گروه جهان
کارشناسان می‌گویند اقدام کشورهایی که به اقتصادهای نوظهور معروف هستند، در کاهش ارزش پول ملی خود در برابر دلار، نشان می‌دهد جنگ ارزها از همین حالا آغاز شده است. کارشناسان معتقدند جنگ ارزها در دنیای امروز با هدف تسخیر بازار دیگر کشورها جایگزین جنگ تعرفه‌ها در قرن بیستم شده است.
بانک مرکزی چین در هفته‌های اخیر در اقدامی کم‌سابقه ارزش یوان در قبال ارزهای خارجی را به‌شدت کاهش داد. این اقدام بازتاب گسترده‌یی در محافل اقتصادی و سیاسی جهان داشت. تغییر مصنوعی بهای ارز تلاشی بود ازسوی مقامات این کشور برای افزایش قدرت رقابت شرکت‌های تولیدی و صادراتی خود، زیرا از این طریق، هم رونق اقتصادی دوباره شدت می‌گیرد و هم جلوی افزایش بیکاری گرفته می‌شود. دولت چین با تغییر مصنوعی قیمت ارز این خطر را پذیرفت که دیگر قدرت‌های نوظهور اقتصادی جهان نیز به تغییر مصنوعی بهای ارز خود اقدام کنند و به این ترتیب در این رابطه جنگ ارزی به‌وجود آید.
به گزارش شبکه فرانس 24، اقدام بانک مرکزی چین در کاهش پی‌درپی ارزش یوان، واحد پول ملی چین، در برابر دلار امریکا در هفته گذشته که در سه نوبت انجام گرفت، برخی دیگر از کشورهای جهان را واداشته تا آنها نیز به چنین اقدامی دست بزنند. ویتنام و قزاقستان ازجمله کشورهایی هستند که در روزهای گذشته ارزش پول ملی خود را در برابر دلار کاهش داده‌اند. دولت قزاقستان اعلام کرده به‌دلیل کاهش قیمت جهانی نفت، ارزش پول رایج این کشور، «تنگه» را به حالت شناور در آورده تا بتواند از تورم جلوگیری کند. نخست‌وزیر این کشور می‌گوید که دولت در بازار ارز وارد نخواهد شد تا روند عرضه و تقاضا تعیین‌کننده نرخ ارز باشد. روسیه، کشور همسایه قزاقستان نیز به‌دلیل کاهش قیمت نفت، با رکود اقتصادی مواجه است. گفته شده، ارزش هر دلار امریکا در قزاقستان در روز پنج‌شنبه به ۲۵۰تنگه، یعنی به کمترین میزان در ۱۷سال گذشته، رسید. تنها دو روز پیش ارزش هر دلار برابر با ۱۸۸تنگه بود. ارزش روبل روسیه نیز به رکورد جدیدی در 6ماهه گذشته رسید به‌طوری که هر یورو پنج‌شنبه ۷۵روبل معامله شد. این پایین‌ترین حد نمادین ارزش روبل در برابر یورو، پول واحد اروپاست. هر دو کشور روسیه و
قزاقستان از تولید‌کنندگان مهم نفت در منطقه و جهان به‌شمار می‌روند. ارزش پول ملی ترکیه و برزیل نیز در برابر دلار به‌شدت کاهش یافته است. براساس این گزارش، ارزش لیره ترک در برابر دلار 18.7درصد و ارزش رئال برزیل در برابر پول امریکا 23.14درصد کاهش یافته است. کشورهای با اقتصاد نوظهور امیدوارند با کاهش ارزش پول ملی خود به افزایش صادرات و رشد اقتصادی بیشتر خود کمک کنند.
کارشناسان می‌گویند ادامه این روند بیش از همه به کشورهای صادر‌کننده مواد اولیه به‌ویژه نفت ضرر وارد می‌کند زیرا هنگامی که به‌عنوان مثال ارزش یوان چین کاهش می‌یابد نشان‌دهنده آن است که رشد اقتصادی این کشورها کاهش یافته و هنگامی که رشد اقتصادی در این‌گونه کشورها پایین باشد تقاضا برای خرید نفت در آنها کاهش خواهد یافت. نتیجه آنکه؛ بهای نفت شاخص امریکا، وست تگزاس اینترمیدیت، در حال رسیدن به زیر 40دلار در هر بشکه رسید. اوضاع از این نظر آن‌قدر نابسامان شده که هیچ کارشناسی آن را پیش‌بینی نمی‌کرد. در همین راستا، سرمایه‌گذاران خارجی نیز درحال خارج کردن پول‌های خود از کشورهای با اقتصاد نوظهور به‌ویژه چین هستند؛ امری که اوضاع را از نظر اقتصادی و مالی برای آنها به‌شدت دشوارتر کرده است. تنها چین نیست که با مشکلات فراوان داخلی مواجه است. برزیل، ترکیه، روسیه و مالزی نیز با مشکلات عظیم سیاسی و اقتصادی دست به‌گریبان هستند.
در کنار مشکلات فراوان سیاسی و اقتصادی قدرت‌های نوظهور اقتصادی، مشکل کاهش قیمت موادخام اولیه در سراسر جهان نیز بعضی از این کشورها را به‌شدت آزار می‌دهد. کارشناسان بر این نظرند که خروج سرمایه از کشورهایی که قدرت‌های نوظهور اقتصادی به‌شمار می‌روند، به این زودی‌ها پایان نمی‌یابد.
کاهش علاقه به سرمایه‌گذاری
فایننشال‌تایمز اخیرا در گزارشی بااشاره به این مساله نوشته، رشد ضعیف اقتصادی، نوسان در ارزش ارزها و بحران‌های سیاسی سبب شده‌اند که قدرت‌های نوظهور اقتصادی جهان که زمانی امید شکوفایی اقتصاد جهانی بودند، اکنون به معضلی برای همین اقتصاد تبدیل شوند. به‌نظر می‌رسد سرمایه‌گذاران جهانی دیگر علاقه‌یی به سرمایه‌گذاری در کشورهایی نظیر برزیل، روسیه و چین ندارند. آنها به‌تدریج سرمایه‌های خود را از این کشورها خارج می‌کنند. بنا بر این گزارش، در ۱۳ماه گذشته (تا پایان ماه آگوست سال جاری) حدود ۹۴۰میلیارد دلار سرمایه از ۱۹کشور که قدرت نوظهور اقتصادی جهان به‌شمار می‌روند خارج شده است. سرمایه‌یی که از این کشورها خارج شده بیشتر از سرمایه‌یی است که در جریان بحران جهانی مالی و اقتصادی در سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹میلادی از این کشورها خارج شده است.
به نوشته فایننشال‌تایمز، آمار و ارقام‌ها نشان‌دهنده تغییراتی اساسی در جریان‌های مالی جهان است و دلیل آن نیز نرخ بهره اندک تاریخی در اروپا و ایالات‌متحده و رشد شدید اقتصادی در بسیاری از قدرت‌های نوظهور اقتصادی بوده است. در همین رابطه بود که از اواسط سال۲۰۰۹ تا اواسط سال۲۰۱۴ حدود دوهزار میلیارد دلار به این کشورها سرازیر شد و رشد اقتصادی این کشورها را افزایش داد. اما اکنون جهت سرمایه‌گذاری‌ها بار دیگر تغییر یافته و گفته می‌شود که سرعت این حرکت در هفته‌ها و ماه‌های آتی افزایش خواهد یافت.
