عبدالمجید شیخی مشاور وزیر اسبق جهاد کشاورزی و عضو هیات علمی دانشگاه و در پاسخ به این سوال که راهبرد دولت در زمینه کشاورزی در دوره پس از تحریم چگونه باید باشد، گفت: بخش کشاورزی کمترین میزان وابستگی را به خارج دارد و در واقع این بخش قبل و بعد از تحریم مسیر خودش را طی می‌کند.
وی افزود: اما چگونگی پیمودن مسیر بستگی دارد به اینکه دولت چقدر به سمت سرمایه‌گذاری بیشتر در زیربناهای بخش کشاورزی توجه کند.
این استاد دانشگاه بااشاره به اینکه بعضی تلقی اشتباهی از سیاست‌های اصل44 قانون اساسی داشته‌اند، اظهار داشت: از آنجا که این اصل از قانون اساسی به خصوصی‌سازی و کاهش تصدی‌گری دولت تاکید دارد تصور برخی این است که حتی دولت نباید در زیرساخت‌های بخش‌ها و زیربناها هم سرمایه‌گذاری داشته باشد.
شیخی با بیان اینکه بارها تاکید شده که بخش کشاورزی با این حالت رها شده ما را به مرز خودکفایی نمی‌رساند، گفت: باید الگوی آب و الگوی کشت در کشاورزی اجرایی شود، تغییر کاربری ممنوع و تکلیف جای اراضی کشاورزی را معین کرده و روی توسعه تولید و افزایش بهره‌وری متمرکز شویم.
وی بااشاره به استدلال غلط برخی در مورد کاهش تولید به‌دلیل منابع محدود آبی، گفت: اگر چه کمبود آب کشور یک واقعیت است و همه به آن اذعان داریم ولی این توجه را ندارند که ما چهار برابر بیش از نیاز ضروری آب مصرف می‌کنیم.
بهره‌گیری از روش‌های نوین آبیاری مصرف آب را به یک‌چهارم کاهش می‌دهد
این کارشناس اقتصادی بیان داشت: با اجرای روش‌های نوین و بومی آبیاری می‌توانیم مصرف آب را به یک‌چهارم کاهش و تولید را دست‌کم به دو برابر افزایش دهیم و به این ترتیب بهره‌وری آب را به 6 برابر برسانیم. مشاور وزیر اسبق جهاد کشاورزی تصریح کرد: با برداشته شدن تحریم‌ها این استعداد وجود دارد که سرمایه‌های زیادی را در زمینه توسعه زیرساخت‌های بخش کشاورزی فراهم کنیم ولی این مشروط است به اینکه دولت از خودسانسوری که برای خودش در سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی فراهم آورده رها شود.
واردات محصولات کشاورزی
در فصل برداشت به مصلحت تولید نیست
وی در پاسخ به این سوال که در حوزه تنظیم بازار و تجارت (واردات و صادرات) سیاست دولت در دوران پس از تحریم چگونه باید باشد، گفت: واردات محصولات نهایی کشاورزی و ورود آن به بازار به‌خصوص در فصل برداشت به مصلحت تولید و کشاورزان نیست.
مشاور وزیر اسبق جهاد کشاورزی بیان داشت: متاسفانه هیچ جدول زمانبندی تکلیفی برای تنظیم بازار محصولات کشاورزی وجود نداشته و همواره این بخش از فقدان برنامه برای توزیع و ذخیره‌سازی ستاده‌ها و نهاده‌ها در بازار رنج برده است. شیخی تصریح کرد: اگرچه مجلس مسوولیت تنظیم بازار محصولات کشاورزی را پس از برداشت به‌عهده وزارت جهاد کشاورزی سپرد اما هنوز شاهد اعمال سیاست‌های یکپارچه در تنظیم بازار نهاده‌ها و ستاده‌ها نیستیم.
