گروه بازرگانی| بهاره چراغی|
در دو سال گذشته بیش از 2100تاجر و بازرگان خارجی در قالب 57هیات به ایران سفر کرده‌اند.
باوجود اینکه تیم مذاکره‌کننده ایران و 1+5 به توافق جامع در ارتباط با برنامه هسته‌یی کشور رسیدند و قرار است از روز شروع اجرای این توافقنامه تمامی تحریم‌ها برداشته شود اما آیا می‌توان به‌زودی شاهد ورود سرمایه‌گذاران خارجی در کشور بود و آیا نوبت سرمایه‌گذاری در ایران فرا رسیده است؟ اخبار دریافت شده در چهار روز گذشته همگی حکایت از آن دارد که از امریکا گرفته تا شرق آسیا به‌خصوص اروپایی‌ها علاقه شدیدی برای حضور در ایران و سرمایه‌گذاری دارند و حتی هیات‌های مختلفی نیز قرار است در روزهای باقی‌مانده هفته به ایران بیایند.
در نخستین مراودات تجاری کشورها قرار است هیات بلندپایه‌یی از کشور آلمان دو روز دیگر به تهران سفر کند و در بین اعضای آن مدیران بیش از 60شرکت بزرگ مانند زیمنس حضور دارند اما آیا قراردادی هم امضا خواهد شد یا تنها دیدارهای چند جانبه است؟ معاون وزارت نفت که این هیات را به ایران دعوت کرده است اعلام کرده این هیات تنها برای مذاکره به ایران سفر خواهند کرد و انعقاد قرارداد نیازمند زمان است و با یک سفر اتفاق نخواهد افتاد.
این درحالی است که مدیر اتاق بازرگانی ایران و آلمان با استقبال از توافق هسته‌یی به پایگاه خبری دویچه وله گفته که در صورت لغو فوری تحریم‌ها، پیش‌بینی‌های محافظه‌کارانه از رشد مبادلات تجاری دو کشور به ۶ یا ۷میلیارد یورو در سال۲۰۱۶ حکایت دارد. همچنین محمد لاهوتی، رییس کنفدراسیون صادرات بر این باور است که رسیدن به عدد 7میلیارد یورو اصلا دور از دسترس نیست و این سطح مراودات در طول دو دهه گذشته با آلمان بی‌سابقه بوده. او به «تعادل» گفت: شاید این عدد حتی به 10میلیارد یورو هم برسد.
سطح بالای شاخص بارز آلمانی‌ها
محمد لاهوتی بااشاره به سطح بسیار بالای هیات آلمانی اظهار کرد: سطح هیات آلمانی که در حال حاضر قرار است به بازارهای ایران وارد شوند بسیار بالاست، چنین سطح عالی از روابط بدون شک می‌تواند در اقتصاد ایران و البته آلمان تاثیرات مثبت زیادی در پی داشته باشد. او افزود: این درحالی است که وزیر اقتصاد و انرژی آلمان به‌همراه مدیران ارشد شرکت خودروسازی مرسدس بنز، فولکس واگن، زیمنس، لینده و چند شرکت تراز اول دیگر حضور دارند و این نشان‌دهنده این است که سطح هیات بی‌سابقه است. لاهوتی در ادامه خاطرنشان کرد: ازسوی دیگر این سطح از تعامل و حضور شرکت‌های مهم در طول دو دهه گذشته نه تنها بی‌سابقه بوده بلکه آلمان به‌راحتی می‌تواند از کشورهای مهم اروپایی باشد که کشورمان با آن مراودات تجاری بسیاری داشته باشد.
و شاید هم 10میلیارد یورو
رییس کنفدراسیون صادرات در ادامه سخنانش به تاثیرات مثبت حضور ژرمن‌ها در بازارهای کشور اشاره کرد و گفت: برنامه‌ریزی‌ها بعد از لغو تحریم‌ها و توافق صورت گرفته، به‌گونه‌یی دقیق و زیرکانه ریخته شده که به آسانی آلمان را نخستین شریک تجاری اروپایی‌مان کرده است و همین موضوع نشان‌دهنده تاثیر توافق انجام شده در ارتباط ایران با جوامع بین‌المللی و البته پیشرفته است. او یادآور شد: این درحالی است که باید همواره به این نکته اشاره کرد که آلمان و ایران از لحاظ تاریخی و اقتصادی از دیرباز با یکدیگر تعاملات خوبی داشته‌اند و در آینده نیز شاهد این روند رو به رشد خواهیم بود.
لاهوتی در ادامه گفت: از دیدگاه من عددی که رییس اتاق مشترک اتاق ایران و آلمان بیان کرده‌اند کاملا در دسترس است و می‌توان به افزایش مبادلات تجاری ایران و آلمان به ۷میلیارد یورو در سال۲۰۱۶ بسیار امیدوار بود. این درحالی است که من در خبرها هم تا افزایش رقم به 10میلیارد دلار را شنیده‌ام.
