برداشتی که از جامعه خودمان و محیط جامعه جهانی دارم این است که به اعتقاد من با این توافق تاریخ انقلاب اسلامی به قبل و بعد از مذاکرات تقسیم میشود و علت آن این است که این مذاکرات ویژگیهای بسیار مهمی داشته است. نخستین ویژگی این است که این مذاکرات در سطح قدرتهای جهانی است بنابراین این قدرتهای جهانی یک رژیم برآمده از انقلاب اسلامی را پذیرفتهاند. دومین پیامد این توافق ویژگی رسانهیی این مذاکرات در سطح غولهای رسانهیی دنیاست و اینکه حدود دو سال است که اخبار مربوط به مذاکرات از رسانههای بزرگ دنیا پخش شده و برخی از آنها تقریبا هر روز از ایران اخبار پخش کردهاند که این امر باعث شناختهتر شدن نام ایران در سطح جهان و سبب شده تا شهروندان عادی هم جامعه ایران را بشناسند. البته این مساله دارای مزایا و معایبی است. از مزایای این امر این است که رسانهها و مردم جهان به تحولات ایران حساس شده و بالاخره همین حساسیتها باعث میشود که سیاستگذاریهای ایران هم علنیتر شود و جامعه مجبور است یکسری اصلاحاتی انجام بدهد که به نظر من در نتیجه آن عبور تدریجی از رادیکالیسم را خواهیم داشت. همچنین به نظر میآید جامعه به تدریج وجه عقلانیتر حوزه سیاست را تثبیت میکند زیرا وقتی که گفتوگو میکنیم برای این نیست که گفتوگو را ترک کنیم و باید به خاطر داشته باشیم در شرایط انزواست که رادیکالیسم ظهور مییابد.
در مورد پیامدهای اقتصادی توافق هستهیی هم باید بگویم که یکسری از پولهای بلوکه شده کشور آزاد و برخی از تحریمها نیز لغو خواهد شد. نتیجه مهمتر این است که معمولا میگویند وقتی اقتصاد رونق میگیرد که نظم سیاسی تثبیت شود زیرا در این صورت است که سرمایهگذاران برای ورود به کشور اعتماد پیدا میکنند. به نظر میآید که کشور ما هم شرایطی مانند کره و ژاپن بعد از جنگ را پیدا خواهد کرد که توانستند با تثبیت سیاسی خود به رونق اقتصادی دست یابند. البته باید گفت که تحولات داخلی بر اثر این توافق از بازگشت سرمایههای بلوکه شده کشور مهمتر خواهد بود زیرا هر چقدر هم که سرمایهها به کشور باز گردند در صورت نبود ثبات داخلی یا گرفتار فساد میشوند یا برای نابسامانیهای سیاسی هزینه خواهند شد و عملا مصرفی پیدا نخواهد کرد. برای مثال اگر وامی به شخصی داده شود، اگر احساس ثبات کند، مشغول به خرید زمین یا کارآفرینی خواهد شد اما وقتی ثباتی در داخل نباشد به طرف خرید سکه و بازار سیاه خواهد رفت و همیشه این پول را برای گرفتاریهای خود در نظر خواهد گرفت. در مورد پیامدهای منطقهیی توافق هستهیی باید بگویم به نظر میرسد که یک همسویی برای مقابله با داعش به وجود خواهد آمد و ترس رقابت پنهان در منطقه که ترکیه و عربستان از اتمی شدن ایران داشتند از بین خواهد رفت همچنین مشارکت ایران در حل مسائل منطقهیی هم بیشتر خواهد شد.