یکی از مهم‌ترین دستاوردهای توافق تاریخی ایران و 1+5 لغو همه تحریم‌های اقتصادی در آینده‌یی نزدیک است. آینده‌یی که زمان دقیقی برای آن ازسوی طرفین توافق اعلام نشده است چراکه تعیین زمان دقیق تابع شرایطی است که تحقق آن شرایط در بازه‌های زمانی متفاوتی شکل می‌گیرد. درعین حال، به گفته حسن روحانی رییس‌جمهور اقتصاد ایران تا بهره‌مندی از مواهب لغو تحریم‌ها حدود 2ماه فاصله دارد و به قول جان کری، وزیر خارجه امریکا دوره لغو تحریم‌ها 4 تا 6ماه به طول می‌انجامد.
روحانی در اظهاراتی که با فاصله اندکی پس از قرائت بیانیه مشترک ایران و 1+5 در وین توسط محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران و فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خوانده شد، گفت: توافق کنونی مراحلی دارد و امروز مرحله اول آن بود و بر مبنای آن همه ۷ کشور متن توافق و ضمائم پنجگانه آن را قبول کردند. مرحله بعدی این توافق که در روزهای آینده خواهد بود، این است که متن این توافق و همچنین متنی که برای شورای امنیت سازمان ملل تهیه شده، باید در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب برسد. پس از آن باید مراحلی در کشورهای مختلف ادامه پیدا کند و پس از پایان مراحل، در روزی که نامش روز توافق است، اتحادیه اروپا و امریکا لغو همه تحریم‌ها را به صراحت اعلام می‌کنند و تصمیم خود را ابراز می‌دارند و از آن زمان است که تازه اقدامات ایران آغاز می‌شود. در واقع امروز روز بیانیه مشترک بود و بعد از حدود دوماه به روزی می‌رسیم که روز توافق است. ازسوی دیگر، وزیر خارجه امریکا همزمان با سخنان روحانی در یک کنفرانس مطبوعاتی در وین گفت: طی 4 تا 6ماه آینده تحریم‌ها تلطیف خواهند شد. باوجود این برآوردها، بررسی برخی از مراحل پیش‌رو تا لغو تحریم‌ها
احتمالا ما را به زمان دقیق‌تر لغو تحریم‌ها رهنمون خواهد کرد. باتوجه به اطلاعات منتشره و اظهارات رییس‌جمهور می‌توان از الف- صدور قطعنامه جدید در شورای امنیت سازمان ملل متحد به جای 6 قطعنامه قبلی، ب- فرآیند بازنگری توافق هسته‌یی ایران در کنگره امریکا، و ج- اجرای تعهدات فنی پذیرفته شده در توافق، به عنوان مراحل پیش از لغو تحریم‌ها نام برد.
براساس خبری که دیروز منتشر شد، هفته آینده توافق میان ایران و 1+5 در شورای امنیت سازمان ملل به رای گذاشته خواهد شد و از همین‌رو انتظار می‌رود حداکثر در پایان هفته آینده این شورا رای موافق خود را اعلام کند. اما متاسفانه کنگره امریکا تا 16 شهریور در تعطیلات تابستانی به سر می‌برد و نمی‌تواند بلافاصله پس از رای‌گیری در شورای امنیت سازمان ملل در کنگره مورد بازنگری قرار گیرد. از این‌رو، کنگره از 16 شهریور- براساس قانونی که به تازگی در کنگره تصویب شد- 30روز فرصت دارد تا قطعنامه جدید شورای امنیت (توافق تاریخی) را بررسی و نظر خود را اعلام کند.
در صورتی که این توافق در کنگره رد شود، باراک اوباما رییس‌جمهور امریکا 12روز فرصت دارد تا رای کنگره را وتو کند. پس از آن نیز کنگره 10روز فرصت دارد تا برای وتوی نظر اوباما اقدام متقابل کند. اقدامی که نیازمند همراهی دوسوم اعضای کنگره است. انجام مجموع این مراحل حداکثر تا 16 آبان‌ماه سال‌جاری طول خواهد کشید. اجرای تعهدات فنی پذیرفته شده در توافق جامع نهایی نیز به گفته دپیلمات‌های حاضر در مذاکرات دست‌کم به دوماه زمان نیاز دارد. از این‌رو، در خوش‌بینانه‌ترین حالت در نیمه دوم دی‌ماه تحریم‌ها لغو خواهند شد. البته در صورتی که مراحل اجرای تعهدات فنی زودتر- به‌طور مثال ایران به صورت داوطلبانه قبل از طی مراحل گفته شده، اجرای تعهدات فنی را شروع کند- یا دیرتر انجام شود (مثلا بیش از دوماه زمان ببرد) این زمان کمتر یا کمی بیشتر طول خواهد کشید. در این شرایط به نظر می‌رسد، اوایل بهمن‌ماه سال‌جاری تمام تحریم‌های اقتصادی و بانکی علیه کشورمان لغو شود و شریان‌های ارتباطی و مالی و تجاری گشایش یابد. البته همان‌طور که اقتصاددانان تاکید کرده‌اند، امید می‌رود با بازشدن این شریان‌ها و بازگشت پول‌های بلوکه شده ایران به داخل کشور، شاهد سیل ورود کالاهای مصرفی به کشور نباشیم. درعین حال، باید اذعان کرد که طی سال‌های گذشته حدود 70درصد از واردات کشور مربوط به کالاهای واسطه‌یی (کالاهایی که وارد فرآیند تولید شده و به کالای نهایی تبدیل می‌شوند) و سرمایه‌یی (مانند ماشین‌آلات و تجهیزات) بوده است. از این‌رو، نباید از افزایش حجم واردات به کشور نیز آزرده‌خاطر شد. چراکه چنین شرایطی در اواخر زمستان سال92 و در پی توافق ژنو نیز ایجاد و منجر به رشد 4درصدی بهار سال93 شد. باتوجه به این تجربه و تجربه‌های تاریخی پیشین مرتبط با رابطه مستقیم افزایش واردات کالا و رونق تولید، می‌توان انتظار داشت، تولید سال95 را با رونق بیشتر از سال‌جاری آغاز کند و چرخ‌های اقتصاد تند‌تر از شرایط کنونی به گردش درآیند.
