گروه ایران
دلایل و شواهد فراوانی وجود دارد که نشان میدهد مناسبات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ایران و قرقیزستان بهدلیل اشتراکات تاریخی و علایق مشترک از پیشینهیی طولانی برخوردار است. باتوجه به همین مناسبات ریشهدار است که ایران در لیست نخستین کشورهایی قرار گرفت که در 21دسامبر 1991 و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی قرقیزستان را به رسمیت شناخت. بعد از روی کار آمدن دولت تدبیر و طراحی نوع تازهیی مناسبات دیپلماتیک و اقتصادی با جهان پیرامونی، آسیای میانه بهعنوان یک مختصات تاثیرگذار اقتصادی بهعنوان یک فرصت ویژه در مانیفست ارتباطی دولت یازدهم مطرح شد. روحانی کمتر از یک ماه بعد از تشکیل کابینه تدبیر و امید راهی بیشکک شد تا در اجلاس سران سازمان شانگهای شرکت کند و بعد از این سفر دامنه وسیعی از مناسبات دوطرفه در ساختار ارتباطی دوطرف شکل گرفته است. روز گذشته رییسجمهور قرقیزستان در پاسخ به دعوت روحانی راهی تهران شد تا در دیدار با رییسجمهور ایران راههای گسترش همکاریهای مشترک را مرور کنند. «حسن روحانی» و «الماس بیک آتامبایف» روز گذشته پس از مذاکرات هیاتهای عالیرتبه ایران و قرقیزستان و امضای 8سند همکاری میان دو کشور در نشست مطبوعاتی به تشریح دستاوردهای مذاکرات پرداختند. حمایت قرقیزستان از فرآیند عضویت دایم ایران در شانگهای از دیگر موضوعات مطروحه در این نشست بود که مورد بررسی قرار گرفت.
افزایش مبادلات 50میلیون دلاری
آسیای مرکزی بهدلیل همسایگی با ایران از اولویت و جایگاه ویژهیی در سیاست خارجی ایران برخوردار است. براساس آمارهای رسمی، حجم مبادلات تجاری تهران و بیشکک، حدود 50میلیون دلار است که البته این میزان به هیچوجه با ظرفیتهای موجود در روابط دو کشور، منطبق نیست و در صورت زمینهسازی میتوان این رقم را به سرعت ارتقا داد. راههای گسترش حجم مبادلات اقتصادی و تجاری ازجمله موضوعاتی بود که در دیدار روسای جمهور ایران و قرقیزستان مورد بررسی قرار گرفت. حسن روحانی با بیان اینکه در شرایط فعلی منطقهیی بهویژه پس از توافق برجام با شرایطی مواجه هستیم که میتوانیم با کشورهای جهان بهخصوص کشورهای منطقه همکاریهای گستردهتری از لحاظ اقتصادی و تجاری داشته باشیم، گفت: «امروز ظرفیتهای بسیار مناسبی برای توسعه روابط تجاری و اقتصادی میان ایران و قرقیزستان وجود دارد که باید از آنها بهرهبرداری کنیم.»
توسعه روابط گردشگری، علمی و فرهنگی
روحانی یکی از راههای توسعه اقتصاد قرقیزستان را دسترسی به آبهای آزاد دانست و تصریح کرد: «در این راستا بندرهای جنوبی ایران ازجمله بندر چابهار و بندرعباس قادرند تا کشورهای آسیای مرکزی ازجمله قرقیزستان را به آبهای آزاد متصل کند.»رییسجمهوری بااشاره به قرابتهای فرهنگی میان ایران و قرقیزستان افزود: ایران آماده همکاری بیشتر در زمینه علمی، فناوریهای نوین، هنری، پزشکی و داروسازی و همکاری در جهت نزدیکی ارتباط دو ملت به یکدیگر است. روحانی همچنین با تاکید بر تسهیل روادید و گشوده شدن راههای هوایی میان ایران و قرقیزستان، اظهار امیدواری کرد تا هر چه زودتر شاهد توسعه روابط گردشگری، علمی و فرهنگی میان دو کشور باشیم.
