گروه جهان
زنگ برگزاری انتخابات زودهنگام در یونان با استعفای نابهنگام «الکسیس سیپراس» نخستوزیر جنجالی یونان نواخته شد. او روز پنجشنبه پس از هفتهها درگیری با شاخه تندرو حزب «سیریزا» در پارلمان کشورش درحالی که بیشتر اعضای آن خواهان متوقف کردن روند اصلاحات بودند، اعلام کرد که از پست خود استعفا میکند.
به گزارش اکونومیست، سیپراس در سخنرانی مستقیم خود با مردم یونان که از تلویزیون ملی این کشور پخش میشد، اعلام کرد که با توجه به روند پیش آمده زمان نخستوزیری او پس از هفت ماه برای ایجاد اصلاحات به سر آمده است. سیپراس در ادامه با اعلام استعفای خود راه را برای تشکیل دولت موقت باز کرد تا انتخابات آینده در بیستم سپتامبر (اواخر شهریورماه) برگزار شود. تصمیم جنجالی نخستوزیر همزمان با واریز وام اتحادیه اروپا گرفته شد. در این روز یونان برای بازپرداخت بدهیهای عقبافتادهاش 12میلیارد یورو وام از اتحادیه اروپا دریافت کرد. به گزارش رویترز آتن از این مبلغ برای پرداخت قسط 3.2میلیارد یورویی خود به بانک مرکزی اروپا استفاده خواهد کرد. صندوق کمکهای مالی اروپا، عصر چهارشنبه پرداخت مبلغ یاد شده به یونان را تصویب کرد. این بخشی از سومین کمک مالی به یونان در حدود 5 سال اخیر است. مجموع ارزش این کمک 86 میلیارد یوروست. تا پیش از این اعلام استعفا تمام احزاب سیاسی از نخستوزیر خواسته بودند که به انتخابات زودهنگام به علت اختلافات درون حزبی دست نزند زیرا چنین اقدامی باعث عقبماندگی کشور خواهد شد.
شکاف عمیق
با توجه به شکاف پیش آمده در حزب سیریزا، سیپراس گزینه دیگری برای انتخاب نداشت. شدت اختلافات درون حزب تا جایی پیش رفت که باعث شد شاخه تندروی حزب موسوم به «پلات فرم» خواستار لغو تمامی توافقات به عمل آمده با اتحادیه اروپا و بازگشت به واحد پولی سابق شدند. رهبری این شاخه تندرو را فردی به نام «پانایوتیس لفازانایس» بر عهده دارد که از مخالفان سرسخت خواستههای وامدهندگان است. او شب قبل از آنکه وام اتحادیه اروپا به حساب کشورش ریخته شود در مصاحبه رادیویی خواستار انتخاب واحد پول سابق کشور (دراخما) به عنوان واحد رسمی پول کشور شد و گفت: «دولتهایی که خواستههای نظام سرمایهداری را در کشور اجرا کردند باعث سوق دادن کشور به سوی ورشکستگی شدهاند بنابراین دولت چپگرای یونان نمیتواند این سیاست را ادامه دهد.» از نظر لفازانایس تنها راه برونرفت کشور از بحران مالی لغو کلیه توافقات به عمل آمده با اتحادیه اروپا و صندوق بینالمللی پول، عدم پرداخت بدهیهای خارجی، سرمایهگذاری داخلی است. او در پایان مصاحبهاش تاکید کرد: «شاخه تندرو حزب حاکم به اجرای خواستههای اتحادیه اروپا رای مثبت نخواهد داد.»
حزب حاکم سیریزا به رهبری « الکسیس سیپراس» 149نماینده در پارلمان دارد که تعداد 43 نفر از آنان به شاخه تندرو این حزب تعلق دارند و تاکنون به خواستهها و توافقات به عمل آمده با اتحادیه اروپا در پارلمان این کشور رای منفی دادهاند. الکسیس سیپراس، رهبر چپگرای سیریزا برای نخستین بار در سال 2009 نماینده پارلمان یونان شد و با بالا گرفتن بحران بدهیها تصمیم گرفت با شعار مخالفت با سیستم ریاضت اقتصادی وارد کارزار انتخابات شود. او با همین شعار توانست اکثریت رایهای داخلی را به دست بیاورد و نخستوزیر شود اما روند مذاکرات با تروییکا یعنی طلبکاران داخلی موجب شد تا سیپراس کمی از تندرویاش کم کند. او تنها چند ماه پس از رسیدن به پست نخستوزیری زمانی که نتوانست در مقابل خواسته تروییکا ایستادگی کند، اعلام کرد که خواسته آنها را در یونان به همهپرسی میگذارد. در این همهپرسی 61درصد یونانیها با قبول شرایط وامدهندگان برای اعمال ریاضت بیشتر مخالفت کردند. با وجود چنین حمایتی که نخستوزیر در مخالفت با ریاضت اقتصادی به دست آورد سررسید پرداخت بدهی به صندوق بینالمللی پول فرا رسید و به نخستوزیر نشان داد که نمیتواند با چنین اعمالی
کشور را از بحران اقتصادی نجات دهد. از این رو در آخر مجبور به پذیرش این بسته پیشنهادی شد تا بتواند از کمکهای بینالمللی برخوردار شود. همین مساله برای ایجاد موج انتقادها علیه او کافی بود.
بحران دموکراسی
با وجود آنکه بسته حمایتی یونان از سوی اتحادیه اروپا حمایت شده بود اما مخالفت داخلی درون یونان سیپراس را با بحران مشروعیت مواجه کرده است چراکه جریان درون پارلمان ثابت کرد که او دیگر نمیتواند به رای اعضای تندرو پارلمان تکیه کند. به گزارش گاردین، زمانی که سیپراس دریافت چنین حمایتی دیگر از او و لایحههایش انجام نمیگیرد تصمیم گرفت تا با فراری رو به جلو کشور را در مقابل توافق سه سالهیی که با تروییکا انجام داده، حمایت کند. با توجه به این روند سیریزا نیاز دارد تا حتما در انتخابات پیروز شود اما پیشبینی میشود که استعفای سیپراس که چهرهیی همچنان محبوب در میان یونانیهاست تاثیر بسزایی در کاهش رای طرفداران سیریزا داشته باشد. از دلایل دیگری که ممکن است حیات آینده حزب سیریزا با خطر مواجه شود، این است که شخصی تندرو همانند لفازانایس خودش را آماده میکند تا بر جایگاه قبلی سیپراس تکیه کند. در این صورت پیشبینی میشود که تنها 6درصد آرا برای حزب کسب شود.
با این حال پس از اعلام استعفا این «یانوس کامنئوس» رهبر حزب راستگرای یونانیان مستقل بود که اعلام کرد از سیپراس حمایت میکند. او در این باره گفت: «آمادهایم تا با یکی از جناحهای چپ کشور ائتلاف تشکیل دهیم.» این درحالی است که حزب یونانیان مستقل تنها 3درصد از حمایت یونانیها را داراست. نتیجه انتخابات هرچه که باشد قطعا باید یک دولت طرفدار اروپا که متعهد به اجرای اصلاحات باشد روی کار بیاید تا یونان به سلامت از بحران بدهیها گذر کند.