گروه بازرگانی
وجود قیمت‌های گزاف در میوه‌فروشی‌های شهر و کاهش مصرف آن از سوی مردم چندی قبل و پس از گرانی نوروزی میوه صدای اعتراض حسن روحانی، رییس‌جمهور را درآورد که در نامه‌یی به اسحاق جهانگیری معاون اول خود از افزایش قیمت ۷۰ تا ۱۶۴درصدی بعضی از میوه‌ها در روزهای آغازین سال گله کرد و از وی خواست تا از همین برهه از سال تدبیری بیندیشد تا با تغییر شیوه خرید میوه وزارت جهاد کشاورزی قیمت میوه برای نوروز ۹۵ وضعیت بهتری را داشته باشد. جهانگیری به دنبال نامه رییس‌جمهور طی نامه‌یی از رضا ویسه معاون هماهنگی و نظارت خود خواست با برگزاری جلساتی با مسوولان وزارت صنعت و کشاورزی تا شهریورماه برای تامین و توزیع میوه در نوروز سال ۹۵ چاره‌اندیشی کند. اما گرانی قیمت میوه تنها محدود به نوروز 94 نشد و در هفته‌های پس از آن و تا همین روزهای اخیر، شتاب قیمت‌ها ادامه یافت تا دولت که در اندیشه برنامه‌ریزی برای میوه عید 95 بود، در ماتم گرانی میوه تابستان 94 گیر بماند.
این در حالی است که آمارها نشان می‌دهد که وزن میوه در سبد خانوارهای ایرانی هر روز سبک‌تر از قبل می‌شود. افزایش‌های لجام‌گسیخته قیمت میوه به‌خصوص در ماه‌های اخیر سبب شده تا بسیاری از مردم کمتر از ماه‌ها و سال‌های قبل میوه تهیه کرده و مصرف کنند که این مهم برای آینده سلامت جامعه ایرانی خطر‌آفرین است. اما در همین خصوص رییس اتحادیه‌فروشندگان میوه و تره‌بار بر این باور است که در ماه مبارک رمضان به اندازه کافی میوه ذخیره وجود دارد و به همین دلیل هیچ افزایش قیمتی در پی نخواهد داشت. حسین مهاجران در گفت‌وگو با روزنامه «تعادل» درخصوص افزایش قیمت میوه در ماه مبارک رمضان اظهار داشت: در ماه رمضان بیشترین مصرف مردم هندوانه است که خوشبختانه از مناطق مختلف کشور می‌آید که اتفاقا قیمت آن پایین هم خواهد آمد. وی در ادامه افزود: درخصوص دیگر میوه‌ها هم باید گفت که ما به اندازه کافی میوه ذخیره داریم و جای هیچ نگرانی نخواهد بود و قطعا هم در ماه رمضان هیچ افزایش قیمتی هم نخواهیم داشت. این در حالی است که هرساله با توجه به فرارسیدن ماه مبارک رمضان قیمت برخی از کالاهای اساسی در کشور افزایش پیدا می‌کند که حالا باید منتظر ماند و دید که
آیا قیمت میوه افزایش پیدا خواهد کرد یا خیر.
خرید 500گرمی میوه
میزان خرید میوه توسط مردم از میوه‌فروشی‌ها بسیار کاهش یافته و دیگر از خریدهای چندکیلویی میوه خبری نیست. سال‌ها قبل، وفور میوه و قیمت‌های مناسب آن سبب می‌شد شهروندان به خرید سبدی یا صندوقی میوه بپردازند تا آنجا که دورریز میوه در منازل شهروندان زیاد بود. اما گفته‌های میوه‌فروشان تهرانی حاکی است که اکنون و به‌خصوص در ماه‌های اخیر، شهروندان در خرید میوه به دو تا سه کیلو قناعت می‌کنند. خرید میوه‌های دانه‌یی در شماری از میوه‌فروشی‌های تهران رواج یافته و مردم عمدتا ترجیح می‌دهند در خرید میوه وسواس زیادی به خرج داده و خرید حداقلی داشته باشند. درخواست برای خرید 500گرمی میوه‌ها به خصوص آنها که قیمت‌شان از 10هزار تومان بالاتر است، تقریبا در تمام میوه‌فروشی‌های شهر دیده می‌شود تا حتی به طور تزیینی و نمادین نیز میوه در منازل شهروندان وجود داشته باشد.
