گروه غذا و دارو | علی اسدی خمامی |
«پنجمین کنگره بین‌المللی راینولوژی از 22 الی 24مهرماه در مرکز همایش‌های رازی برگزار می‌شود.» نکته جنجال‌آمیزی در این گزاره وجود ندارد اما هر مساله‌یی می‌تواند پرتنش باشد به خصوص اگر با مسائل مالی مرتبط شود. وقتی یکی از ارکان این کنگره تعرفه‌های خدمات راینولوژی است نباید انتظار آرامش داشت. راینولوژیست‌ها معتقدند عرضه و تقاضا باید تعیین‌کننده خدمات زیبایی باشد. تعرفه‌های خدمات پزشکی بار دیگر سوژه گزارش‌ها می‌شود.
«لوگوس» واژه‌یی یونانی است که مطالعه و بررسی یک موضوع را معنی می‌دهد. این واژه در کنار هر مفهومی بیاید، ترکیبی می‌سازد که معنای آن، بررسی آن مفهوم است. «راینو» نیز کلمه‌یی لاتین و به معنای «بینی» است بنابراین می‌توان حدس زد که «راینولوژی» چه مفهومی دارد. این رشته شاخه‌یی فوق تخصصی از علم پزشکی است که به درمان و جراحی بینی و محیط اطرافش می‌پردازد.
اهمیت بینی در سلامت انسان بنیادی است. این عضو، دروازه ورود حیاتی‌ترین ماده محیطی به بدن محسوب می‌شود. ماده‌یی که بدون آن، زندگی در کمتر از یک دقیقه پایان می‌یابد؛ اکسیژن. هرگونه اشکال در ساختار بینی می‌تواند منجر به اختلال در دریافت اکسیژن توسط فرد شود و این مساله، سلامت انسان را به مخاطره خواهد انداخت.
البته اهمیت بینی، تنها از این علت نشات نمی‌گیرد. در دنیایی که در آن شکل بدن و زیبایی، سرمایه محسوب می‌شود، تنها عضو برجسته قابل رویت در بدن دختران ایرانی بینی است. این مساله به خصوص در جامعه ایرانی، اهمیت بینی و زیبایی‌اش را دوچندان می‌کند.
«انجمن راینولوژی ایران» شاخه‌یی از انجمن گوش و حلق و بینی است که سعی دارد ارتباط بین رشته‌های مرتبط با این موضوع مانند گوش و حلق و بینی و جراحی پلاستیک را با یکدیگر برقرار کند. یکی دیگر از اهداف این انجمن، ورود و نهادینه کردن علم روز دنیا به کشور است و به همین علت است که برگزاری پنجمین کنگره بین‌المللی راینولوژی ایران را در دستور کار دارد.
این انجمن، صبح روز چهارشنبه با برگزاری نشستی خبری به تشریح اهداف و برنامه‌های کنگره پرداخت. اما مانند هر نشست خبری دیگری، رویکرد نشست به سرعت عوض شد و به پاسخگویی به سوالات بی‌شمار و گاه نامرتبط خبرنگاران تغییر کرد.
90 درصد پزشکان نزدیک به خط فقر
تشریح ارکان کنگره یکی از اهداف نشست بود و بررسی وضعیت تعرفه‌های خدمات راینولوژی یکی از ارکان انجمن. قرار است در نشستی تخصصی به بررسی جنبه‌های اجتماعی خدمات راینولوژی و تعرفه‌های این خدمات پرداخته شود اما همین که بحث به تعرفه رسید، حاشیه‌ها نیز شروع شد.
بیژن نقیب‌زاده، رییس انجمن راینولوژی در این نشست خبری از رسانه‌ها خواست تا به رفع ذهنیت منفی علیه پزشکان کمک کنند. او گفت که مانند هر گروه اجتماعی دیگر در گروه پزشکان نیز نارسایی‌هایی وجود دارد و عده قلیلی از آنها رفتارهای ناشایستی دارند اما این رفتار ناشایست نباید به حساب تمام جامعه پزشکی نوشته شود.
