18 شهریور 1380و درست دو روز پیش از حملات 11سپتامبر، «احمدشاه مسعود» ملقب به «شیر دره پنجشیر» از فرماندهان و مجاهدین افغانستان که سالها با ارتش شوروی سابق که افغانستان را اشغال کرده بود، جنگید و پس از آن هم در درگیریهای داخلی افغانستان نقش عمدهیی داشت، بر اثر انفجار انتحاری دو مرد تروریست که خود را خبرنگار معرفی کرده بودند، به شهادت رسید. او که سردار بزرگ مبارزه با روسها در زمان اشغال افغانستان بود چنانکه روسها هرگز نتوانستند دره پنجشیر را اشغال کنند، یک جمله از او همیشه در یاد افغانها باقی خواهد ماند که «آرزو دارم مردم کشورم با هر تعلق قومی، مذهبی، زبانی و حزبی وحدت ملی و اتحاد خود را حفظ کنند و در سایه آن با تکیه بر دین مبین اسلام شاهد پیروزی و اعتلای کشور خود باشند.»
او شخصیتی فرهنگی هم بود و توجه کافی نیز به میراث ادبی ایرانی ازجمله شعر داشت. در بحبوحه جنگ، از خواندن شعر حافظ و سعدی غافل نبود، چنانکه از کشاورزی در پنجشیر. حضور وی روحیه و اعتماد به نفس مبارزان دره پنجشیر بود و با مرگ او ترس درهم گسستن مقاومت میرفت، اما فضای بینالمللی صحنه را بهگونهیی دیگر برای افغانها رقم زد.
تاثیر مسعود در میان افغانها بهگونهیی است که سالها پس از مرگ وی نیز نام او میتواند م عادلات را دگرگون سازد، جانبداری ضیا مسعود برادر وی در انتخابات اخیر ریاستجمهوری افغانستان و تاثیر حمایتش، نشان از جاری بودن روح مسعود در میان افغانها دارد. در افغانستان سالمرگ وی را روز شهید و تعطیل رسمی اعلام کردهاند و او تبدیل به نمادی برای نگاهداشت وحدت ملی افغانستان و بقای این کشور از گزند تجزیه و افراطگری است.