میوه 3هزار تومانی یافت نمی‌شود
قیمت میوه که در سال‌های قبل عمدتا در شب عید و برخی مناسبت‌های سال افزایش می‌یافت، در ماه‌های اخیر بدون هیچ بهانه‌یی، بیشتر و بیشتر شده است تا آنجا که دیگر در مغازه‌های میوه‌فروشی قیمت‌های دو، سه هزار تومانی یافت نمی‌شود. میانگین قیمت میوه در تهران از کیلویی هشت هزار تومان تجاوز کرده است. افزایش قیمت میوه اما در حالی رخ می‌دهد که سهم میوه در سبد خرید خانوار به طور محسوسی کاهش یافته و ایرانی‌ها نسبت به قبل بسیار کمتر میوه می‌خرند و کمتر میوه می‌خورند. روزگاری نه‌چندان دور، وفور میوه و قیمت‌های نازل آن سبب می‌شد تا همیشه یخچال‌خانه‌های شهروندان پر از میوه باشد اما در سال‌های اخیر، قیمت‌های نجومی میوه تقریبا یخچال اکثر شهروندان را تهی از میوه یا حداقل از آن کرده است. گزارش میدانی از میوه‌فروشی‌ها و میادین میوه و تره‌بار تهران نیز حاکی از آن است که میل شهروندان برای خرید میوه تنها به دلیل گرانی آن بسیار کم شده است.
نوبرانه‌های پردردسر
شروع گرانی میوه در سال جاری همزمان با نوبر میوه‌های بهارانه همچون گوجه سبز و چاغاله‌بادام زده شد. اما هنگامی که شهروندان قیمت‌های 80هزار تومانی و 100هزار تومانی برای هر کیلو چاغاله را دیدند، گمان نمی‌کردند این گرانی دامان سایر میوه‌های بهاری مثل توت‌فرنگی، گیلاس، آلبالو، زردآلو را نیز بگیرد و آنها مجبور شوند میوه‌هایی که تا یکی، دو سال قبل حداکثر کیلویی سه تا چهار هزار تومان می‌خریدند را در روزهای پایانی بهار 94، 15 تا 20 هزار تومان بخرند. هم‌اکنون در میوه‌فروشی‌های مرکز شهر هرکیلو زردآلو 14هزار تومان، گیلاس 18هزار تومان، آلبالو 16هزار تومان، توت‌فرنگی 12هزار تومان به فروش می‌رسد. قیمت هر کیلو سیب قندک نیز 14هزار تومان، پرتقال والنسیا 9هزار تومان، لیمو شیرین 14هزار تومان و کیوی 8هزار تومان است که البته با توجه به نوع کیفیت میوه‌ها، قیمت در مغازه‌ها به دفعات متغیر می‌شود.
صیفی به جای میوه
یکی از نکات بارز در اتفاقات اخیر بازار میوه، افزایش گرایش مردم به مصرف صیفی‌جات و تره‌بار به عنوان جایگزینی برای میوه است. قیمت صیفی‌جات به نسبت میوه بسیار پایین‌تر است و از این رو، شهروندان بیش از قبل به خرید خیار، گوجه، کاهو، کلم و می‌پردازند. با این حال، بازار فروش صیفی‌جات این روزها داغ است و قیمت‌های آن نیز قابل تحمل. هم‌اکنون در میادین میوه شهر تهران هر کیلو بادمجان هزار و 600تومان، باقلاسبز هزار و 500 تومان، خیار چنبر دو هزار تومان، خیار رسمی هزار و 800تومان، کدو 900 تومان، کلم هزار تومان و گوجه‌فرنگی هزار و 200 تومان عرضه می‌شود که این محصولات سهم زیادی در سبد خرید شهروندان دارد.
روند قیمت‌ها در رمضان
تداوم روند افزایشی قیمت میوه با توجه به نزدیکی به ماه مبارک رمضان روزهای تاریک‌تری را در انتظار بازار میوه و خریدهای مردم قرار داده است. در این‌باره رییس اتحادیه بارفروشان مشهد گفته که قیمت میوه و تره‌بار را میزان عرضه و تقاضا مشخص می‌کند و از این‌رو، افزایش قیمت سبزیجات و میوه در ماه رمضان قطعی است. حسین ساکن اظهار داشته قیمت میوه و سبزیجات را عرضه و تقاضا مشخص می‌کند و طبیعتا با آغاز ماه مبارک رمضان و افزایش تقاضا برای سبزیجات و برخی از میوه‌ها با افزایش قیمت آنها روبه‌رو خواهیم بود. وی با بیان اینکه طی سال‌های گذشته خرده‌فروشان قیمت میوه و سبزیجات را بسیار افزایش می‌داده‌اند، اظهار کرده که «متاسفانه ساختار مناسبی در زمینه تعیین قیمت در خردهفروشیها وجود ندارد و به همین دلیل در مواقعی که تقاضا افزایش می‌یابد شاهد افزایش قیمت توسط خرده‌فروشان هستیم.» در چنین شرایطی باید منتظر ماند و دید که تصمیمات دولتی می‌تواند نجات بخش بازار میوه باشد یا باید منتظر خالی شدن سفره شهروندان از میوه بود.
