به گزارش فارس، همزمان با پیشرفت و دسترسی به توافق در مذاکرات هستهیی، بر حجم فعالیت برای جذب سرمایهگذاران خارجی در بورس افزوده شده است. در این میان، هرچند فزونی فرصت سرمایهگذاری به حجم پسانداز ملی، تامین سرمایه از منابع خارجی را توجیه میکند، اما این توجیه هرگز از دغدغهها درباره تاثیر سرمایه خارجی و نحوه مدیریت آن نکاسته است. در این رابطه سیدروحاله میرصانعی دبیرکل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار، در گفتوگو با فارس، ضمن تقسیم سرمایهگذاری خارجی به دو نوع مستقیم و سبد مالی، تاثیر هر دو را بر بازار و بنگاههای اقتصادی مثبت ارزیابی کرد و افزود: سرمایهگذاری خارجی مانند شمشیر دولبهیی است که تاثیر آن وابسته به نحوه مدیریت آن و تسهیل شرایط بینالمللی شدن بازار است. این عضو کمیته رسیدگی به تخلفات سازمان بورس و اوراق بهادار، سرمایهگذاری خارجی در سبد مالی را منحصربه فعالیت در بورس دانست و در توضیح ارجحیت آن نسبت به نوع دیگر سرمایهگذاری گفت: در نوع مستقیم، سرمایهگذار خارجی از مرحله اخذ مجوز تا راهاندازی بنگاه، درگیر رویههای پیچیده و طولانی اداری میشود، درحالی که میتواند با خرید سهام یک شرکت فعال و
انتقال دانش و تکنولوژی، از محل بهبود بهرهوری در آن بنگاه سود کسب کند.
وی معتقد است باید به طرفهای خارجی نشان دهیم که در مسیر برطرف کردن مشکلات ورود آنها هستیم و علاوه بر این شرایطی را فراهم کنیم که سرمایهگذاران خارجی، تولید را در کشورمان بهصرفه ارزیابی کنند. میرصانعی تمام عوامل موثر در کارایی سرمایهگذاری خارجی را به وضعیت بازار مرتبط میداند، اما بسیاری از کارشناسان ویژگیهای ذاتی جذب سرمایه خارجی به خصوص در سبد مالی را نیز مهم میدانند، این دسته، سرمایهگذاری خارجی در سبد مالی را دروازه ورود سفتهبازان جدید به بازار میدانند. البته این نگرانی از نظر میرصانعی بیمورد است. او تجربه برخی کشورها در میزبانی سرمایهگذار خارجی را به عنوان شاهد ادعای خود مطرح و تصریح کرد: درحال حاضر تقریبا 60درصد از ارزش بورس ترکیه را سرمایههای خارجی تشکیل میدهند و این مساله در مورد بسیاری از بورسهای دیگر دنیا نیز مطرح است. درمقابل این دیدگاه، برخی کارشناسان از جمله شاهین شایان آرانی از تجربه تلخ کشورهای جنوب شرق آسیا در سال1997 یاد کرده و اعتقاد دارند سرعت انتقال سرمایه همانگونه که از مزیتهای سرمایهپذیری در سبد مالی است، از معایب آن نیز به شمار میآید. شایان آرانی در تشریح این رویکرد گفت: سرمایهگذاری در سبد مالی، در دوران رشد باعث تشدید رونق بازار میشود، اما اگر اتفاق ناگواری روی دهد، همین ابزار با قابلیتی که درخروج سریع سرمایه دارد، بورس را برای سقوط بیشتر مستعد میکند. کارشناسان روشهایی گوناگون ازجمله هدایت سرمایههای خارجی به سمت صندوقهای مشترک سرمایهگذاری را برای مقابله با این تهدید توصیه میکنند. صندوقهای سرمایهگذاری مشترک به دلیل وجود محدودیت در فروش دارایی، میتوانند از خروج سریع سرمایه پیشگیری کنند. اما شایانآرانی طراحی سیستم انگیزشی را راهکاری مناسبتر برای کنترل سرمایهگذار خارجی معرفی کرد و افزود: تعیین معافیتهای مالیاتی برای سهامدارانی که دارایی خود را بیش از یکسال نگهداری کنند، گزینهیی است که در برخی از کشورها مانند مالزی امتحان خود را به خوبی پس داده است.