برنامه 10ساله برای توسعه روابط
روحانی بااشاره به استقبال قرقیزستان از عضویت دایم ایران در سازمان شانگهای خاطرنشان کرد: «باتوجه به موارد امنیتی موجود در منطقه امیدواریم بتوانیم شاهد همکاری نزدیکتری جهت مبارزه با خشونت، افراط و تروریسم باشیم.»رییسجمهوری بااشاره به جنایات و اقدامات تروریستی گروهکهای تروریستی ازجمله داعش و القاعده در منطقه، بر ضرورت همکاریهای نزدیکتر سیاسی، اطلاعاتی و امنیتی برای مقابله با این اقدامات تاکید کرد و گفت: «ایران و قرقیزستان برنامه 10سالهیی برای توسعه روابط پیشبینی کردهاند که در آن همه موارد مورد نیاز برای توسعه و پیشرفت کشور، لحاظ شده است.»
بازار اقتصادی اورآسیا و بازرگانان ایرانی
رییسجمهوری قرقیزستان نیز در این نشست مطبوعاتی ضمن تشکر از دعوت رسمی و میهماننوازی دولت و ملت ایران توفیق ایران در مذاکرات هستهیی را تبریک گفت و افزود: «مسلما بدون وجود اراده سیاسی در ایران این توفیق امکانپذیر نبود.» الماس بیک آتامبایف بررسی ایجاد راهآهن مشترک از چین، قرقیزستان، افغانستان و ایران و نیز افتتاح خط هوایی میان ایران و قرقیزستان را ازجمله مواردی دانست که در مذاکرات هیاتهای عالیرتبه دو کشور مورد بررسی قرار گرفته است و خاطرنشان کرد: «ما از توانمندی ایران درخصوص ساخت نیروگاههای برق-آبی مطلع بوده و خواستار توسعه همکاریها در این زمینه هستیم.»رییسجمهوری قرقیزستان گفت: «ما همچنین از عضویت دایم ایران در سازمان شانگهای حمایت کرده و معتقدیم این اقدام میتواند به ارتقای توان اقتصادی و سیاسی این سازمان کمک کند.»آتامبایف بااشاره به تبیین برنامه 10ساله همکاری میان دو کشور خاطرنشان کرد: «امروز باتوجه به اینکه قرقیزستان عضو اتحادیه اقتصادی اورآسیا شده، بازار بزرگی در این کشور ایجاد شده که تجار و بازرگانان ایرانی نیز میتوانند از این شرایط استفاده کنند.»
امضای ٨یادداشت تفاهم و موافقتنامه همکاری
حسن روحانی و الماس بیک آتامبایف روسای جمهوری ایران و قرقیزستان صبح روز گذشته پس از دیدار خصوصی و مذاکرات هیاتهای عالیرتبه ایران و قرقیزستان، در مراسم امضای اسناد میان مقامات دو کشور حضور یافتند. در این مراسم و در حضور روسای جمهور ایران و قرقیزستان ٨یادداشت تفاهم و موافقتنامه همکاری به امضای مقامات و مسوولان بلندپایه دو کشور رسید. یادداشت تفاهم همکاری در زمینه کشاورزی، موافقتنامه انتقال محکومان، برنامه همکاری وزارتخانههای امور خارجه، یادداشت تفاهم همکاری رسانهیی، یادداشت تفاهم همکاری در زمینه انرژی، یادداشت تفاهم همکاری در زمینه حملونقل هوایی، یادداشت تفاهم همکاری اتاقهای بازرگانی و یادداشت تفاهم همکاریهای کنسولی، ٨سند همکاری است که به امضای وزرا و مسوولان ایران و قرقیزستان رسید.