گروه ایران| محمدرضا ستاری |
دهمین نشست کمیسیون ویژه بررسی برجام مجلس شورای اسلامی که در روز یک‌شنبه با حضور محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان و سیدعباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی برگزار شد مانند جلسات گذشته این کمیسیون با حاشیه‌هایی همراه بود. دکتر ظریف به محض خارج شدن از جلسه مذکور با تاکید بر اینکه در خدمت دوستان مجلسی هستیم و هیچ عصبانیتی هم نداریم، گفت، برخی از مقامات تیم سابق هسته‌یی ادعا دارند که اسنادی وجود دارد و باید در مجلس در مورد آنها توضیح داده شود. اگر سندی مربوط به گذشته باشد باید دوستانی که در آن زمان مذاکره می‌کردند آن را نشان دهند تا ما هم آنها را دیده و خوشحال شویم.
در همین راستا با پخش سراسری جلسات کمیسیون از طریق رسانه ملی، اکثر کارشناسان بر این اعتقادند، برجام یک سند ملی و گره خورده با منافع کشور است و نباید از آن به منظور بهره‌گیری از منافع جناحی استفاده شود. این اظهارات درحالی صورت می‌گیرد که رویه اتخاذ شده توسط کمیسیون ویژه بررسی برجام مورد انتقاد برخی از کارشناسان و مسوولان واقع شده و آنها رفتار برخی از اعضای کمیسیون را همسو با تیم سابق هسته‌یی قلمداد می‌کنند. از سوی دیگر نهمین جلسه این کمیسیون با حضور سعید جلیلی و اعضای تیم مذاکره‌کننده قبلی همراه بود و در آن جلسه اعضای تیم سابق هسته‌یی با زیر سوال بردن موفقیت‌های توافق وین نسبت به دستاوردهای آن موضع‌گیری‌هایی داشتند. سعید جلیلی، رییس تیم مذاکره‌کننده سابق با اعلام اینکه برجام هدف اصلی ایران یعنی لغو تحریم‌ها را تضمین نمی‌کند، تاکید کرد، تحریم‌ها بر روال خود باقی است البته شاید برخی از آنها تعلیق شود اما در این حوزه لغوی در کار نخواهد بود. دبیر سابق شورای امنیت ملی همچنین برگشت‌پذیری تحریم‌های تعلیق شده را نیز بسیار آسان و پرهزینه برای کشور توصیف کرد.
با لبخند هم نتیجه کارهای شما
حل نمی‌شود
این اظهارات جلیلی با واکنش‌هایی همراه بود. در همین خصوص حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد، نایب رییس اول مجلس شورای اسلامی خطاب به رییس تیم مذاکره‌کننده پیشین گفت: لغو قطعنامه‌های گذشته پیروزی و دستاورد بزرگی محسوب می‌شود که نمی‌توان به راحتی از آن گذشت. تفاوت ویژه‌یی بین دو مقطع مذاکرات می‌بینم، اگر در دوره خودتان اجازه مباحثه می‌دادید احتمالا قطعنامه 1929 تصویب نمی‌شد. وی گفت: در قطعنامه 1929 به صراحت آمده است که این قطعنامه ذیل بند 41 فصل هفت از منشور سازمان ملل است، آنها به روشنی ما را ذیل فصل 7 آورده‌اند اما شما می‌فرمایید که بدون احراز تهدید امنیت و صلح بین‌الملل نمی‌توانند ایران را ذیل این فصل بیاورند اما آنها دقیقا این کار را کرده‌اند، وقتی در متن قطعنامه هست، قابل انکار نیست. ابوترابی‌فرد در واکنش به لبخندهای یکی از اعضای تیم سابق مذاکرات به این اظهارات تاکید کرد: با لبخند هم این موضوع حل نمی‌شود. در قطعنامه 2231 فصل 7 عنوان نشده است و تنها به بند 41 اشاره می‌شود چراکه می‌خواهند مفاد این بند را نقض کنند.
اگر جلیلی درست می‌گوید چرا هیات‌های خارجی در گذشته نمی‌آمدند
محمد سبحانی، سفیر سابق ایران در لبنان و اردن نیز گفت: اظهارات سعید جلیلی در کمیسیون ویژه برجام بیشتر از آنکه از روی انصاف باشد، یک اقدام تبلیغاتی است که تخریب شرایط مذاکرات را مورد هدف قرار داده است. از سوی دیگر بهروز نعمتی، عضو کمیسیون صنایع مجلس درباره نشست نهم کمیسیون ویژه بررسی برجام و حضور سعید جلیلی در این نشست گفت: جلیلی 6 سال مدیریت مذاکرات هسته‌یی را برعهده داشت و باید از تلاش‌های وی تشکر کرد اما فرصت‌های بسیار خوبی هم در اختیار داشت که از آنها به خوبی استفاده نکرد و فرصت‌سوزی شد. وی درباره اینکه جلیلی بنا به دعوت هیات رییسه کمیسیون برجام برای ارائه گزارش مذاکرات در دوران 6 ساله خود در این کمیسیون حاضر شده بود اما به نقد برجام پرداخت و گفت: من از قصد و غرض هیات رییسه کمیسیون برجام اطلاعی ندارم ولی آنچه مسلم است بهتر بود وی در کنار نقد به ارائه گزارش از عملکرد خود و پاسخ به ابهامات موجود در آن دوره پاسخ می‌داد. من به عنوان نماینده مردم در مجلس نهم ندیدم که حتی یک بار جلیلی در مجلس حضور یابد و گزارشی ارائه دهد و این تذکر را به هیات رییسه کمیسیون برجام دادم اما جانب جلیلی را گرفتند. همچنین احمد
شوهانی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تاکید بر اینکه همه تحریم‌های شورای امنیت و اتحادیه اروپا در زمان مذاکرات سعید جلیلی تصویب شد که اگر منطقی و درست مذاکره می‌کردیم، طرف مقابل را خلع سلاح کرده و تحریم نمی‌شدیم، گفت: اگر آن طور که جلیلی می‌گوید بناست تحریم‌ها باقی بماند پس دلیل سفرهای متعدد هیات‌های اروپایی به تهران و درخواست برای افزایش ارتباط برای چیست؟ اگر اینگونه که آقای جلیلی می‌گوید درست است چرا این هیات‌ها در گذشته به ایران نمی‌آمدند، این بدان دلیل است که در آن زمان واهمه‌هایی وجود داشت که هم‌اکنون وجود ندارد.