اشاره نقیب‌زاده به بحث زیرمیزی‌ها و تعرفه‌های بالای پزشکی بود. تعرفه‌های خدمات پزشکی ازجمله پر بحث‌ترین موضوعات مرتبط با سلامت در سال 94 بوده که به ایجاد بی‌اعتمادی بین بیمار و پزشک و کدورت خاطر جامعه پزشکی منجر شده است.
ابراهیم رزم‌پا، رییس کنگره راینولوژی نیز در تایید سخنان نقیب‌زاده گفت که در چند وقت اخیر حرمت جامعه پزشکی شکسته شده است. او ادعا کرد که 90درصد پزشکان در شرایطی نزدیک به خط فقر زندگی می‌کنند، 5درصد از آنها درآمد‌های خوبی دارند و تنها یک‌درصد جزو اقشار پردرآمد جامعه محسوب می‌شوند. وی همچنین با گلایه، به فعالیت عام‌المنفعه پزشکان اشاره کرد و گفت که این دست فعالیت‌ها هیچگاه در جامعه دیده نشده است.
به گفته رزم‌پا، تعداد زیادی از پزشکان سرشناس در پی هجمه‌های اخیر علیه پزشکان از ایران مهاجرت کرده‌اند.
تعرفه اضافی برای چهره‌های لوکس
آیا خدمات راینولوژی تحت پوشش بیمه‌یی قرار می‌گیرند؟ این یکی از سوالاتی بود که در نشست مطرح شد.
ابوالحسن قیصری، دبیر انجمن راینولوژی در جواب این سوال گفت که خدمات راینولوژی به دو بخش درمانی و زیبایی تقسیم می‌شوند. خدمات درمانی تحت پوشش بیمه هستند اما هیچ بیمه‌یی در هیچ کجای دنیا خدمات زیبایی را پوشش نمی‌دهد.
قیصری صحبت خود را اینگونه ادامه داد: «یکی از مشکلات ما با دولت همین است. وقتی هیچ بیمه‌یی متعهد به پرداخت تعرفه‌های جراحی زیبایی نیست چرا ما پزشکان باید به رعایت تعرفه‌ها متعهد باشیم؟ خدمات زیبایی جزئی از خدمات لوکس محسوب می‌شود و هرکس می‌خواهد از خدمات لوکس بهره‌مند شود باید هزینه آن را بپردازد. قیمت جراحی‌های زیبایی را باید عرضه و تقاضا تعیین کند. تعرفه‌گذاری بخش، دخالت بیش از حد دولت در امور بخش خصوصی است.»
مقایسه، امری است که دقت می‌طلبد. قیاس‌های اشتباه می‌توانند تلقین‌های اشتباه و مفاهیم غیرانسانی را منتقل کنند. قیصری برای توضیح بیشتر در مورد مواضع خود، مقایسه‌یی انجام داد که می‌توان آن را اشتباه تلقی کرد. او گفت «یک نقاش، مسوول قیمت‌گذاری روی نقاشی خود است. جراحی زیبایی بینی، ترکیبی است از علم و هنر. هنر جراح در این جراحی به هنر نقاش می‌ماند. مگر صورت یک دختر از نقاشی کمتر است که روی آن قیمت‌گذاری می‌شود؟ کسانی که ماشین لوکس سوار می‌شوند تا 90درصد تعرفه اضافه می‌پردازند. چرا کسانی که چهره لوکس می‌خواهند از این تعرفه معافند؟ محدود کردن جراح به دریافت تعرفه‌های دولتی مانند پرداخت سوبسید برای این جراحی‌ها به بیمار از جیب پزشکان است.»
