384 بندر درکشور وجود دارد که این بنادر در حوزههای تجارت دریایی شامل واردات و صادرات و در دیگر حوزههای اقتصادی فعالیت میکنند. از این تعداد 11 بندر اصلی داریم که 5هزارو800کیلومتر از مرز آبی را دراختیار دارند.
ظرفیت تخلیه و بارگیری بنادر ایران 210میلیون تن است که یکچهارم آن بهواسطه تحریمهای خارجی غیرفعال است و بنا بر آمار سال گذشته 146میلیون تن کالا به ارزش در این بنادر تخلیه و بارگیری شده که 48درصد آن مربوط به صادرات و 52درصد مربوط به واردات غیرنفتی است. اما درحالی که ایران دارای کریدور شمال به جنوب و شرق به غرب است، در بخش زیرساختهای بندری رتبه 78 را در دنیا دارد که رتبه شایستهیی نیست.
همچنین از 30میلیون تیاییو کانتینری که پارسال در بنادر خلیجفارس تخلیه و بارگیری شد، تنها 2.6میلیون تیاییو (کمتر از 10درصد) سهم ایران بوده که این نیز سهم درخوری نیست.
براساس سیاستهای اصل44، تقسیمبندی کار بین بخش خصوصی و دولت در بنادر بدینترتیب است که احداث اسکلهها و تاسیسات زیربنایی به دولت محول شده اما هرگونه سرمایهگذاری در پسکرانهها باید توسط بخش خصوصی انجام میشود.
همچنین براساس اصل44، فعالیتهای بندری باید دراختیار بخش خصوصی باشد که معادل سرمایهگذاریهایی که سازمان بنادر و دریانوردی در بنادر انجام داده برای بخش خصوصی نیز مجوز صادر شده است.
بنابراین و باتوجه به ضعف زیرساختهای بنادر کشور و ضرورت ساخت و راهاندازی کشتیهای با تناژ حمل 14هزار کانتینر در بنادر استفاده از بخش خصوصی برای تقویت بخش بندری ضروری است. بهویژه آنکه درصورت رفع تحریم ظرفیت خالی بندری ما برای کوتاهمدت کافی است و درصورت لغونشدن تحریمها نیز توجه به اقتصاد دریامحور برای جایگزینی درآمدهای نفتی بیش از پیش ضروری است.