محسن احتشام
رییس اتاق بازرگانی خراسان‌جنوبی
برای از میان برداشتن رکود باید تقاضای کل افزایش پیدا کند. این در حالی است که راهکارهایی باید بیابیم که تعادل را به عرضه و تقاضای بازار بازگردانیم. یکی از راه‌هایی که وجود دارد، تکیه بر صادرات است. زیرا در حال حاضر باید به فکر بازارگشایی و بازارسازی باشیم تا بتوانیم مصرف را افزایش دهیم و از رکود فعلی خارج شویم. البته باید به این موضوع اشاره کرد که بخشی از رکود موجود به دلیل کاهش قدرت خرید عامه مردم است. از سوی دیگر بر این باورم که برای رونق صادرات باید فرآیند مبادله را تسهیل کنیم. به عنوان نمونه به دلیل سخت‌گیری‌هایی که در برخورد با کشورهای اطراف داشتیم، بسیاری از بازارهای پرپتانسیل را به کشورهای دیگر واگذار کردیم. به عنوان نمونه در خراسان بازار هدف افغانستان است که مرز مشترک بزرگی با هم دارند. حال باید این سوال را مطرح کنیم که برای اینکه تاجر افغانی را ترغیب کنیم تا کالا و نهاده‌های تولیدی ما را بخرد چه اقدامی انجام داده‌ایم. به عنوان نمونه در خصوص ویزا مشکلات بسیاری وجود دارد. این در حالی است که برخورد ترک‌ها یا پاکستانی‌ها با تجار افغانی به مراتب بهتر از نوع برخورد ماست. رقبای ما انگیزه بیشتری را برای خریداران ایجاد می‌کنند که این امر یک تمایز برای آنهاست و باعث می‌شود تجار افغانستان جذب بازارهای جدید شوند. در حالی این روزها رویکرد خروج از رکود مورد تاکید قرار می‌گیرد که در جهت تسهیل صادرات اقدام موثری انجام نداده‌ایم. به عنوان نمونه هرچند آمدوشد هیات‌های تجاری به کشور مفید است اما این تجار بیشتر می‌آیند تا کالای خود را بفروشند. چراکه آنها نیز همچون ما با رکود بازار مواجهند. در این میان هرچند بخشی از بازاریابی وظیفه تولیدکننده است، اما بازاریابی کلان بر عهده دولت است. از این‌رو در این زمینه دولت باید به کمک بنگاه‌های تولیدی بیاید. با این حال همیشه توپ را در زمین بخش خصوصی می‌اندازیم. این در حالی است که دولت حوزه اختیارات وسیعی دارد و دست بخش خصوصی بسته است.
