گروه ایران|
با توجه به تحولات صورت‌گرفته درخصوص توافق هسته‌یی میان ایران و گروه 1+5 و ملاقات‌هایی که یوکیو آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با حسن روحانی رییس‌جمهور، علی‌اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی ایران و علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی داشته است، آژانس در تازه‌ترین گزارش خود پس از تصویب برجام در وین و همچنین تصویب آن طی قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد، در مورد لغو تمام تحریم‌ها و توافق ایران و آژانس درخصوص نقشه راه برای پایان دادن به مسائل گذشته نکات جدیدی را ارائه کرد که هر چند به گفته رضا نجفی نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در برخی از موارد تکرار مکررات بود، اما به پایبندی ایران در اجرای تعهدات خود در قبال آژانس صحه گذاشته است.
اجرای برجام تضمین‌کننده ماهیت صلح‌آمیز برنامه ایران
یوکیو آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تازه‌ترین گزارش فصلی خود، متن کاملی از موافقتنامه عدم اشاعه هسته‌یی یا همان (NPT) و مفاد مربوط به قطعنامه‌های شورای امنیت در مورد ایران را ارائه کرد. وی با تاکید بر اینکه نظارت آژانس، در مورد اقدامات هسته‌یی ایران ادامه خواهد داشت، با اشاره به سفر خود به تهران و دیدار با رییس‌جمهور و دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان افزوده است: با توجه به برنامه اقدام مشترک توافق شده میان ایران و گروه 1+5، قطعنامه 2231 شورای امنیت متعاقب آن صادر شده و آژانس در این مورد ملزم به نظارت بر تعهدات ایران در مورد برجام است.
وی در گزارش خود آورده است: در دیدار با دکتر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی ایران، در مورد نقشه راه همکاری‌ها و شتاب بخشیدن به آن برای حل و فصل موضوعات فعلی و گذشته توافق شده است. وی با تاکید بر اینکه اجرای برجام ماهیت صلح‌آمیز فعالیت‌های هسته‌یی ایران را تضمین می‌کند، آورده است: ایران طبق پادمان، وجود 18مرکز هسته‌یی و 9مکان خارج از تاسیسات را که مواد هسته‌یی در آنجا استفاده می‌شود، اعلام کرده است. تمام فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی در این تاسیسات اعلام شده، تحت نظارت آژانس است و هدف ایران برای غنی‌سازی تا 5درصد، تولید سوخت برای تاسیسات هسته‌یی‌اش است. آژانس همچنین تایید می‌کند که از زمان اجرایی‌شدن برنامه جامع اقدام مشترک، تولید و مونتاژ سانتریفیوژ با برنامه ایران برای جایگزینی سانتریفیوژهای خراب سازگار است. از سوی دیگر آژانس تایید می‌کند که هیچگونه فعالیت جاری مرتبط با بازفرآوری در راکتور تحقیقاتی تهران، تاسیسات میکس و دیگر تاسیساتی که آژانس در ایران به آنها دسترسی دارد وجود ندارد. آمانو در بخش دیگری از گزارش خود آورده است: اجرای پروتکل الحاقی توسط ایران، پیش‌نیازی است برای آژانس، تا تضمین معتبری درباره عدم وجود مواد و فعالیت‌های اعلام نشده در ایران اعلام کند. به طور خلاصه اگرچه آژانس به بحث راستی‌آزمایی خود ادامه می‌دهد، اما فعلا نمی‌تواند تضمین کند که تمام فعالیت‌های هسته‌یی در ایران، فعالیت‌های صلح آمیز هستند. ایران توضیحات مکتوب خود را به همراه اسناد به آژانس ارائه داده و مدیرکل قرار است، ارزیابی خود را در مورد حل و فصل موضوعات حال و گذشته تا 24آذرماه سال جاری اعلام کند.
