امری که متاسفانه تابهحال در اقتصاد ایران صورت نپذیرفته است.
آمارهای بانک مرکزی و مرکز آمار، بسیار دیر منتشر میشوند و عملا امکان سیاستگذاری مبتنی بر واقعیات اقتصادی را از سیاستگذار میگیرند. بنابراین انجام چنین تحقیقاتی اگر مبتنی بر دادههای صحیح باشند، بسیار مهم، ضروری و لازم است.
دوم، بهنظر میرسد گزارش بر اساس فرضیاتی خوشبینانه تنظیم شده است. هرچند که بهنظر میرسد رشد اقتصادی در فصل بهار مثبت بوده است اما 2.5درصد رشد مثبت اقتصادی چندان با آنچه با چشم غیرمسلح دیده میشود قابل تایید نیست. پیش از این هم وزیر اقتصاد از رشد کمتر از نیمدرصدی اقتصاد در فصل بهار سخن گفته بود که با مشاهدات غیردقیق مردم هم بیشتر جور در میآید.
سوم، اقتصاد ایران دوره خروج از رکود را طی میکند. حتی بهنظر میرسد از رکود خارج شدهایم. اما آنچه مهمتر از خروج از رکود است، ادامه این روند و حفظ سیاستهای اقتصادی صحیح برای پایدارسازی رونق در اقتصاد کشور است چرا که با توجه به عمق رکود تورمی در اقتصاد کشور، بازگشت رکود به اقتصاد بههیچوجه غیرممکن نیست.
چهارم، رکود تورمی که دامنگیر اقتصاد ایران شد، بیش و پیش از هر بخش دیگری بخشهای نفت و صنعت و معدن را تحتتاثیر قرار داد بهصورتیکه در مقایسه با سال 86 ارزشافزوده بخش نفت در سال 92 تقریبا نصف شد و بخش صنعت و معدن نیز حدود 10درصد کوچکتر شد. از سوی دیگر، شوکی که بهدلیل تحریمها به اقتصاد ایران وارد شد، مصرف بخش دولتی و به تبع آن مصرف بخش خصوصی را کاهش داد. این کاهش در مصرف تا تابستان 92 نیز ادامه داشت اما پس از آن و با روی کار آمدن دولت حسن روحانی معادلات تغییر کرد. بخش نفت تکانی خورد و رشد حدود 10درصدی را رقم زد. صنعت خودروسازی نیز از میان صنایع، با رشدهای بسیار بالا مواجه شد. اینها در کنار هم احتمالا سبب شده است تا اجزای مختلف تولید ناخالص داخلی از افزایش برخوردار شوند. همین افزایشها در مدل تهیه شده توسط کارشناسان موسسه احتمالا خود را در رشد 2.5درصدی نشان داده است. پنجم، آنچه در این گزارش نگرانکننده بهنظر میرسد، رشد نامتوازن بخشهای مختلف است. بهطوریکه بخش عمده رشد برآورد شده از بخش نفت و بخش صنعت و معدن بهدست آمده است و بخش ساختمان و تا حدودی کشاورزی هنوز در رکود یا در مرز رکود قرار دارند. از سوی دیگر، رشد بخش صنعت و معدن نه ناشی از رشد این بخش به صورت کلی که ناشی از رشد بخشی خودرو بوده است. در این گزارش، رشد 76.2درصدی برای بخش خودرو در بهار ذکر شده که با توجه به حجم بالای این بخش در صنعت، توانسته است ایرادات و اشکالات سایر بخشهای صنعتی را بپوشاند. این رشد قطعا نمیتواند برای طولانیمدت ادامهدار باشد و رشد آینده صنعت با چالشهای بسیاری روبهروست. از این روی، فارغ از دقت رشد برآورد شده امیدواریم که با شناخت این معضلات، سیاستگذاران نسبت به رفع مشکلات ذکر شده اقدام کنند.