ابراهیم رزم‌آرا نیز موضع قیصری را تایید کرد و گفت: «پزشکی در مطب خود یا یک کلینیک خصوصی بر سر قیمتی با بیمار توافق می‌کند و مابه‌التفاوت این قیمت و تعرفه دولتی را از بیمار دریافت می‌کند.
اسم این عمل زیرمیزی نیست. قیمت خدمت پزشکی را عرضه پزشک و تقاضای بیمار تعیین می‌کند. بیماری هست که تمایل دارد برای دریافت خدمات بهتر مبلغ بیشتری پرداخت کند. چرا باید این بیمار از این خدمات بهتر محروم شود؟»
بیمه‌ها در می‌روند
یکی دیگر از سخنرانان این نشست، سیدعلیرضا مصباحی از اعضای هیات مدیره انجمن راینولوژی بود. او لحنی متین داشت و رسا سخن می‌گفت. رویکردش هم بیشتر دفاع از حقوق بیماران بود. مصباحی درباره رویکرد بیمه‌ها نسبت به خدمات راینولوژی گفت:«در این مورد جای گلایه از سازمان‌های بیمه وجود دارد. گاهی اوقات بیمار بر اثر سانحه یا بیماری آسیب دیده و زیبایی خود را از دست داده است. این فرد باید مورد عمل جراحی زیبایی و ترمیمی قرار گیرد اما تا اسم جراحی زیبایی می‌آید، سازمان‌های بیمه‌گر شانه خالی می‌کنند.» وی همچنین به درخواست‌های غیرکارشناسی بیمه‌ها از بیماران اشاره کرد: «گاهی اوقات بیماری می‌خواهد ضمن اصلاح انحراف تیغه بینی عمل جراحی زیبایی نیز انجام دهد. این دو عمل در یک جراحی امکان‌پذیر است. اما سازمان‌های بیمه‌گر از بیمار می‌خواهند که دوبار جراحی شود تا هزینه جراحی درمانی را جداگانه پرداخت کنند.» «تعادل» برای کسب اطلاعات بیشتر از مصباحی پرسید که چه راهکاری برای کمک به بیمارانی که نیاز به انجام جراحی ترمیمی دارند، وجود دارد.
مصباحی در جواب به «تعادل» گفت که طبق تعاریف سازمان جهانی بهداشت، فرد سالم کسی است که دارای سلامت جسمی و روحی باشد. از دست دادن زیبایی بر اثر سوانح و بیماری‌ها، سلامت روحی افراد را به مخاطره می‌اندازد بنابراین ترمیم این آسیب‌ها باید فرآیندی درمانی محسوب شود. مشکلی که وجود دارد، این است که کارشناسان بیمه‌ها، علم تخصصی در این زمینه ندارند بنابراین برای اظهارنظر حائز صلاحیت نیستند. باید نظامی جامع و تخصصی برای تشخیص و تمیز جراحی‌های ترمیمی و درمانی از زیبایی تشکیل شود.
وی همچنین به این موضوع اشاره کرد که رفتار بیمه‌ها در قبال بیماران مسوولانه نیست: «بیمار یک عمر حق بیمه می‌پردازد که در مواقع ضروری تحت حمایت باشد اما می‌بینیم که بیمه از هزینه یک جراحی 7میلیون تومانی تنها 700هزار تومان می‌پردازد. این مساله بیشتر شبیه جوک است.»
راینولوژی، شاخه‌یی مهم از پزشکی است چراکه به درمان یکی از حیاتی‌ترین اعضای بدن می‌پردازد. نشست‌هایی مانند کنگره راینولوژی می‌تواند به افزایش سطح علمی کشور و بهبود سلامت منجر شود اما جنبه علمی تنها بخش مهم راینولوژی نیست. رویکرد اجتماعی این علم و متخصصانش تاثیر بسزایی در افزایش سطح سلامت بیمارانشان دارد. باید دید که کنگره راینولوژی تا چه اندازه می‌تواند در اصلاح این رویکرد موثر باشد.
