گروه جهان
ترکیه چهارشنبه اعلام کرده: ائتلافی به رهبری امریکا بهزودی حملهیی جامع را علیه شبهنظامیان گروه تروریستی داعش از پایگاههای هوایی ترکیه آغاز خواهد کرد.اما سوریه هرگونه اقدام نظامی بدون هماهنگی با دمشق را نقض حاکمیت ملی خود خوانده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، ترکیه به عنوان یکی از اعضای پیمان ناتو ماه گذشته با استفاده از ائتلاف امریکا از پایگاههای هوایی خود موافقت کرد. گفته میشود که 2کشور همچنین برای ایجاد یک منطقه امن هوایی در نواحی مرزی ترکیه و سوریه (در حوالی80 کیلومتر مرز ترکیه) نیز توافق کردهاند.
بنا بر این گزارش، مولود چاووشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه، در دیدار با جان کری، همتای امریکایی خود، در مالزی گفته ترکیه بهزودی مبارزه با گروه تکفیری صهیونیستی داعش را در شمال سوریه آغاز میکند. وزیر خارجه در پاسخ به پرسش یک خبرنگار در حاشیه نشستهای سالانه اتحادیه کشورهای جنوب شرقی آسیا اطمینان داد: «اکنون ما با امریکا، مخالفان میانهرو را آموزش میدهیم و آنها را مجهز میکنیم. همچنین بهزودی و بهشکلی موثر نبرد خود را علیه داعش آغاز میکنیم.»کری و چاووشاوغلو در حاشیه اجلاس اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا در کوالالامپور، پایتخت مالزی با یکدیگر دیدار کردند. کری گفته تصمیم اخیر دولت ترکیه در موافقت با استفاده از هواپیماهای امریکایی از پایگاه هوایی اینجرلیک جهت اجرای عملیات در داخل مرزهای سوریه کمک بزرگی به مقابله با داعش است. تاکنون، هواپیماهای امریکایی برای انجام عملیات نظامی در سوریه از پایگاههای واقع در منطقه خلیجفارس یا از عرشه ناوهای هواپیمابر امریکایی به پرواز در میآمدهاند که مستلزم سوختگیری حین پرواز و محدودیت دامنه عملیات بوده است.
بهگفته وزیر خارجه ترکیه، هواپیماهای امریکایی بهتدریج وارد پایگاه اینجرلیک میشوند. گزارشهای خبری ار ترکیه حاکی از ورود تعدادی هواپیما و هواپیما بدون سرنشین امریکایی به اینجرلیک است. بنا بر این گزارش، پس از آنکه در تابستان سال گذشته، نیروهای داعش چند شهر عراق را تصرف کرد، چندین کشور جهان، از جمله چند کشور منطقه خاورمیانه، برای متوقف کردن پیشروی این نیروها، ائتلاف ضد داعش را به رهبری امریکا تشکیل دادند. هدف از تشکیل این ائتلاف حمله هوایی به نیروهای داعش در عراق و سوریه بود؛ هر چند برخی از کشورهای عضو ائتلاف گفتند که عملیات هوایی خود را به هدفهای داخل مرز عراق محدود میکنند. با وجود اینکه ترکیه حدود 800کیلومتر مرز مشترک با سوریه دارد و قسمتی از اراضی تحت اشغال دولت اسلامی با ترکیه هممرز است، دولت ترکیه از مشارکت یا کمک به عملیات نظامی ائتلاف خودداری ورزیده و ظاهرا فشار ایالات متحده هم در این مورد موثر نبود. دولت ترکیه تنها متعهد شده بود از عبور داوطلبان و پیوستن به داعش از طریق خاک ترکیه جلوگیری کند. تغییر در موضعگیری دولت ترکیه در پی حمله انتحاری و کشته شدن بیش از 30نفر صورت گرفت.
برای موضعگیری دولت ترکیه دلایل متفاوتی ارائه شده بود از جمله اینکه احتمالا مقامات آن کشور که بهشدت با ادامه حکومت بشار اسد، رییسجمهوری سوریه مخالف هستند، نگران بودند جنگ با داعش باعث کاهش فشار بر ارتش سوریه شود و دست نیروهای دولتی را برای حملات شدیدتر علیه مخالفان میانهرو بشار اسد باز بگذارد. دلیل دیگری که ارائه شد، این بود که با توجه به درگیری شبهنظامیان کرد با نیروهای داعش، ورود ترکیه به جنگ به معنی همسویی با کردها و احتمالا کردهای مخالف دولت ترکیه بود. همچنین گفته میشد که ارتش ترکیه براساس تجریه چندین سال مقابله با شبهنظامیان کرد مخالف، به این نتیجه رسیده بود که عملیات هوایی علیه گروههای شبهنظامی داعش کارآیی چندانی ندارد.
چند هفته پیش، یک حمله انتحاری پرتلفات در داخل خاک سوریه و همچنین کشته شدن چند نظامی ترکیه در اثر تیراندازی از داخل مرز سوریه، موضع دولت ترکیه دستخوش تغییر شد و سپس اعلام کرد که به هواپیماهای امریکایی اجازه استفاده از پایگاه اینجرلیک برای حمله به مواضع داعش در سوریه را میدهد. جان کری پس از ملاقات با وزیر خارجه ترکیه گفته ایالات متحده تلاش خود برای یافتن راهحلی سیاسی برای بحران سوریه را افزایش خواهد داد.
تکذیب توافق واشنگتن با ترکیه
علیه کردهای سوری
همچنین یک مسوول امریکایی اخبار منتشر شده مبنی بر اینکه پنتاگون به نیروهای کرد سوری اجازه نخواهد داد در منطقه حائل مد نظر واشنگتن و آنکارا حضور داشته باشند را تکذیب کرده است. گزارش خبرگزاری آناتولی ترکیه به نقل از این مقام امریکایی که خواست نامش فاش نشود، گزارش داده است: «همچنان مذاکرات در مورد جزییات پاکسازی مناطق مرزی سوریه و ترکیه از اعضای داعش ادامه دارد و هنوز هیچ مکانیسمی در این خصوص تعیین نشده است.»
وی افزوده است: «ما با شرکای ترک خود در مورد گامهای آتی دست به اقداماتی میزنیم. ائتلاف تحت رهبری امریکا خود را موظف میبیند که به حمایت از نیروهای ضد داعش از جمله کردهای سوریه و عربها و ترکمانها ادامه دهد تا داعش از مناطق شمالی سوریه بیرون رانده شود.»
پیشتر مسوولانی در ترکیه اعلام کرده بودند که بر اساس توافق با امریکاییها کردها حق فعالیت در منطقه حائلی که قرار است در شمال سوریه ایجاد شود را ندارند. این مسوول امریکایی خاطرنشان کرد که نیروهای ضد داعش از مه 2015 پیشروی چشمگیری در شمال سوریه داشتهاند و با پشتیبانی ائتلاف با بیش از 2200 حمله هوایی، توانستهاند 5400کیلومتر مربع را بازپس بگیرند.