گروه کلان مهشید خیزان
مهارت و ظرفیت‌های هرکشوری، مهم‌ترین سرمایه انسانی آن کشور است که در افراد می‌تواند گاه مولد باشد و گاه برعکس. این منابع باید در سرمایه‌گذاری استفاده شده و اهرمی موثر درجهت ایجاد بازدهی برای افراد به عنوان اقتصاد فراگیر به کار گرفته شود. در نخستین نسخه از گزارش سرمایه انسانی مجمع جهانی اقتصاد، به فاکتورهای کمک به توسعه نیروی کار سالم، تحصیل و نیروی کار تولیدکننده پرداخته شده است. در نسخه دوم این گزارش، در راستای تلاش برای تجزیه و تحلیل با تمرکز بر تعدادی مسائل کلیدی تجدیدنظر شده است و درمجموع ویرایش اول را به سمتی بهتر پیش برده که می‌تواند در طراحی بهتر سیاست آموزش‌وپرورش و بهبود برنامه‌ریزی برای نیروی کار استفاده شود. درحال حاضر، بیش از 200میلیون نفر در سراسر جهان بیکار هستند که این موضوع به جوانان ضربه عظیمی را وارد کرده است. با این حال، تمرکز بر نرخ بیکاری به تنهایی چشم‌انداز ناقصی را در موفقیت یک کشور در استفاده از موهبت سرمایه انسانی خود فراهم می‌کند. برای بهبود اوضاع اقتصادی یک کشور، به تنهایی بر دانش‌بنیان بودن اقتصاد، تکنولوژی‌محور و جهانی شدن نمی‌توان تکیه کرد و باید بر آموزش دایمی و مستمر برای
آماده‌سازی نسل بعدی با ظرفیت یادگیری مادام‌العمر توجه لازم داشت.
شاخص سرمایه انسانی، 124کشور را مورد پوشش قرار می‌دهد که در آن شرایط کشور، اقتصاد و جمعیت از نکات مهم این گزارش است. شاخص سرمایه انسانی به عنوان ابزاری برای گرفتن پیچیدگی آموزش‌وپرورش و نیروی کار و دادن پویایی به نیروی کار استفاده می‌شود که سهامداران قادر خواهند بود درتصمیم‌گیری بهتر از آن استفاده کنند.
این شاخص در رتبه‌بندی کشورها برای مقایسه بهتر در مناطق و گروه‌های مختلف درآمدی موثر است. روش رتبه‌بندی به عنوان منبعی برای تجزیه و تحلیل بهتر به کشورها اجازه می‌دهد تا مسیر پیشرفت را نسبت به عملکرد خود و همچنین دیگران به‌خوبی طی کنند. شاخص سرمایه انسانی روند و چالش‌های آموزش‌وپرورش درحال حاضر، مهارت‌ها و دستورکار اشتغال و چشم‌انداز آینده برای اقتصادهای بزرگ دنیا را نشان می‌دهد. پرداختن به چالش‌های سیستم فعلی، نیاز به یک فکر اساسی و جامع و برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری در این رابطه دارد. 3کشور فنلاند، کانادا و سوئد، بهترین عملکرد را در شاخص توسعه سرمایه انسانی دارند.
فنلاند بهترین عملکرد را در جهان به وسیله ساخت‌وساز و اعمال نفوذ بالقوه سرمایه انسانی خود داشته، همچنین کانادا تنها کشور در امریکای شمالی است که در این شاخص جزو برترین‌ها قرار گرفته است. سوئد نیز کمی بهتر از دانمارک است، اگرچه هر دو نتایج قوی در تمام گروه‌های سنی داشته‌اند.
شاخص‌های کلیدی ایران
رتبه ایران درشاخص سرمایه انسانی، 80 از 124 کشور مورد بررسی در این گزارش و دارای امتیاز 63.2 است. درحال حاضر جمعیت ایران 79.476میلیون نفر، جمعیت سن کار 55.946میلیون، جمعیت دوره دبیرستان 7.453میلیون، سن متوسط جمعیت 27سال، نرخ بیکاری 12.9درصد و جمعیت بیکار 39.3درصد نسبت به کل جمعیت است. در بخش توزیع نیروی محصل و نیروی کار، در سن زیر 15سال، بیش از 15درصد، در سنین 24-15سال حدود 5درصد، سنین 34-25سال بین 10تا 15درصد، سنین 44-35سال حدود 10درصد، سنین 54-45سال کمی بیش از 5درصدو بالاتر از 55سال کمتر از 5درصد، مشارکت داشته‌اند. همچنین در سال گذشته، در رشته کشاورزی 24.125نفر، رشته معرفت 31.575نفر، رشته مهندسی 233.695نفر، رشته سلامت و رفاه 18.521نفر، رشته هنر 46.227نفر، رشته علوم پایه 35.819نفر، خدمات 16.883نفر و رشته علوم اجتماعی و حقوق 163.885نفر در سال گذشته فارغ‌التحصیل شدند.
