راهی برای پایان چپ‌روی فرهنگی

۱۳۹۳/۰۶/۲۴ - ۰۰:۰۰:۰۰
کد خبر: ۲۸۶۵


در حال حاضر بخش مهمی از گردش مالی فعالیت‌های فرهنگی، به بودجه‌های دولتی اتکا دارد. البته این مساله در دو قالب یارانه‌های نقدی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به بنگاه‌های فرهنگی و همچنین حمایت‌های مستقیم و غیرمستقیم سایر نهادهای حکومتی، قابل ردیابی است. نتیجه این تزریق‌های مالی، وابستگی شدید فعالیت‌های فرهنگی به دولت است. در نتیجه کاهش درآمدهای دولت و سلیقه‌های فرهنگی حاکم بر دولت‌ها، مهم‌ترین عوامل رکود تولید فرهنگی در کشور به‌شمار می‌آیند. سهم بالای دولت در تامین مالی فرهنگ، باعث شده تا شاهد شکاف عمیقی بین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان برخی کالاهای فرهنگی باشیم. به‌عنوان مثال در شرایطی که 80میلیون فارسی‌زبان در کشور و 120میلیون نیز در منطقه وجود دارند، متوسط تیراژ فروش رفته کتاب‌های فارسی، از 1000نسخه فراتر نمی‌رود. طبیعی است که وقتی کتاب‌ها با سلیقه مردم نخواند، مردم هم کتاب را نمی‌خوانند. سینمای هندوستان در نزدیکی کشورمان و رکود سینمای ایران، نمونه دیگری از این ماجرا هستند. هنوز اغلب فیلم‌های ایرانی، مشتری خارجی فراتر از جشنواره‌های روشنفکری و نخبه‌گرا نیافته‌اند. این در حالی است که بالیوود توانسته سینما را به‌عنوان یک صنعت سودآور به منطقه و جهان معرفی کند. شمارگان پایین روزنامه‌ها و مجله‌ها در مقایسه با جمعیت سواددار کشور و زندانی شدن تئاتر در چند تماشاخانه کوچک نیز نمونه‌های دیگری از رکود حاصل از بودجه‌های فرهنگی دولت است.

البته باتوجه به اینکه سال‌هاست دولت نقش تصدی و حمایت مالی از فعالیت‌های فرهنگی را داشته است، نمی‌توان انتظار داشت که بخش فرهنگ به یک‌باره و فقط به اتکای خرید محصولات توسط مردم به کار خود ادامه دهد. تجربه سایر کشورهای دنیا نیز نشان می‌دهد که اقتصاد فرهنگ، به محرک‌های مختلفی احتیاج دارد و نمی‌توان انتظار داشت که فروش محصولات، رونق کافی را فراهم کند. بخش خصوصی می‌تواند جایگزین مناسبی برای دولت در زمینه حمایت‌های فرهنگی باشد. البته تا زمانی‌که رکود اقتصادی استمرار دارد، فرصت مناسب برای این تغییر نقش وجود ندارد ولی اگر از هم‌اکنون این کار را هدف نهایی بدانیم و در راه آن حرکت کنیم، آینده بهتری برای فرهنگ کشور پیش‌بینی می‌شود. نقش‌آفرینی بخش خصوصی در فعالیت‌های فرهنگی همچنین می‌تواند به هژمونی نگاه چپ در حوزه فرهنگ پایان دهد. بخش خصوصی می‌تواند به اتکای اهالی فرهنگ، تبلیغات تاریخی دولت‌ها و جریان‌های چپ علیه سرمایه‌داری را خنثی کند و چهره واقعی خود را به عموم مردم بشناساند.

مشاهده صفحات روزنامه

ارسال نظر