گروه اقتصاد کلان|آرمان گیوهچیان|
پاسخ به این سوال متداول که چرا کشورهای در حال توسعه با وجود برخورداری از درآمدهای نفتی و کمکهای بینالمللی همچنان در فقر به سر میبرند، بار دیگر محور همایشی با محوریت بررسی نظریان مدرن فقر قرار گرفت. محمد وصال، عضو هیات علمی دانشگاه شریف و جعفر خیرخواهان، اقتصاددان و مترجم کتاب اقتصاد فقیر در دانشگاه تهران به بررسی این موضوع و طرح دیدگاههای خود در این خصوص پرداختند.
محمد وصال در اظهارات خود ضمن اشاره به آرای دیتون، نوبلیست اقتصاد 2015 به آماده نبودن کشورهای درحال توسعه برای فرایند توسعه و ناکارایی سیستمها و نهادهای کشورهای فقیر اشاره داشت و تشریح کرد: کمکهای بینالمللی در بسیاری از مواقع صرف رهایی از فقر نمیشوند و بعضا در برخی کشورها مثل مصر صرف خرید تسهیلات نظامی شده است یا حتی این کمکها بدون نیت خیرخواهانه و بیشتر با اهداف سیاسی صورت گرفته است. او درآمدهای بینالمللی را بادآورده خواند و آن را به درآمدهای نفتی تشبیه کرد و گفت: این درآمدها نظیر دادن ماهی به فقراست و تا زمانی که زیرساختهای توسعه فراهم نباشد و دولتهای فقیر درگیر ضعف، فساد، تخصیص نامناسب بودجه و سایر موارد باشند مساله فقر بر جای خود پابرجاست. این استاد دانشگاه با اشاره به تمایز ویژگی فعالیتهای مردمی و دولتی گفت: معمولا در نهادهای خیریه افراد دلسوزانهتر عمل میکنند تا نهادهای دولتی. انگیزه نهادهای مردمی همواره بالاتر بوده است. وقتی که نهاد مردمی یک حرفه را به فقرا آموزش میدهد موجب ارتقای سطح تولید و عرضه در بخش مورد نظر خواهد بود اما این کمک توسط دولت موجب اضافه عرضه خواهد بود که کاهش قیمت را به دنبال خواهد داشت و نتیجه مورد نظر حاصل نمیشود دقیقا مثل عرضه هندوانه در تابستانی که گذشت. جعفر خیرخواهان کارشناس حوزه فقر نیز در این همایش به تشریح نظریات مدرن فقر پرداخت و گفت: در گذشته مشکل اصلی کشورهای درحال توسعه کمبود دادههای آماری بود اما امروزه ازدیاد داده هست ولی مشکل تفسیر این حجم داده وجود دارد. وی به جمله معروف آنگس دیتون اشاره کرد: «میراثی که دوست دارم برای آیندگان بگذارم دقت در اندازهگیری است. » و در ادامه تاکید کرد که این مساله برای ایران نیز بسیار حایز اهمیت است و باید برای مصرف داخلی بومیسازی شود. این استاد دانشگاه فردوسی در پایان تاکید کرد که مساله فقر با یک نسخه برای همه حل نخواهد شد و نیازمند بررسی دقیق بخشی برای هر قسمت است.