هشدار دولت به رشد منفی صنعت، معدن و فولاد
گروه صنعت و معدن|
در حالی آخرین آمار تولید کالاهای منتخب «صنعتی، معدنی و پتروشیمی» حاکی از رشد منفی در 29 کالای مهم است که به اذعان وزارت صنعت، معدن و تجارت، اگر این روند کاهشی ادامه یابد، تجربه دوباره رشد منفی دور از انتظار نیست. در جداولی که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در اختیار «تعادل» قرار گرفت، بیشترین رشد صنعت مربوط به «خودرو» آن‌هم نه فقط در بخش خودرو سواری، بلکه در مجموع سواری‌ها، کامیون کشنده، کمباین و اتوبوس و مینی‌بوس است که 26درصد رشد داشته است. بقیه کالاهای صنعتی مهم در مجموع، با رشد منفی یا رشد مثبت نهایتا یک‌درصدی همراه شده‌اند که این موضوع، هشدار جدی وزارت متبوع را به دنبال داشته است. اوضاع صنایع معدنی و پتروشیمی که از صنعت هم بدتر است. در این گروه‌ها، حتی به یک گروه کالایی نیز امیدی نیست و آمارها نشان از افت شدید شاخص تولید دارد. مقایسه آمار تولید کالاهای منتخب صنعتی حاکی از افت تولید در 15کالای مختلف صنعتی در بهار امسال است. در همین حال وضعیت تولید در گروه کالاهای منتخب معدنی نیز چندان مساعد نیست. به‌گونه‌یی که از میان 13کالای منتخب معدنی، 7کالا قلم کالای معدنی رشد منفی را در عملکرد 3ماهه خود به ثبت
رسانده‌اند. در گروه پتروشیمی نیز از دسته‌بندی 13کالای منتخب، 7 گروه فعالیت با افت تولید در 3 ماهه نخست سال جاری مواجه شده‌اند.
بر اساس این گزارش، در گروه اقلام صنعتی، تولید اقلام وانت، ماشین لباسشویی و تراکتور با کاهش 93/50درصدی، 36/48درصدی و 11/41درصدی، بیشترین افت تولید را در 3ماهه نخست سال جاری در گروه صنعت تجربه کرده‌اند. در گروه معدن و صنایع معدنی هم، بیشترین افت تولید مربوط به کنسانتره زغال‌سنگ است که با افت 4/63درصدی، نخستین نمره منفی گروه معدن و صنایع معدنی است. پس از کنسانتره زغال‌سنگ، تولید کاشی و سرامیک با 8/35درصد و سیمان با 5/12درصد کاهش در رده دوم و سوم قرار دارند. همچنین در گروه پتروشیمی، بیشترین افت تولید در گروه پلی‌کربنات‌ها رخ داده که افت تولید 53/73درصدی را تجربه کرده‌اند. در همین حال تولید رزین اپوکسی و استایرن بوتادین رابر به ترتیب با افت تولید 23/59 درصدی و 86/37درصدی مواجه شده‌اند.
نگرانی دولت از توقف رشد
بر اساس این گزارش، وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده است: «در صورت ادامه این روند، رشد صعودی سال گذشته متوقف می‌شود که این امر نگران‌کننده خواهد بود و با کاهش تدریجی تولیدات مطمئنا دوباره صنعت با رشد منفی مواجه خواهد شد.» سیاست‌های دولت در زمینه خروج غیرتورمی از رکود، تمرکز عمده در بخش تولید یا همان عرضه است و سیاست‌های تعریف‌شده در بخش تقاضا تاکنون به‌صورت جدی اجرا نشده است. همین امر دلیل عمده کاهش تولید محصولات منتخب صنعتی پیش‌بینی می‌شود؛ چراکه اقدامی در جهت تحریک تقاضای کالاهای صنعتی صورت نگرفته است. در این زمینه راهکار اساسی و اثربخش، «تحریک تقاضا» و «اجرای برنامه‌های توسعه صادرات» معرفی شده است. به اذعان وزارت صنعت، در صورتی که روند کنونی ادامه یابد، احتمال بازگشت به دوران رکود بسیار زیاد است؛ رکودی که عمق آن بیشتر از قبل خواهد بود.
«خودرو» بزرگ‌ترین امید صنعت
در این بین، نقطه تکیه وزارت صنعت برای رشد تولید، همچنان روی صنعت خودروست. در این گروه، تولید انواع خودرو سواری در 3ماهه نخست سال جاری با رشد 64/26درصدی همراه بوده است. در مدت یاد شده به میزان 243هزار و 522 دستگاه انواع خودرو سواری تولید شده، در حالی که میزان تولید این کالا در 3ماهه نخست سال گذشته، 192هزار و 295دستگاه بوده است. در همین حال، میزان تولید انواع کامیون کشنده در 3ماهه نخست سال جاری با رشد 32/48درصدی همراه شده است. در این مدت به تعداد 3هزار و 128دستگاه کامیون کشنده تولید شده، در حالی که میزان تولید این کالا در مدت مشابه نخست سال گذشته، 2هزار و 109دستگاه بوده است. همچنین میزان تولید کمباین با رشد 207 درصدی در 3ماهه نخست سال جاری همراه بوده است. تولید اتوبوس و مینی‌بوس نیز در این مدت با رشد 46/19درصدی همراه شده است. با این حال، عملکرد صنعت خودرو در همه گروه‌ها مثبت نیست. به گونه‌یی که تولید انواع وانت افت 93/50درصدی را در 3ماهه نخست سال جاری ثبت کرده است. در مدت یاد شده، به تعداد 15هزار و 204دستگاه وانت تولید شده، در حالی که میزان تولید این کالا در مدت مشابه سال گذشته، 30هزار و 985دستگاه بوده است.