ورود کشور برندها به ایران
رییس کنفدراسیون صادرات در ادامه افزود: آلمان کشوری است که هم در صنایع خودروسازی و هم در پتروشیمی و واحدهای صنعتی می‌تواند کمک‌های شایانی به کشور ما داشته باشد. با نگاهی به خطوط تولیدی کشور متوجه خواهیم شد که اکثر ماشین‌آلات شرکت‌های ما که در حال فرسوده شدن هستند آلمانی‌اند و برای ورود ماشین‌ها با تکنولوژی به‌روز‌تر می‌توان به ارزش مراودات بیشتر با آلمان پی برد و اینجاست که باید گفت که کشور آلمان قطعا یکی از شرکای مهم ما در آینده خواهد بود. او گفت: بنابراین با یک نگاه کلی پیش‌بینی که صورت گرفته اصلا دور از انتظار نیست. این درحالی است که صادرات ایران به آلمان نیز به‌طور جدی آغاز خواهد شد و علاوه بر فرآورده‌های پتروشیمی و نفت و گاز شاهد صادرات دیگر اقلام نیز خواهیم بود.
ژرمن‌ها چه گفتند؟
به گزارش پایگاه خبری دویچه وله، مدیر اتاق بازرگانی ایران و آلمان گفته که آلمان از نظر تاریخی همواره دارای روابط اقتصادی و سرمایه‌گذاری قوی با ایران بوده است. اکنون که تحریم‌ها علیه ایران برداشته شده، شرکت‌های آلمانی به‌دنبال حضور مجدد در بازار این کشور هستند. میشاییل توکاس، توافق منعقده در روز سه‌شنبه را رویایی خواند که اکنون تحقق یافته است. وی در این باره می‌گوید: «امروز روز بسیار خوبی برای ماست؛ روزی که سال‌ها منتظر و امیدوار به فرا رسیدن آن بودیم... آلمان شریک تجاری مورد علاقه ایران است.»
در صورت لغو فوری تحریم‌ها، پیش‌بینی‌های محافظه‌کارانه از رشد مبادلات تجاری دو کشور به 6 یا 7میلیارد یورو در سال2016 حکایت دارد. مبادلات دو کشور در حوزه‌هایی که تحت تحریم نبوده، ازجمله بخش محصولات کشاورزی و پتروشیمی همواره در حال رشد بوده است. براساس اعلام وزارت خارجه آلمان، صادرات به ایران در سال2014، 30درصد رشد داشته است. حجم مبادلات تجاری دو جانبه نیز 27درصد افزایش یافته است. اما این نرخ‌های رشد سریع از این جهت گمراه‌کننده بوده که حجم کل کالاهای مبادله شده در این سال 2.7میلیارد یورو (3میلیارد دلار) بوده است. برای اقتصاد‌هایی با بزرگی آلمان و ایران، این رقم ناچیز به‌نظر می‌رسد. براساس آمارهای فکت بوک سازمان سیا، تولید ناخالص داخلی آلمان در سال2014 از نظر برابری قدرت خرید به 3.27تریلیون دلار رسید. تولید ناخالص داخلی ایران نیز از نظر برابری قدرت خرید 1.18تریلیون دلار بود. اما حجم مبادلات تجاری دو کشور طی ماه‌ها و سال‌های آینده مطمئنا به میزان قابل‌توجهی افزایش خواهد یافت.
تحلیل تحلیلگران
به اعتقاد تحلیلگران ورود هیات‌های دیگر از فرانسه نیز به ایران همچنان جنبه ارزیابی و دیدارهای چند جانبه دارد و نباید فعلا امیدوار به ورود سرمایه‌گذاران خارجی به‌خصوص اروپایی‌ها و امریکایی‌ها بود؛ موضوعی که علت آن را باید در عدم شناخت آنها از بازارها و قوانین ایران دانست و البته نهایی نشدن توافق هسته‌یی بین ایران و 1+5 که قرار است ازسوی کنگره امریکا، شورای عالی امنیت ملی ایران و مجلس نهایی شود. البته در این بین به‌نظر می‌رسد که سرمایه‌گذاران شرق آسیا مانند هندی‌ها و کره‌یی‌ها برای حضور در ایران پیشقدم شوند و سرمایه‌گذاری را زودتر شروع کنند، کما اینکه اخباری از سرمایه‌گذاری آنها در حوزه ساخت کارخانه فولاد و آلومینیوم منتشر شده است.
از زمان روی کار آمدن دولت یازدهم تاکنون، شاهد روزهای پرترافیکی از سفر هیات‌های تجاری کشورهای خارجی به‌خصوص اروپایی‌ها به ایران بوده‌ایم. هیات‌هایی از آلمان، فرانسه، ایتالیا، چک، لهستان، سوییس، روسیه و بسیاری از کشورهای دیگر راهی ایران شده‌اند و هر‌یک تلاش کرده‌اند تا از سفره رنگارنگ اقتصاد ایران در حوزه‌های نفت، انرژی، معدن، پتروشیمی، نساجی، خودروسازی و... سهم بیشتری رزرو کنند و جای بهتری را در این سفره برای بعد از لغو تحریم‌ها به خود اختصاص دهند. این درحالی است که به گفته ولی‌الله افخمی‌راد رییس سازمان توسعه تجارت و معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در دو سال گذشته 57هیات و دوهزار و 100تاجر و فعال اقتصادی از کشورهای مختلف به ایران آمده‌اند و 46هیات اقتصادی و بیش از 800تاجر و بازرگان ایرانی در قالب گروه‌های مختلف و با مجوز رسمی سازمان توسعه تجارت به دیگر کشورها سفر کرده‌اند.
البته این بازدیدها تاکنون به سرمایه‌گذاری خاصی منجر نشده است و تنها ارزیابی گذشته بوده و باید دید در ماه‌های آینده این دیدارها به ورود سرمایه‌گذاران به‌صورت رسمی و سرمایه‌گذاری منجر می‌شود.