گزارش‌نویسی بهتر از این هم می‌توانست باشد
در همین راستا رضا نجفی نماینده دایم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: گزارش فصلی آژانس نشان می‌دهد که تمام فعالیت‌های هسته‌یی صلح‌آمیز در تاسیسات هسته‌یی ایران تحت نظارت آژانس ادامه دارد و هیچ انحرافی از مقاصد صلح‌آمیز نداشته است. وی در مورد گزارش اخیر آژانس گفت: این گزارش نخستین گزارش فصلی آژانس پس از تصویب قطعنامه 2231 شورای امنیت است و متاسفانه این گزارش همراه با جزییات فنی و غیرضروری است رویه‌یی که بارها مورد اعتراض جنبش عدم تعهد بوده است. مدیرکل در جای‌جای گزارش خود به لغو تمام قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت براساس قطعنامه 2231 به صورت 9بار در پانوشت‌ها اشاره کرده است که البته نحوه گزارش‌نویسی بهتر از این هم می‌توانست باشد. نماینده دایم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: این گزارش در بخش اجرای اقدامات داوطلبانه ایران طبق توافق ژنو و تمدید آن، مجددا بر راستی‌آزمایی اجرای این اقدامات توسط آژانس صحه گذاشته است. اهمیت این موضوع به خاطر آن است که در برجام نیز آژانس مشابه همین وظیفه را برعهده خواهد داشت. وظیفه‌یی صرفا فنی و حرفه‌یی که خالی از هر گونه قضاوت است و منجر به رفع تحریم‌ها در روز اجرای توافق خواهد شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی وی گفت: مقایسه این گزارش با گزارش‌های قبلی بار دیگر نشان می‌دهد که آژانس مطلب جدیدی در رابطه با وظیفه اصلی‌اش یعنی اجرای پادمان در ایران برای ارائه ندارد و به جز تکرار محتویات گزارش‌های قبلی که البته اعداد و ارقامش تغییر کرده مطالبش همان مطالب پیشین هستند. درخصوص اتهامات بی‌اساس موسوم به «پی‌ام‌دی» آژانس بار دیگر در بخش کوچکی از گزارش به تکرار آن پرداخته است. همان‌طور که قبلا هم اعلام کرده‌ایم تکرار این بخش نه‌تنها بر اعتبار ادعاهای بی‌اساس قبلی نمی‌افزاید بلکه نشان از بی‌خاصیت شدن این بخش از گزارش آژانس دارد. نجفی تصریح کرد: مضحک‌تر اینکه ادعا شده یک بخش کوچکی به یک ساختمان در حوالی محل مورد ادعای آژانس در پارچین اضافه شده است که معلوم نیست اصلا چه ربطی به آژانس دارد. ایران برای ساخت و ساز در اماکن خود نیاز به اجازه آژانس ندارد که حالا آژانس بخواهد با عکس‌های ماهواره‌یی آن را رصد کند. در مورد اجرای نقشه راه برای حل مسائل گذشته، مدیرکل گزارش کرده که ایران با ارائه توضیحات در 15آگوست نخستین گام را اجرا کرده است. حالا نوبت آژانس است که بررسی‌هایش را تکمیل کند.
پارچین یک سایت متعارف نظامی است
از سوی دیگر جان کربی سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در کنفرانس خبری خود اعلام کرد پارچین فقط یک سایت نظامی متعارف است. وی در پاسخ به سوالی درباره گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که مجددا اشاره‌یی به سایت پارچین کرده است، اظهارنظر فوق را مطرح و تاکید کرد: این مهم است که به یاد داشته باشیم وقتی درباره سایتی مانند پارچین صحبت می‌کنیم در حال صحبت درباره یک سایت نظامی متعارف هستیم نه یک سایت هسته‌یی.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش جدید خود ادعا کرد: از گزارش پیشین در ماه مه (حدود اردیبهشت‌ماه) تاکنون آژانس همچنان سایت پارچین را از طریق ماهواره تحت نظر دارد و تحرک ماشین‌آلات، مصالح و ابزارهایی برای ساخت و ساز رصد شده است. همچنین توسعه کمی نیز با ساخت یک سازه کوچک در این سایت به چشم می‌خورد. ماه گذشته برخی رسانه‌های امریکایی اعلام کردند که ایران پاک‌سازی‌هایی را در سایت نظامی پارچین نزدیک تهران، انجام داده است. به گزارش تسنیم، محمدجواد ظریف وزیر خارجه نیز در مورد ادعای یکی از رسانه‌های امریکایی مبنی‌بر انجام اقداماتی از سوی ایران در اطراف پارچین گفته بود: این اظهارات نشان‌دهنده این است که همه ادعاهایی که علیه جمهوری اسلامی ایران در این زمینه شده واهی است. ما اعلام کرده‌ایم که یک کار جاده‌سازی در آن محل انجام شده است. نمایندگی ایران در نیویورک نیز با صدور بیانیه‌یی اعلام کرد منطقه نظامی پارچین منطقه گسترده و وسیعی است که مشتمل بر بخش‌های مختلف نظامی، صنعتی، اداری و مسکونی است و لذا انجام عملیات ساخت و ساز در آن امری طبیعی و جاری است.
