از چین خواست تا از ابزار صلحآمیزی برای حل مسائل دو طرف استفاده کند.
به گزارش رویترز با اینکه در پشت سر رهبران دو کشور ساده بود و خبری از پرچمهای دو کشور نبود، جی شین پینگ کراواتی قرمز پوشیده بود که رنگ و نماد حزب کمونیست است اما «یینگ ما» رهبر تایوان کراواتی به رنگ آبی پوشیده بود که نماد حزب ناسیونالیست است.
دو رهبر صرف نظر از تمامی علائمی که خواسته بودند در کلام و نحوه لباس پوشیدن به طرف مقابل بگویند بر گسترش همکاریهای طرفین تاکید کردند. «شی جین پینگ» رییسجمهور چین این نشست را یک حادثه تاریخی خواند و گفت که دو طرف در روابط خود در یک گذرگاه مهم زمانی قرار دارند.
وی بر ضرورت توسعه مناسبات مردمی چین و تایوان تاکید کرد و گفت: ما باید به خوبی در تاریخ ثبت کنیم که خردمندانه عمل کردهایم و به جهانیان نیز نشان دهیم خواستار صلح و ثبات منطقهیی و جهانی هستیم.
«شی جین پینگ» همچنین گفت: مردم چین که دو طرف تنگه تایوان زندگی میکنند، توانایی و خرد این را دارند که مشکلاتشان را حل کنند. «شی» که سعی میکرد، نشان دهد که تایوان را کشوری مستقل نمیداند به پیوستگیهای مردم دو کشور اشاره میکرد. وی گفت: هیچ نیرویی نمیتواند ما را از هم جدا کند برای اینکه ما برادرانی هستیم که هر چند استخوانهایمان شکسته است اما از گوشت یکدیگر هستیم. وی ادامه داد: ما خانوادهیی هستیم که در آن خون مهمتر از آب است که اشاره به جدایی تایوان از چین با آب دارد.
«ما یینگ جئو» رییسجمهوری تایوان در پاسخ گفت که وی مصمم است صلح را در سراسر تنگه تایوان تقویت کند اما این روابط باید براساس صبوری، خرد و صمیمیت باشد. وی به طور غیرمستقیم از چین خواست تا دموکراسی تایوان را محترم بشمارد. وی گفت: طرفین باید به ارزشها و شیوه زندگی یکدیگر احترام بگذارند تا سود طرفین و نیز وضعیت برد- برد برای مردم دو سوی تنگه فراهم شود.
رییسجمهوری تایوان گفت: آینده از آن دو طرف است و باید برای افزایش تعاملات و همکاریهای دو جانبه تلاش شود. وی با اشاره به اینکه هر دو طرف دارای تاریخ مشترکی هستند، گفت که در دیدار با نخستوزیر سنگاپور تاکید کرده است روابط دو کشور باید افزایش یابد.
رییسجمهوری تایوان بر نقش دو طرف برای ایجاد صلح و نقش تعیینکننده خود در روابط مسالمتآمیز تاکید کرد و گفت: در سالهای اخیر همکاریهای تایوان و چین در بخشهای اقتصادی و تعامل دانشجویان وجود داشته و ما باید با استفاده از استراتژی عملگرا برای ایجاد روابط نزدیک تلاش کنیم. وی عادی شدن روابط بین دو طرف را یک خواست متقابل همچنین یک خواست جهانی عنوان کرد و با تاکید بر پنج نکته خواستار افزایش روابط در آینده شد.
روابط چین و جزیره تایوان از سال 2008 تاکنون رو به افزایش بوده و دو طرف تلاش دارند میزان روابط خود را در آینده افزایش دهند.
روابط گرم سنگاپور با چین و تایوان همچنین جمعیت زیاد چینیزبانهای سنگاپور ازجمله دلایلی است که چین و تایوان، این دولت-شهر کوچک جنوب شرق آسیا را برای دیدار تاریخی خود برگزیدند.
پیش از این دیدار گمانهزنیهایی در مورد هدف رییسجمهور تایوان برای تقویت حزب خود در انتخابات پیش رو با استفاده از این دیدار تاریخی مطرح شد.
اما رییسجمهور تایوان صبح دیروز هدف از این دیدار را عادیسازی بیشتر روابط میان این جزیره و چین دانست و گفت که دو طرف باید ضمن کاهش خصومتها، ارتباطات خود را توسعه دهند.
با اینکه رسانهها در چین از دیدار دو رهبر چین و تایوان استقبال کردند در تایوان احزاب و گروههای مخالف این دیدار تظاهرات برپا کردند.
خانم «تسای اینگ وون» رهبر حزب اپوزیسیون «دموکراتیک مترقی» تایوان نیز امروز در سخنانی از برگزاری این ملاقات ابراز تعجب کرد و گفت: «آنچه مسلم است این دیدار به دموکراسی تایوان ضربه زده است.»
فرهاد راستی، رییس دفتر ایرنا در پکن معتقد است که این نشست میتواند فواید زیادی برای مایینگ جئو، رهبر تایوان داشته باشد و جایگاه او را به عنوان نخستین رهبر حکومتی این جزیره که توانسته است بیش از نیم قرن با یک رهبر چین ملاقات داشته باشد، مستحکم کند. این دیدار به خصوص در شرایطی که تایوان برای انتخابات ریاستجمهوری در سال 2016 آماده میشود با اهمیت است و شرایطی که حزب «ما یینگ جئو» در انتخابات دارد، متحول خواهد کرد به خصوص آنکه این حزب اکنون در نظرسنجیهای انتخاباتی از حزب مخالف «دمکراتیک ترقیخواه» عقبتر است. حزبی که «تسای اینگ وون» نامزد انتخاباتی آن است و دولت پکن، هم این حزب و هم این زن تایوانی را استقلالطلب میداند.
شاید با علم به همین مساله باشد که برخی کارشناسان و ناظران آگاه سیاسی معتقدند، دولت پکن ناسیونالیستها را برای انتخابات ماه ژانویه (دی - بهمن) سال آینده با این دیدار بیمه کرده است.
پکن از زمان جنگ داخلی چین در دهه 1940 میلادی، ادعای مالکیت و حاکمیت بر تایوان را دارد اما «ما یینگ جئو» از زمان روی کارآمدنش در سال 2008میلادی مناقشات قدیمی را کنار گذاشت و سعی کرده است از طریق مذاکراه تنشها را کم کند.