عملکرد3ماهه وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنین حاکی از افت تولید 11/41درصدی تولید تراکتور است. به گونه‌یی که از ابتدای سال جاری تا پایان خردادماه، به تعداد 3هزار و 40دستگاه تراکتور تولید شده است، در حالی که این رقم در 3ماهه نخست سال گذشته 5هزار و 162دستگاه بود. نکته قابل تامل در عملکرد 3ماهه وزارت صنعت، اوضاع نابسامان صنعت لوازم خانگی است. به گونه‌یی که تولید انواع تلویزیون تخت، یخچال و فریزر و همچنین ماشین لباسشویی به ترتیب با افت 38/33 درصدی، 5/35درصدی و 36/48درصدی، روند کاهشی را در 3ماهه نخست سال جاری در پیش گرفته‌اند.
اوضاع وخیم صنعت فولاد
اوضاع نامناسب صنعت در حالی است که بخش معدن و صنایع معدنی که همواره به عنوان نقطه قوت وزارت صنعت به شمار می‌رفت نیز نتوانست عملکرد قابل قبولی از خود به ثبت برساند. کاهش تقاضای مواد معدنی به دنبال رکود و افت ساخت‌وسازها دلیل اصلی کاهش تولید مواد و محصولات معدنی عنوان شده است. در این گروه، فولاد به عنوان استراتژیک‌ترین رشته فعالیت بخش صنایع معدنی توانسته است تولید خود را تنها 6/0درصد ارتقا دهد؛ رقمی که تناقضی آشکار با افق چشم‌انداز صنعت فولاد به شمار می‌رود. در 3 ماهه نخست سال جاری، 4میلیون و 317هزار و 38 تن فولاد خام تولید شده است. میزان تولید این کالا در مدت مشابه سال گذشته، 4میلیون و 292هزار و 91تن بوده است. در همین حال، مقایسه میزان تولید فولاد خام در اردیبهشت‌ماه و خردادماه سال جاری حاکی از افت 7/1درصدی این کالا در خردادماه است. نکته قابل توجه در گروه فولاد و محصولات فولادی افت تولید محصولات فولادی است. در 3ماهه نخست سال جاری تولید انواع محصولات فولادی با افت 3/8 درصدی همراه شده است. تولید محصولات فولادی در مدت یاد شده 4میلیون و 86هزار و 205تن بود، در حالی که میزان تولید این کالا در 3ماهه نخست سال گذشته،
4میلیون و 457هزار و 675تن ثبت شده است. این میزان افت تولید محصولات فولادی می‌تواند حاکی از کاهش تقاضای این کالا در بازار و به دنبال آن تغییر سیاست شرکت‌ها در جهت کاهش تولید باشد.
آمار بد سنگ‌آهن و سیمان
به دنبال کاهش تولید محصولات فولادی، تولید سنگ‌آهن نیز در 3ماهه نخست سال جاری با افت 4/4درصدی مواجه شده است. میزان تولید سنگ‌آهن در مدت یادشده، 7میلیون و 672هزار و 743تن بوده است. این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته، به میزان تولید کاتد مس نیز در 3ماهه نخست سال جاری با افت 3/5درصدی همراه شده و از 47هزار و 564تن در 3ماهه نخست سال گذشته، به 45هزار و 54تن در 3ماهه نخست امسال رسیده است. علاوه بر این، صنعت سیمان نیز نتوانست در 4ماهه نخست امسال، عملکرد مثبتی را به ثبت برساند. در مدت یادشده 15میلیون و 774تن سیمان تولید شده است که این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، با افت 5/12درصدی همراه شده است. در گروه معدن و صنایع معدنی، تولید آلومینا، کنسانتره زغال‌سنگ و کاشی و سرامیک نیز رشد منفی را در کارنامه فصل نخست سال جاری به ثبت رسانده‌اند.
افت تولید پلیمر و پتروشیمی
در گروه پتروشیمی نیز 7 شاخه فعالیت، رشد منفی را در 3ماهه نخست سال جاری تجربه کردند. در این مدت، بیشترین افت تولید در گروه پلی‌کربنات‌ها رخ داده که میزان تولید این کالا در فصل نخست سال جاری، افت 53/73درصدی را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است. همچنین میزان تولید رزین اپوکسی در مدت یادشده با افت 23/59 درصدی همراه شده است. تولید استایرن بوتادین رابر با افت 86/37 درصدی عملکرد منفی را در 3ماهه نخست امسال ثبت کرده است. در همین حال، تولید اتیلن‌پلی‌ترفتالات با افت 38/23درصدی در 3ماهه نخست امسال مواجه شده است. در گروه محصولات شیمیایی و پلیمری، مجموع تولید محصولات پلیمری با 47/6درصد رشد در 3ماهه نخست همراه شد؛ این در حالی است که مجموع تولید محصولات شیمیایی با افت 27/0- درصدی در 3ماهه نخست امسال مواجه شده است.
