گروه انرژی الچین یوسفی
«ال‌ان‌جی» را شاید بتوان یکی از مهم‌ترین فرصت‌های از دست رفته و تاحدودی بازگشت‌ناپذیر در ایران تلقی کرد. فرصتی که به واسطه سوءمدیریت همچنین تحریم‌ها هر روز کمرنگ‌تر از روز قبل شد. بسیاری اعتقاد دارند اکنون دنیا با مازاد ال‌ان‌جی مواجه است؛ اما در مقابل نیز عده‌یی هنوز فرصت‌هایی را برای ایران که دومین دارنده منابع گاز طبیعی در جهان است درنظر می‌گیرند. «تعادل» در این گزارش تحرکات ایران در تولید ال‌ان‌جی در آستانه اجرایی شدن لغو تحریم‌ها را در گفت‌وگو با مرتضی بهروزی‌فرد کارشناس موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی بررسی کرده است. او اعتقاد دارد اگر ایران اکنون تولید ال‌ان‌جی را آغاز نکند، فرصت برایش به‌طور کامل از دست خواهد رفت. به گزارش «تعادل» به نقل از ال‌ان‌جی ژورنال، شرکت فرانسوی نفتی توتال علاقه خود را نسبت به ازسرگیری پروژه‌های پتروشیمی از قبیل تولید هیدورکربن، گاز مایع و صادرات این محصولات در ایران نشان داده است. این شرکت که در سال2006 ایران را ترک کرد در آن زمان مشغول کار در پروژه‌های LNG در پارس جنوبی بود. با رسیدن به توافق هسته‌یی بین ایران و 6قدرت جهانی، پاتریک پویان مدیرعامل شرکت توتال علاقه‌مندی خود
را در پروژه‌های نفتی و گازی ایران اعلام کرده و می‌گوید: «اول از همه ما به‌دنبال نزدیک شدن به پروژه‌های LNG در ایران هستیم. از طرفی همکاری با ایران در سرمایه‌گذاری در پروژه‌ها تا حد زیادی به شرایطی که دولت ایران برای سرمایه‌گذاران خارجی تعیین می‌کند، بستگی دارد.» یک مقام ارشد گاز ایران در این زمینه می‌گوید: ما در حال مذاکره با شرکت‌های مختلف برای استفاده در پروژه‌های FLNG هستیم تا بتوانیم صادرات گاز ایران به اروپا را قبل از سال2020 انجام دهیم. ایران با داشتن 34تریلیون متر مکعب ذخایر گاز طبیعی، یعنی حدود 18درصد از کل گاز طبیعی جهان، این پتانسیل را دارد که به یکی از صادرکنندگان گاز طبیعی در جهان تبدیل شود. البته این کشور برای بازسازی صنعت گاز خود به سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی نیاز دارد. ایران در این زمینه فعالیت‌هایی از قبیل اهداف تعیین شده برای تولید 70میلیون تن LNG از پارس جنوبی، پارس شمالی، فردوسی و میدان گازی گلشن که برای تولید 6نوع محصول LNG درحال راه‌اندازی بود، انجام داده است اما با شروع تحریم‌ها همه این پروژه‌ها به حالت تعلیق در آمد. در سمت دیگر گاز پروم روسیه نیز از سرمایه‌گذاران مشتاق در به‌دست آوردن
جایگاه قوی در ایران بوده و هست. در پی گفت‌وگوهای گازپروم با شرکت ملی گاز ایران بعد از توافق هسته‌یی، نمایندگان این شرکت اعلام می‌کنند که ایران یک منبع مهم برای عرضه گاز بوده که در حال ورود به بازار جهانی است.
کمک اف‌ال‌ان‌جی
به صادرات گاز ایران
بیژن زنگنه وزیر نفت ایران گزینه اف‌ال‌ان‌جی و ازسرگیری این پروژه را در طول سفر اخیر خود به برلین در دستور کار و بررسی قرار داده همچنین در ساخت نیروگاه‌های کوچک ال‌ان‌جی با گاز پروم روسیه نیز مذاکراتی داشته است، علاوه براین مذاکرات شرکت صادرات گاز ملی ایران با کمپانی شل با هدف انتقال گاز ایران به اروپا در بازه زمانی 7تا 12 ماه نیز در حال ادامه است.
ایران در حال حاضر گاز ال‌ان‌جی تولید نمی‌کند و پایانه ساخت این طرح تنها 50درصد کامل شده است با اینکه طرح اولیه برای تولید نخستین واحد ال‌ان‌جی در ایران در سال2010 شروع شده بود، اکنون با گذشت زمان این پروژه زودتر از سال2018 کلید نخواهد خورد. هر چند مرتضی بهروزی‌فرد کارشناس موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی همین فاصله زمانی در راه‌اندازی پروژه ال‌ان‌جی را باتوجه به وضعیت قیمت نفت، نکته‌یی مهم ارزیابی می‌کند. او در پاسخ به این سوال «تعادل» که آیا کاهش قیمت ال‌ان‌جی متاثر از قیمت نفت چنین پروژه‌یی در ایران را غیراقتصادی نمی‌کند، اظهار می‌کند: «باتوجه به اینکه اتمام پروژه ال‌ان‌جی پارس‌جنوبی 4تا5 سال زمان نیاز دارد، مسلما در آینده نزدیک قیمت‌ها دوباره افزایش پیدا می‌کنند و نگرانی برای قیمت‌ها چندان محلی از اعراب ندارد.» البته بهروزی‌فرد اعتقاد دارد: «فرمول قیمت‌گذاری ال‌ان‌جی در ایران باید اصلاح شود و ال‌ان‌جی که یک فرآورده گازی است باید با گاز مقایسه شود درصورتی که اکنون این قیمت‌گذاری در ایران برخلاف دیگر نقاط دنیا تحت‌تاثیر قیمت نفت است.» این کارشناس موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی درباره اینکه منافع ایران در قرارداد ال‌ان‌جی با توتال چگونه تامین خواهد شد، اظهار می‌کند: «در این ارتباط باید گفت، قرارداد ال‌ان‌جی ایران با قطر یا هر شرکت دیگری باید تامین‌کننده منافع ما در مقابل قطر باشد، این منافع به‌گونه‌یی تامین خواهند شد که برای مثال هر کارشناس از شرکت طرف قرارداد ملزم به آموزش 2کارشناس در ایران باشد تا درصورت ترک پروژه توسط شرکت مذکور، ایران توانایی ادامه آن را داشته باشد. این رویکرد مانع تکرار تجربه‌های تلخ گذشته خواهد شد.»
