13آبان سال 1358، رویدادی در کشور رخ داد که با گذشت 36سال هنوز خاطره آن در اذهان زنده است و سالگردش گرفته میشود. تسخیر سفارت امریکا که به لانه جاسوسی معروف شد رخدادی را در ایران و سیاست خارجی رقم زد که هنوز سیاستمداران تاوان خوب یا بدش را میدهند. پس از گذشت 36سال از آن روز، روز یکشنبه، دانشگاه صنعتیشریف میزبان یکی از رهبران دانشجویان پیرو خط امام(ره) آن دوران و یکی از دولتمردان آن وقت بود. ابراهیم اصغرزاده و صادق زیباکلام که یکی از آنها در قامت سیاستمدار است و دیگری ردای استادی دانشگاه را بر تن دارد هر کدام به تحلیل رویداد آن زمان پرداختند.
اکنون تسخیر سفارت را نقد میکنم
ابراهیم اصغرزاده در ابتدای این مناظره در پاسخ به این سوال که با بازگشت به گذشته آیا باز هم لزومی به تسخیر سفارت امریکا میبینید یا خیر، گفت: پاسخ به این سوال دشوار است و حوادث تاریخی باید در متن خودش مورد بررسی قرار بگیرد. دانشجویان پیرو خط امام(ره) در اوایل انقلاب یک نوع احساس نگرانی نسبت به سرنوشت انقلاب داشته و با اخبار و حوادثی که در آن زمان در جریان بود بهصورت واکنشی دست به یک اقدام دانشجویی زدند. البته این مساله در تمام دنیا مسبوق به سابقه بوده و واکنشهایی را در این زمینه ازسوی دانشجویان شاهد بودهایم. اصغرزاده ادامه داد: حمله به سفارت امریکا قرار نبود تبدیل به یک ماجرای درازمدت شود و شاید در شعارها حرفهایی زده میشد، اما همه اتفاقات بهصورت موقتی و دانشجویی رقم خورد، ولی بنا به شرایط کشور و حمایت امامخمینی(ره) از این جریان، تبدیل به یک ماجرای طولانیمدت با اثرات مثبت و منفی برای کشور شد.
آیا امریکاستیزی از اهداف انقلاب بود؟
در ادامه صادق زیباکلام درخصوص اشغال سفارت امریکا و نوع نگاه فعلیاش نسبت به وقایع آن زمان گفت: دانشجویان فکر میکردند که باتوجه به وقایع سال32 و کودتای 28مرداد اگر چنین اقدامی را صورت ندهند، امریکا ممکن است مجدد علیه انقلاب اسلامی کودتا کند. من عقیده دارم که به مساله اشغال سفارت در 13آبان 1358 بهطور مناسب پرداخته نشده و در این زمینه بررسیهای تاریخی بهصورت واقعی اتفاق نیفتاده است.
منافع ملی باید براساس تواناییهای ما تنظیم شود
در ادامه این نماینده سابق مجلس درخصوص مذاکرات هستهیی و نشست وین2 و اینکه چشمانداز روابط دو کشور پس از توافق هستهیی چیست. وی گفت: منافع ملی باید براساس تواناییهای ما تنظیم شود و من بهعنوان یک چپ قدیمی و اصلاحطلب فعلی معتقدم که باید دولت روحانی را تقویت کرد. اصغرزاده درمورد شرایط اقتصادی پسابرجام گفت: دزدیها و اختلاسها نشان میدهد که اقتصاد کشور فاسد است و فاسدان اگر هم پولی به کشور سرازیر شود، چاقتر خواهند شد. دولت روحانی باید در این مورد شفافسازی کند. دولت روحانی باید در ماههای آتی بخش پنهان گانگستری اقتصاد را شفاف کند و با این شرایط اگر این 30میلیارد دلار از داراییهای بلوکه شده هم به کشور وارد شود، همه انسانها زمانی میتوانند از فرصت قانون برابر بهرهمند شوند که فساد اقتصادی رفع شود و اگر این تلاش صورت نگیرد انتخابات آینده نیز تحتتاثیر این رانتخواریها قرار خواهد گرفت.
برجام آغازی بر یک روند جدید
صادق زیباکلام نیز در پاسخ به این سوال که چشمانداز روابط ایران و امریکا پس از توافق هستهیی چگونه خواهد بود، گفت: ما اقتصادی فاسد و ناکارآمد دولتی داریم و مادامی که این شرایط اقتصادی حاکم است چیز زیادی تغییر نخواهد کرد. البته با برداشته شدن تحریمها مقداری شرایط بهتر میشود. این به مثابه آن است که سنگی را به پای دوندهیی بسته باشید. حتما اگر این سنگ باز شود دونده بهتر خواهد دوید اما لزوما مدال طلا نخواهد گرفت. وی افزود: ما باید ببینیم که برزیل، ترکیه، کرهجنوبی و تایوان چه کرده و راه و روش اقتصادی آنها را به کار بندیم. برجام قرار نیست معجزهیی صورت دهد و من معتقدم تا زمانی که اقتصاد ما دولتی است، تکانی در اقتصاد کشور بهوجود نخواهد آمد.