گروه ایران
اواخر هفته گذشته آسوشیتدپرس اعلام کرد آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران مجوز داده برای بازدید از سایت پارچین از کارشناسان ایرانی استفاده کند. آسوشیتدپرس مدعی شد، طبق سندی محرمانه که به دست این خبرگزاری رسیده، توافقی میان ایران و آژانس به عمل آمده که براساس آن قرار است متخصصان ایرانی از سایتها و مراکز موردنظر آژانس بینالمللی انرژی اتمی عکس و فیلم تهیه کرده و دراختیار این نهاد بینالمللی قرار دهند. باتوجه به این واقعیت که این روزها دولت امریکا در کشوقوس متقاعد کردن نمایندگان کنگره این کشور برای به تصویب رساندن توافق هستهیی میان ایران و گروه 1+5 قرار دارد، انتشار این گزارش سبب بازتاب گستردهیی در میان رسانههای خبری همچنین مخالفان توافق صورت گرفته در وین شده است. درحالی که مخالفان معتقدند که این توافق میان ایران و آژانس، از عرف رایج در روند بازرسیهای آژانس بینالملل انرژی اتمی به دور است، جان کری وزیر خارجه امریکا اعلام کرده است، سند پارچین مانند یک قرارداد معمولی میان آژانس و اعضای آن است. ازسوی دیگر بهدلیل آنکه یوکیو آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی از دراختیار گذاشتن اسناد توافق میان ایران
و آژانس به نمایندگان جمهوریخواه خودداری کرده بود، سناتور گراهام رییس جمهوریخواه کمیته تخصیص بودجه سنای امریکا تهدید کرده است: در صورتیکه آژانس کپی این توافق را دراختیار سنا قرار ندهد، امریکا کمکهای مالی خود را به این نهاد بینالمللی قطع خواهد کرد. در همین خصوص باتوجه به اینکه در روزهای اخیر آژانس اعلام کرده است، برای بررسی فعالیتهای هستهیی ایران به یک میلیون دلار اضافه بودجه در ماه نیاز دارد، بهنظر میرسد که گزارش اخیر آسوشیتدپرس، حربه جدیدی برای مخالفان توافق هستهیی در جهت سنگاندازی در مسیر اجرایی شدن برجام شده است.
فعالیتهای ایران مورد تایید است
در همین راستا یوکیو آمانو مدیرکل آژانس در بیانیهیی مرتبط با خبر منتشر شده از آسوشیتدپرس اعلام کرد: «اظهارات مطرح شده مبنی بر اینکه آژانس بینالمللی انرژی اتمی مسوولیت بازرسیهای هستهیی را به ایران محول کرده است موجب ناخرسندی است. چنین اظهاراتی تصویری نادرست از روش ما در انجام مسوولیت مهم راستیآزمایی ارائه میکند. ترتیبات جداگانه مربوط به نقشه راه موردتوافق میان ایران و آژانس در ماه جولای محرمانه بوده و من برای عدم افشای آن تعهد حقوقی دارم همچنانکه برای صدها ترتیبات دیگر صورت گرفته با سایر اعضای آژانس تعهد مشابهی دارم. با این وجود میتوانم بگویم که این توافق به لحاظ فنی مناسب و منطبق با رویههای استاندارد ماست. این ترتیبات به هیچوجه استانداردهای پادمان را موردمصالحه قرار نمیدهد.» به گزارش ایسنا، یوکیا آمانو در پایان تاکید کرد: «نقشه راه بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی یک توافق بسیار محکم با زمانبندی مشخص بوده و به ما کمک خواهد کرد تا مسائل گذشته و حال در ارتباط با برنامه هستهیی ایران را روشن کنیم.» در همین راستا سرج گس یکی از سخنگویان آژانس نیز در واکنش به گزارشهای منتشر شده درباره جزئیات
توافق محرمانه این نهاد بینالمللی با ایران گفت: «توافق جداگانه با ایران با الزامات مورد تایید آژانس بینالمللی انرژی اتمی سازگار است.»