خدا را شکر سرکار بودم
و نقشی در تحریم‌ها نداشتم
وزیر خارجه ایران با حضور در دهمین جلسه کمیسیون ویژه بررسی برجام ادعاهای مذاکره‌کنندگان قبلی در مورد مذاکرات آلماتی را رد کرد و گفت: پیشنهاد آلماتی در دست ماست، غرب حتی در یک جا نگفته تحریم‌ها را برمی‌داریم. وی خطاب به مهرداد بذرپاش، عضو هیات رییسه مجلس اظهار کرد: همه سوال شما این بود که بگویید دو قطعنامه در دوران مسوولیت من صادر شد. آن زمان درباره من می‌گفتند رسما سرکار است. الحمدلله سر کار بودم و نقشی در تحریم‌ها نداشتم. ظریف همچنین به این بخش از سوال بذرپاش که در مورد شرایط اقتصادی کشور بود، اشاره کرد و گفت: ببینید اگر توافق ژنو نبود امروز کجا بودیم، چقدر نفت می‌فروختیم و فروش نفت ما به خاطر آن سیاست‌ها اکنون به صفر رسیده بود. رییس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: شرایطی که 8 سال بر کشور حاکم بود و پول مفتی که در اختیار برخی‌ها قرار گرفت بورس را به آن روز انداخت. وی با اشاره به قطعنامه 1929 شورای امنیت خاطرنشان کرد: بند 9 قطعنامه 1929 کشورها را موظف می‌کند از کلیه ابزارها برای توقف برنامه موشکی ایران استفاده کند که در بعضی قطعنامه‌هایی که در گذشته بهانه حمله نظامی چه به لیبی و چه به عراق صورت گرفت به کشورها اجازه می‌داد از کلیه ابزارها استفاده کنند. این بند کشورها را موظف می‌کند و می‌گوید هر اقدام لازمی را باید انجام داد اما در قطعنامه 2231 شما می‌بینید که در مقدمه هیچ اشاره‌یی نه به ماده 40، نه به ماده 41 و نه به فصل 7 دارد حتی هیچ اشاره‌یی به آن بند که می‌گوید برنامه هسته‌یی ایران خطرات اشاعه‌یی دارد و خطرات اشاعه‌یی باعث می‌شود که شورای امنیت مسوولیت پیدا کند نمی‌کند؛ علاوه بر آن یک بند مشخصی در قطعنامه 2231 دارد که می‌گوید یک تحول مبنایی در ارتباط با شورای امنیت با ایران اتفاق افتاده است. ما با مذاکرات طولانی که بیشتر هم آقای دکتر عراقچی و آقای دکتر روانچی زحمت کشیدند و کار سنگینی هم انجام دادند، توانستیم ماده 41 از فصل 7 را از مقدمه خارج کنیم؛ یعنی دیگر این قطعنامه تحت فصل 7 نیست. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، رییس تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی در پاسخ به این بخش از سوال بذرپاش که هیچ آدم عاقلی در ایران سرمایه‌گذاری نمی‌کند، گفت: من خواهش می‌کنم به آینده توجه داشته باشید، امروز صف سرمایه‌گذاری در ایران شکل گرفته است. از وزیر خارجه برزیل پرسیدم که برای تجارت آمده‌اید یا سرمایه‌گذاری که گفت آماده سرمایه‌گذاری هستیم، دولت‌های اروپایی به همراه بیمه‌های سرمایه‌گذاری آمدند و اعلام کردند که آماده سرمایه‌گذاری هستیم. من از دوستان خواهش می‌کنم خودمان فضای کشور را برای سرمایه‌گذاری نا امن نکنیم، ما تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران کشوریم، تصمیمات ما بر جهان تاثیرگذار است. اگر می‌خواهیم در کشور سرمایه‌گذاری شود باید کشور را آماده سرمایه‌پذیری نشان دهیم. باید بگوییم که قصد داریم برجام را اجرا کنیم، باید بگوییم که جمهوری اسلامی کشوری است که تعهداتش را اجرا کرده و می‌کند، منافع این مردم، انقلاب و مقاومت در این است که فضایی که صهیونیست‌ها خواستند از ایران ایجاد کنند را بشکنیم.