وی افزود: باید مراقب بود تا در دوران پس از تحریم محصولات وارداتی کشاورزی جایگزین تولید داخلی نشود و در عوض بتوانیم با تسهیلات حمایتی درراستای افزایش تولید، خودکفایی و خوداتکایی و افزایش صادرات گام برداریم.
سود تولید محصولات کشاورزی
نصیب دلالان و واسطه‌ها می‌شود
این استاد دانشگاه گفت: مانند بازار داخلی که واسطه‌ها بیشترین سود را از بخش کشاورزی می‌برند عمده افرادی که از بازارهای صادرات محصولات کشاورزی هم سود می‌برند واسطه‌ها هستند. باید به تشکل‌های تولیدی کشاورزی به‌خصوص تعاونی مجوز واردات نهاده‌های کشاورزی و صادرات مازاد محصولات داده شود تا ارزش افزوده تجارت نصیب تولیدکنندگان زحمتکش و کم‌توقعی شود که سهم سود عمده آنها کمتر از 10درصد سودهای بادآورده‌یی است که فعالان بخش تجاری و دلالان می‌برند. باید زمینه را برای بهره‌مند شدن بیشتر تولیدکنندگان فراهم کرد.
به گزارش فارس، مشاور وزیر اسبق جهاد کشاورزی در پاسخ به این سوال که در زمینه تولید و تنظیم بازار داخلی چگونه باید عمل کرد و آیا دولت در این بخش باید به کمک تولیدکننده بیاید، اظهار داشت: اگرچه در کشورهای توسعه‌یافته به‌دلیل به‌کارگیری برخی سیاست‌ها کشاورزی سودده است اما با این وجود هنوز هم حاضر نشده‌اند که از پشتیبانی و حمایت کشاورزی کنار بکشند لذا در دور‌ه‌های مختلف تجاری موافقتنامه عمومی تعرفه و تجارت (گات) و بعد در سازمان تجارت جهانی هرگز حاضر نشدند روش‌های مختلف حمایت به‌خصوص تعرفه‌های حمایتی خود را از کشاورزی بردارند.
وی با بیان اینکه حمایت از کشاورزی باید همه‌جانبه باشد، افزود: انتقال فناوری جدید به سر مزرعه، ایجاد تشکل‌های اقتصادی در بخش‌های کشاورزی و تقویت تشکل‌های موجود ازجمله مواردی است که در بخش کشاورزی باید مورد حمایت دولت قرار گیرد.
شیخی با بیان اینکه تحقیق، آموزش، اجرا، ترویج و بهره‌برداران 5حلقه عامل موثر در بخش کشاورزی هستند، گفت: فعالیت‌های تحقیقاتی از طریق آموزش باید به بخش اجرایی منتقل شده و از طریق ترویج باید به دست بهره‌برداران برسد.
مشاور وزیر اسبق جهاد کشاورزی با بیان اینکه 5حلقه مذکور باید ارتباط منسجم‌تری با هم داشته باشند، بیان داشت: متاسفانه حوزه «تصمیم‌گیری-تصمیم‌سازی، سیاست‌سازی- سیاست‌گذاری» کارش را مجزا انجام می‌دهد و «بهره‌برداران» هم مجزا کار خودشان را می‌کنند و ارتباط این دو جبهه بسیار ضعیف و در بسیاری جهاد مقطوع است.
به عبارتی دیگر حتی اگر بهترین تصمیمات و سیاست‌ها اتخاذ شود در مزرعه به منصه ظهور و عمل نمی‌رسد.
وی افزود: بزرگ‌ترین ضربه به بخش کشاورزی بر اثر نبود ترویج است و تا این حلقه مفقوده تکمیل نشود کشاورزی چه بعد و چه قبل از تحریم همچنان در شرایط سکون و رکود فعلی باقی خواهد ماند.
بزرگ‌ترین کاستی، بخش فرهنگ و مدیریت جهادی است. به‌خصوص برای تحول در این بخش نیاز به یک ترویج پیاده‌نظام با روحیه جهادی جهادگران جهاد سازندگی داریم.