توافق میان ایران و آژانس محرمانه است
ازسوی دیگر رضا نجفی سفیر ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در واکنش به این جریان گفت: «ما انتظار داریم که جنجالهای رسانهیی تا روز اجرای توافق برجام و حتی بعد از آن هم احتمالا ادامه پیدا کند، بنابراین اینگونه خبرسازیها هدفشان این است که روند بررسی اجرای برجام و تصویبش و بعد هم اجرای برجام را تحتتاثیر قرار دهند. آن چیزی که مسلم است توافقی است که ایران با آژانس دارد، بخشی از آن محرمانه است یعنی نقشه راه، یک بخشی از آن آشکار است که منتشر شده و ضمایمی دارد که راجع به برخی ترتیبات خاص است که این ترتیبات خاص محتویاتش محرمانه است و نه ایران و نه آژانس نمیتوانند این محتوا را آشکار کنند و تعهد دارند، بهخصوص آژانس تعهد دارد که محتوای این ترتیبات را محرمانه نگه دارد، بنابراین نه ما و نه آژانس درباره خبرهایی که ممکن است در رسانهها منتشر شود، نمیتوانیم هیچ نظری بدهیم.» به گزارش ایلنا، سفیر کشورمان در آژانس در پاسخ به سوالی درباره اینکه نشست یک روزه شورای حکام هفته آینده برای بررسی راستیآزمایی برجام و تبعات مالی آن بر بودجه آژانس برگزار میشود و مدیرکل هم در این ارتباط گزارشی را منتشر و برای مطالعه دراختیار
اعضای شورای حکام و آژانس قرار داده است، گفت: «زمانی که توافق ژنو انجام شد و طبق توافق ژنو آژانس موظف شد که راستیآزمایی کرده و بر برخی اقدامات داوطلبانه ایران نظارت کند. آن زمان هم شورای حکام یک جلسه ویژه برگزار کرد که به مدیرکل این اختیار را بدهد و همینطور بودجه دراختیارش قرار بدهد که وظایفش را طبق توافق ژنو انجام دهد. حالا که بحث توافق برجام است و وظایفی که آژانس دارد، مدیرکل آژانس نیاز دارد مجوزی از شورای حکام اخذ کند و بههمین دلیل یک گزارش چند صفحهیی منتشر کرده که وظایف آژانس را طبق برجام و همینطور ادامه روند کنونی مشخص کرده است. این نیازمند آن است که شورای حکام گزارش مدیرکل را تایید کند و به وی مجوز بدهد و همینطور نیاز به بودجه دارد که این بودجهاش بخشی داوطلبانه خواهد بود و از طریق کمکهای داوطلبانه کشورها جمعآوری خواهد شد و بخشی از آن هم که مربوط به اجرای پادمان است.»
آژانس به تعهدات خود پایبند بوده است
همچنین بهروز کمالوندی معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشور، مطالب منتشره در برخی رسانههای خارجی مبنی بر دسترسی به اطلاعات مربوط به توافق ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی را گمانهزنی دانست. وی گفت: «آژانس تاکنون به تعهدات خود درخصوص حفظ اسناد و اطلاعات محرمانه توافق دوجانبه با کشورمان پایبند مانده و اقدامی حاکی از نقض این تعهدات انجام نگرفته است. همچنین در برنامه همکاری ایران و آژانس برای حلوفصل موضوعات گذشته، ملاحظات کشورمان مدنظر قرار گرفته و این برنامه به خوبی پیش میرود، بههمین منظور در چارچوب اقدامات اولیه اطلاعات مرتبط با سوالات مدنظر آژانس را تا پیش از موعد مقرر یعنی 15آگوست ارائه کردیم که آژانس نیز با صدور بیانیهیی آن را اعلام کرد.»